فورانهای رادیویی سریع (FRBs)، انفجارهای سریع امواج رادیویی از اعماق فضا می باشند که زیاد قوی و مرموزند. اخترشناسان اکنون موفق شدهاند منشأ قدرتمندترین و دورترین FRB را که تابهحال به ما رسیده است، ردیابی کنند که مرتبط با گروهی از هفت کهکشان است. این امواج به محققان بینشی درمورد محیطهای مختلفی که میتوانند این چنین گسیلهای عجیبوغریبی از نور تشکیل کنند، میدهد.
بر پایه تصاویر تازه تلسکوپ فضایی هابل و تجزیهوتحلیل انجامشده توسط یک تیم بینالمللی از محققان، این انفجار که FRB 20220610A نامیده میبشود، از جایی در داخل خوشه میآید که مشخص می کند تعامل های آنها میتواند در تشکیل انفجار نقش داشته باشد.
این انتقال خاص قبلاً نشان داده است که منشأ آن از تئوریهایی که درمورد نحوه کارکرد کیهان داریم، نیست. به این علت به اخترفیزیکدانان اجازه میدهد تا درمورد انواع شرایطی را که این انفجار تحت آنها امکان پذیر راه اندازی شوند، فکر کنند.
«الکسا گوردون»، ستارهشناس دانشگاه نورث وسترن، میگوید:
«بدون تصویربرداری هابل، این که آیا FRB از یک کهکشان یکپارچه یا از نوعی سیستم تعاملی از کهکشانها منشأ گرفته است، هم چنان یک راز باقی میماند. این نوع محیطهای شگفتوغریب، ما را به سمت فهمیدن بهتر رمز و راز FRBها سوق خواهند داد.»
برای این که تصوری از مسافتی که این موج رادیویی طی کرده به شما بدهیم، باید بدانید که جهان اکنون نزدیک به ۱۳.۸ میلیارد سال سن دارد. اما سیگنالی که ما از FRB 20220610A دریافت میکنیم از نقطهای میآید که در آن جهان فقط ۵ میلیارد سال سن داشته است.
از مشاهدات اولیه در نزدیکی مبدأ FRB، محققان به این فکر کردند که امکان پذیر کهکشانهای بسیاری در آن دخیل باشند. بااینحال، شمارش هفت مورد غافلگیرکننده می بود! این کهکشانها نیز بهصورت فشرده در کنار هم قرار دارند؛ بهطوریکه همه آنها میتوانند در کهکشان راه شیری ما جا بگیرند.
فشردگی این کهکشانها به این معنی است که این کهکشانها به راه حلهای خاصی با یکدیگر تعامل دارند. اگر ستارگان بهشدت و متوالی شکل میگیرند، امکان پذیر توضیحی برای قوت FRB وجود داشته باشد.

«ون فای فونگ»، اخترفیزیکدان دانشگاه نورث وسترن، میگوید:
«نشانههایی از تعامل اجزای این گروه وجود دارد. به عبارت دیگر، آنها میتوانند مواد را رد و بدل کنند یا به گمان زیادً در مسیر ادغام باشند. این گروه از کهکشانها که گروههای فشرده نامیده خواهد شد، محیطهای بسیار کمیابی در کیهان می باشند و متراکمترین ساختارهایی در مقیاس کهکشانی می باشند که میشناسیم.»
FRBها هم چنان دانشمندان را با تغییراتی در سیگنالها و سؤالاتی درمورد منشأ آنها غافلگیر و شیفته میکنند. اکنون، بهترین گمان این است که آنها از یک جرم کیهانی همانند یک ستاره نوترونی یا سیاهچاله بیرون میآیند.
این مطالعه یادآوری فرد دیگر است که هنگامی تلسکوپهای ما بهتر خواهد شد و به ما امکان خواهند داد فضا را با وضوح بالاتر ببینیم، باید بتوانیم به سؤالات بیشتری درمورد این سیگنالهای مرموز جواب دهیم.
دونگ میگوید: «با مثالای بزرگتر از FRBهای دور، میتوانیم بازدید تکامل FRBها و ویژگیهای میزبان آنها را با اتصال آنها به اجرام نزدیکتر اغاز کنیم و احتمالا حتی اغاز به شناسایی گروههای شگفتتر کنیم.»
منبع