نخستین ویدیو از مجموعه تدکس اصفهان ۲۰۲۴ با سخنرانی «حامد وحدتی‌نسب»، انسان‌دیرینه‌شناس، انتشار شد.

ایران به مثابه پل عبور برای جوامع انسانی در پیش از تاریخ و به‌اختصاصی دوران پارینه سنگی از حوالی ۲ میلیون سال پیش بوده است. شواهد باستان‌شناختی گوناگونی از سرتاسر ایران درمورد وجود انواع گروه‌های انسانی در منطقۀ جغرافیایی گزارش شده است.

کهن‌ترین محوطه باستانی که تا بحال در ایران شناخته شده است، غار قلعه‌کرد، در قسمت آوج، واقع در استان قزوین است. سابقه اکتشافات باستان‌شناختی در غار قلعه‌کرد به اغاز فعالیت هیئت مشترک ایران و فرانسه در سال ۱۳۹۷ بازمی‌گردد.

ماحصل چهار فصل کار میدانی هیئت مشترک ایران و فرانسه در غار قلعه‌کرد (۱۳۹۷ تا ۱۴۰۲) کشف و ثبت بیشتر از هزاران یافته فرهنگی (مشتمل بر باقی مانده انسانی، استخوان‌های جانوری و دست‌افزارهای سنگی) بوده است.

یک دندان شیری منتسب به کودک انسان نئاندرتال به قدمت ۱۷۵ هزار سال (هم‌اکنون در موزۀ قزوین در نمایش است) از زمره با اهمیت ترین کشفیات این محوطه است که با احتساب سن یادشده، این نمونه قدیمی‌ترین شواهد جسمانی از نوعی انسان در ایران است.

آخرین سال‌یابی‌های انجام‌شده درمورد لایه‌های کاوش‌شده در غار قلعه‌کرد حاکی از سنی فراتر از ۴۷۰ هزار سال است که این محوطه را مبدل به قدیمی‌ترین سکونتگاه انسان در فلات ایران کرده است.