نتایج مطالعهای تازه میگوید ابتلا به ویروس تبخال یا زخم سرد به گمان زیادً ریسک گسترش زوال عقل را دو برابر میکند. دانشمندان پیش از این نیز گمان میبردند که ارتباطی بین این دو بیماری وجود داشته باشد، و اکنون شواهد جدیدی برای این فرضیه یافتهاند. هم چنان اشکار نیست که داروهای ضد تبخال میتوانند این ریسک را افت دهند یا نه. اگر این چنین باشد، راه برای گسترش واکسنهای تازه باز خواهد می بود.
ویروس هرپس سیمپلکس (HSV) یک ویروس شایع است که ابتلا به آن مادامالعمر است، یعنی میتوان علائم آن را از بین برد اما نمیتوان بهطور کامل درمانش کرد. مطابق تخمینها، نزدیک به ۶۷ درصد افراد زیر ۵۰ سال در دنیا به ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۱، علت تبخال دهان، مبتلا می باشند. این چنین ۱۳ درصد این گروههای جمعیتی ویروس هرپس سیمپلکس نوع ۲ دارند که علت مهم تبخال تناسلی است.
زوال عقل نیز یک بیماری شایع است که روزبروز موارد آن در دنیا گسترش مییابد. پیشبینی میبشود تا سال ۲۰۳۰ نزدیک به ۷۸ میلیون نفر در دنیا به این بیماری مبتلا شوند. بیماری آلزایمر شایعترین نوع زوال عقل است که هم چنان علت مشخصی ندارد. شواهد روزافزونی نشان خواهند داد که ابتلا به HSV در گسترش آلزایمر یا زوال عقل نقش دارد.
اکنون مطالعهای در دانشگاه اوپسالا در سوئد ربط بین ابتلا به ویروس تبخال و ریسک زوال عقل را بازدید کرده است. پژوهشگران به مطالعه ۱٬۰۰۲ مورد ۷۰ ساله بدون زوال عقل برای ۱۵ سال پرداختند. یک مزیت این جمعیت مطالعه سن شبیه اعضای آن می بود که علتمیشد عامل سن نتایج را مختل نکند.
ربط ویروس تبخال و زوال عقل
نمونه خون آنها برای شناسایی انواع پادتنهای ویروس هرپس تحلیل میشد. ایمونوگلوبولین M اولین پادتنی است که در عکس العمل به وجود آنتیژنهای خارجی ترشح میبشود. اگر خون حامل ویروسها یا باکتریها باشد، ایمونوگلوبولین G شایعترین پادتنی است که سیستم ایمنی بدن در عکس العمل به آنها آزاد میکند.
اگر فرد به ویروس هرپس سیمپلکس مبتلا باشد، پادتن ایمونوگلوبولین G ضد HSV آن را مشخص می کند. شناسایی ایمونوگلوبولین M و سطح بالاتر ایمونوگلوبولین G نشان از دورههای فعالیت متعدد ویروس دارد. سیتومگالوویروس یک نوع دیگر از ویروس هرپس است که با زوال عقل ربط دارد و در این مطالعه بازدید شد.
۸۲ درصد شرکتکنندگان این مطالعه ایمونوگلوبولین G ویروس هرپس سیمپلکس را در خون داشتند و ۶ درصد از آنها درمان ضد ویروس هرپس دریافت میکردند. درنهایت، ۷ درصد از آنها به زوال عقل با همه علتها و ۴ درصد به آلزایمر مبتلا شدند.
وجود ایمونوگلوبولین G ویروس هرپس سیمپلکس در خون با افزایش حداقل دو برابری ریسک زوال عقل همراه می بود. با این حال پژوهشگران هیچ ربط معناداری بین ویروس و بیماری آلزایمر بهطور خاص اشکار نکردند. بهعبارت دیگر، خطر این بیماری با زوال عقل یکسان می بود.
این چنین سطح ایمونوگلوبولینها و درمانهای ضد تبخال با آلزایمر یا زوال عقل ارتباطی نداشتند. این مشخص می کند که وجود ایمونوگلوبولین G، و نه سطح آن، نشانگر ریسک زوال عقل است.
پژوهشگران میگویند موارد پایین آلزایمر به گمان زیادً مانع از شناسایی ربطهای زیاد تر شده است. آزمایشهای نیرومندتر و بهروش کنترل اتفاقی لازمند تا اندرکنشهای احتمالی زیاد تر اشکار بشود. هم چنان باید توانایی داروهای جاری ویروس تبخال برای افت ریسک زوال عقل و امکان گسترش واکسنهای تازه اشکار بشود.
منبع