سکته گرمایی، آخرین مرحله از گرمازدگی است و نیاز به مداخلات و عمل های اورژانسی دارد. چون می‌تواند به شدت به مغز، قلب، کلیه‌ها و عضلات صدمه رساند. هرچه درمان به تأخیر بیفتد، صدمه‌های بیشتری به بدن داخل می‌شود و گمان عوارض جدی‌تر یا مرگ فرد بالا می‌رود.

علائم سکته گرمایی

به حرف های متخصصان اورژانس، گرمازدگی ۴ مرحله شامل استرس گرمایی، خستگی گرمایی، گرمازدگی و سکته گرمایی دارد که سکته گرمایی، چهارمین و آخرین و درنتیجه خطرناک‌ترین مرحله آن است.

هر یک از این مرحله های علائمی خاصی دارند.

در مرحله استرس گرمایی فرد علائمی همانند سرگیجه، ضعف، حالت تهوع، تشنگی و سردرد را حس می‌کند.

در مرحله خستگی گرمایی فرد علائمی همچون عرق کردن شدید، خستگی، قرمز شدن پوست، گرگرفتگی، اسپاسم عضلات به همراه درد، سردرد یا سرگیجه خفیف و حالت تهوع را توانایی می‌کند..

در مرحله گرمازدگی فرد با علائمی همانند رنگ‌پریدگی، عرق شدید، تهوع، اسهال و استفراغ، جوش‌های ریز، سردرد، گرفتگی عضلات، خستگی، ضعف، تشنگی شدید، سرگیجه، تنگی نفس، تکرر ادرار و ادرار تیره‌رنگ، از دست دادن تمرکز، تورم خفیف پا، مچ پا یا انگشتان دست و از دست دادن هوشیاری روبه رو می‌شود.

مرحله سکته گرمایی، اما با ضربان ضعیف قلب، تنفس سریع، عرق نکردن با وجود گرمای شدید، افزایش شدید دمای بدن، قرمز شدن پوست، حالت تهوع، سردرد و سرگیجه، تاری دید، تغییرات خلقی و پرخاشگری، عدم اعتدال، هذیان‌گویی و از دست دادن هوشیاری همراه است. اگر این مرحله شدید باشد یا بیمار با تاخیر به مراکز درمانی برسد، می‌تواند به ارگان‌های بدن صدمه بزند و حتی به کما و مرگ فرد منجر شود. فردی که این علائم را دارد، اگر تا ۳۰ دقیقه دمای بدن فردِ دچار سکته گرمایی به حد طبیعی نرسد و حالش در این بازه وقتی بهتر نشود، به گمان زیاد داخل مرحله سکته گرمایی می‌شود.

عمل های مهم

در سکته گرمایی، مکانیزم‌های خنک‌کننده بدن از کار می‌افتند و این می‌تواند تبدیل صدمه جدی به اندام‌ها و حتی مرگ شود.

اگر فردی در حوالی شما مشکوک به سکته گرمایی شد، باید فوراً با اورژانس تماس بگیرید و تا رسیدن پشتیبانی‌های پزشکی، تلاش کنید دمای بدن فرد را افت دهید. این کار را می‌توانید این طور انجام دهید.

فرد را محیطی خنک ببرید.

پاهایش را مقداری بالاتر از سطح زمین قرار دهید.

روی پوست بدنش آب خنک اسپری یا افشانه کنید.

کمپرس سرد روی نواحی گوناگون بدنش بگذارید.

تنفس او را مدام بازدید کنید.

اگر شخص دچار سکته گرمایی شد، باید در زمان ۳۰ دقیقه بدنش را خنک کرد تا سلامتی‌اش در خطر جدی نیفتد. در این ۳۰ دقیقه قاعدتا اورژانس هم باید از راه برسد و مداخلات ملزوم را برای نجات جان این چنین فردی انجام دهد.

فرق سکته گرمایی با گرمازدگی

اما چرا این عارضه به سکته معروف است؟ چه شباهتی بین این عارضه فصل تابستان و سکته قلبی یا مغزی وجود دارد؟ سوال مهم‌تر این که سکته گرمایی دقیقا چه تفاوتی با گرمازدگی دارد؟

کلمه “سکته گرمایی” به این علت منفعت گیری می‌شود که از نظر ناگهانی و بحرانی بودن شرایط، حالت شبیهی با سکته قلبی یا سکته مغزی دارد. در هر دو حالت، سکته به وقوع ناگهانی و جدی یک بحران پزشکی اشاره دارد که نیاز به مراقبت سریع دارد.

در سکته گرمایی، بدن سریع نمی‌تواند دمای خود را تنظیم کند و همین تبدیل افزایش خطرناک دمای بدن و نقص در کارکرد سیستم‌های حیاتی بدن می‌شود. این حالت می‌تواند به شدت بحرانی و شود و جان فرد را به خطر بیندازد. دقیقا همانند سکته‌های قلبی و مغزی که ناگهانی و جدی می باشند و می‌توانند مرگبار باشند.

اما تفاوت مهم بین سکته گرمایی و گرمازدگی در شدت علائم و خطرات آن‌ها و مکانیزم‌های دفاعی بدن است. هرچند گرمازدگی هم خطرناک است و می‌تواند مرگ فرد را در پی داشته باشد، اما یک حالت کم‌خطرتر است که در صورت عدم درمان سریع می‌تواند به سکته گرمایی منجر شود. در حالی که سکته گرمایی، یک حالت اورژانسی و مرحله آخر گرمازدگی است و می‌تواند به قیمت مرگ فرد همه شود.

در گرمازدگی، درمان سریع طبق معمول اثربخش‌تر است، اما در سکته گرمایی امکان پذیر زمان طلایی (۳۰ دقیقه) برای برگرداندن دمای بدن فرد به حالت طبیعی و درمان هم جوابگو نباشد و فرد جان خود را از دست بدهد.