تتوی آرمین سهرابیان جنجالی شده است. سالها سپس از بایگانی شدن «منشور اخلاقی فوتبال»، بار دیگر ناظر راه افتادن گشت ارشاد فوتبالی هستیم.

برای علاقمندان به فوتبال، خاطرات دهه‌های هفتاد و هشتاد که حراست نهاد‌های ورزشی نقش گشت ارشاد را برای فوتبالیست‌ها بازی می‌کرد تا این مدت فراموش نشده است.

منشور اخلاقی دهه هشتاد | از ممنوعیت تتو تا محرومیت به علت عکس گرفنن با هوادران زن

سال ۱۳۸۷ سپس از سال‌ها حرکت‌های غیرقانونی و سلیقه‌ای در برخورد با اهالی فوتبال، عده‌ای به ذهنشان رسید که منشوری در فوتبال علم کنند با نام «منشور اخلاقی» برای کنترل اهالی فوتبال. علمداران تصویب آن منشور سردار عزیزمحمدی و حجت الاسلام علیپور بودند. علیپور هم‌اکنون رئیس کمیته صیانت فوتبال است.

آن زمان کلمه «منشوری» برای افرادی به کار برده می‌شد که ذیل همین آیین‌نامه تازه به دردسر می‌افتادند. چه زیاد فوتبالیست‌ها، مربیان و مدیرانی که برای رفتن به عروسی، شرکت در یک مهمانی، پوشیدن لباسی خاص، عکس گرفتن کنار یک خانم یا داشتن تتو با محرومیت‌های طویل زمان روبه رو شدند. در بخشی از منشور اخلاقی آمده می بود «بازیکنان باید نسبت به مدل لباس از پوشیدن لباس‌های جلف، تنگ، بدن نما و مارک دار اجنبی با تبلیغات خلاف عرف و اخلاق که در شأن ورزشکار قهرمان و الگوی برتر نیستند جداً خودداری نمایند. ورزشکار نسبت به مدل قیافه (موی سر و محاسن) از اراعه مدل‌های آرایشی بیگانه و اجنبی غیرمتناسب با شئونات فرهنگی جامعه که جهت ترویج و بسط گسترش فرهنگ اجنبی و بیگانه می‌شود جداً خودداری نماید…همراه داشتن زیورآلات گردنبند، گوشواره، انگشتر، قاب سر (تل و…) در مسابقات ممنوع می‌باشد.»

در قسمت فرد دیگر از آن منشور عبارات شگفت‌تری هم دیده می شد. در این منشور آمده می بود «بازیکنان مجازند مدل قیافه ایرانی مشابه با فرهنگ عمومی و غنی جامعه ایران اسلامی داشته باشند. یقیناً اشکار نبوده است منظور از قیافه ایرانی چه نوع قیافه‌ای است! تصویب‌کنندگان آن قانون برای خارجی‌ها هم برنامه خاصی داشتند و حرف های بودند بازیکنان و مربیان خارجی باید در چارچوب فرهنگ عمومی توجیه شده و از اراعه مدل‌های نامتناسب و ناهمگون خودداری نمایند.»

سپس از گذشت چند سال و تغییرات جامعه اشکار شد آن منشور همانند دیگر سخت‌گیری‌ها در حوزه فرهنگی راه به جایی نخواهد برد و به فراموشی سپرده خواهد شد.

از اواسط دهه نود با شکل‌گیری شبکه‌های اجتماعی رسما تعداد بسیاری از هنجار‌ها تحول کرد. بازیکنان با لباس‌های خاص خود در صفحات اجتماعی خودنمایی می‌کردند و نه تنها دیگر تتوهاشان را نمی‌پوشاندند، که مرحله های تتو زدن را به نمایش می‌گذاشتند و به برخی تتو‌های مناسبتی‌شان افتخار می‌کردند. برای مثال می‌توان به تتویی که روزبه چشمی روی پای خود زده و برمی‌گردد به صحنه گلزنی او به ولز در جام جهانی، اشاره کرد. مدل مو و ریش خاص و عکس گرفتن کنار زنان هم تبدیل به امری روزمره شد. یک روز مهدی رحمتی بابت عکس گرفتن کنار یک خانم ارمنی در اردوی خارج از سرزمین استقلال با محرومیت روبه رو شد، اما امروز ازیکنان زمان عکس گرفتن کنار خانم‌ها دیگر دلواپس برخورد فیزیکی هم نیستند.

زیاد طول نکشید که مدیران حراستی-امنیتی فوتبال فهمید شدند اگر قرار به مراعات منشور و راه اندازی گشت ارشاد باشد باید ۹۰ درصد بازیکنان را به ارکان قضایی فدراسیون فوتبال بکشانند و جریمه کنند؛ به این علت از اواسط دهه ۹۰ خودشان فیتیله برخورد‌های گشت ارشادی را پایین کشیدند و منشور اخلاقی را فرستادند توی کشو‌های بایگانی.

علت این چنین تغییراتی همانطور که حرف های شد آشکار است؛ عدم توانایی ایستادن روبه رو موج تحول جامعه. در واقع نه فقط گشت ارشادی‌های فوتبال که قسمت عمده‌ای مدیران جامعه فهمیدند نمی‌توان روبه رو سیر تغییرات جامعه ایستاد. فوتبال هم بخشی از همین جامعه است.

برگشت پرقدرت گشت ارشاد به فوتبال

اکنون سپس از گذشت این همه سال انگار مجدد برخی مدیران هوس کرده‌اند شرایط را به دهه‌های قبل برگردانند.

با انتشار کردن تصویری از تتوی روی پای آرمین سهرابیان در شبکه‌های اجتماعی بلافاصله کمیته اخلاق، همانند دهه قبل او را منشوری تشخیص داده و احضار کرده است.

مهدی تاج رئیس فدراسیون فوتبال در عکس العمل به احضار سهرابیان او گفت: «مگر می‌شود در سرزمین اسلامی که زندگی می‌کنیم این چنین چیزی باشد؟ شکل آن شیطان می بود و دندان خوناشام داشت. کمیته اخلاق ورود کرده و رای هم می‌دهیم.» تاج در قسمت فرد دیگر از سخن بگویید‌های خود اشاره کرد که باید این ورزشکاران را «ارشاد» کنیم. تاج این چنین او گفت: «نمی‌شود که بازیکنان یک طرف شورتش را بدهد بالا و آن طرف دیگر را ندهد. خب این کار یعنی چه؟»

حجت‌الاسلام علیرضا علیپور در رابطه گمان راه افتادن مجدد ستاد منشور اخلاقی به فارس حرف های: «در این فصل پیوست فرهنگی یکی از الزامات باشگاه‌های فوتبال سرزمین است و این پیوست همراه با فصل نقل و انتقالات نیز به باشگاه‌ها اظهار شده است. به هر حال باید با حرکت‌هایی مغایر با فرهنگ ایرانی و اسلامی برخورد مناسب و قاطع شود، چون این حرکت با زیست بوم فرهنگی سرزمین ما در تضاد است و هم‌خوانی ندارد. معاونت‌های فرهنگی باشگاه‌ها نیز موظف می باشند با حرکت‌های غیرفرهنگی و ضد فرهنگ ایرانی و اسلامی برخورد کنند و پیوست فرهنگی ابلاغ شده در فصل ۱۴۰۴-۱۴۰۳ ملزوم‌الاجرا برای همه بازیکنان، مربیان و باشگاه‌ها است.»

علیپور ضمن تهدید تلویحی بازیکنان او گفت: «بازیکنان باید به زیست بوم فرهنگی سرزمین احترام بگذارند و نباید با انجام حرکت‌های غیرفرهنگی به قتل‌گاه بروند تا سپس همانند بازیکنی که با حرکت غیرفرهنگی و غیرمتعارف خود علتحواشی بسیاری شد مجدد التماس بخشش نکنند.»

فارغ از زیبایی‌شناسی تتوی بازیکن فوتبال، این احضار معنی اختصاصی‌ای دارد. او گفت و گو سر این است که رکن قضایی فدراسیون با احضار سهرابیان دقیقا می‌خواهد به کجا برسد؟ آیا می‌خواهد او را ناچار به پاک کردن تتو کند؟ که ممکن نیست. آیا می‌خواهد به او بگوید مواظب باش شرت ورزشی‌ات بالا نرود؟ که محال است. می‌خواهد او را محروم کند؟ بر پایه کدام قانون؟ از همه مهم‌تر، ارکان قضایی فدراسیون فوتبال چطور بین تتو‌های سهرابیان با دیگر بازیکنان فرق می‌گذارند؟ یعنی متر و معیار بی‌اشکال بودن برخی تتو‌ها و مشکل‌دار بودن برخی دیگر چیست؟ و آیا این بدان معناست که نفس تتو زدن مشکلی ندارد و بازیکنان باید در کیفیت تتو و طرحی که می‌زنند مراقبت کنند؟ در این صورت آیا ملزوم است ستاد احتمالی منشور اخلاقی مجموعه‌ای از مطرح‌های مجاز و غیر مجاز برای تتو در اختیار بازیکنان قرار دهد؟

دعوت آرمین سهرابیان تا این لحظه تنها یک نتیجه داشته است؛ بازدید میلیونی آن تتو در شبکه‌های اجتماعی که در حالت عادی فردی به آن دقت خاصی نداشت. همانند انبوهی از تتو‌های بازیکنان فوتبال.

آزمودن عمل های قبل و طی کردن مسیر‌های به ناکامی منتهی شده عادت مدیران سرزمین و مخصوصا مدیران فوتبال است. ارکان قضایی فوتبال بدانند اگر توانایی گشت ارشاد در خیابان‌ها یا توانایی منشور اخلاقی در فوتبال به جایی رسید احضار آرمین سهرابیان هم نتیجه دلخواه آن‌ها را به جستوجو خواهد داشت.

منبع: اتفاقات ۲۴