تغییرات اقلیمی و افزایش دمای کره زمین مدام پیامدهای نامطلوبی بر زندگی موجودات داشته است. تحقیقات نشان داده که گرما می‌تواند تأثیرات منفی بسیاری روی زنبورها، به‌اختصاصی زنبورهای عسل، داشته باشد.

امواج گرما نه‌تنها علتافزایش دمای بدن زنبورها می‌شود، بلکه به‌نظر می‌رسد که گرمای زیاد، حس بویایی آن‌ها را نیز به‌شدت افت می‌دهد. این قضیه می‌تواند اثرات منفی بسیاری بر بقای کلنی‌های زنبورها داشته باشد.

توانایی بوییدن گل‌ها برای زنبورهای عسل قضیه‌ای حیاتی است. حس بویایی همراه با نشانه‌های بصری، زنبورها را به بهترین گل‌ها، به‌گفتن منبع غذایی، هدایت می‌کند. بااین‌حال، مطالعه‌ای نشان داده است که امواج گرما توانایی زنبورها در تشخیص عطر گل‌ها را تا ۸۰ درصد افت دهد.

تأثیر منفی تغییرات اقلیمی بر زنبورهای عسل

در این مطالعه، «سابین نوتن»، حشره‌شناس و همکارانش در آزمایشی، زنبورها را در معرض امواج گرما قرار دادند و حرکت آن‌ها را بازدید کردند. پژوهشگران دریافتند که در روبه رو با گرما، توانایی شاخک‌های زنبورها برای تشخیص بوی گل تا ۸۰ درصد کم شدن می‌کند.

به حرف های نوتن، با دقت به این که پیش‌بینی می‌شود تغییرات اقلیمی شدت و بسیاری امواج گرما را افزایش می‌دهد، حیوانات باید راهی برای سازگاری با این شرایط اشکار کنند تا بتوانند زنده بمانند. در طول فرایند تکامل، بدن ضخیم و خزدار زنبورها را برای بقا در سردترین مناطق سازگار کرده است، اما سازگاری با سرما در جهانی که درحال گرم شدن است، می‌تواند مرگبار باشد.

علاوه‌براین، به حرف های دانشمندان، تغییرات اقلیمی جهت گرم‌شدن کندوهای عسل شده است که این نوشته می‌تواند تهدید جدی برای رشد سالم نوزادان زنبور باشد و به افت جمعیت زنبورها منجر شود. به این علت، می‌توان دریافت که تغییرات اقلیمی تا چه اندازه می‌تواند بر بقای این حشرات اثرگذار باشد.

افت شدید حس بویایی زنبورها به‌ علت گرما

در این مطالعه، پژوهشگران نزدیک به ۱۹۰ زنبور عسل از دو گونه رایج «Bombus terrestris» و «B. pascuorum» را به‌زمان نزدیک به سه ساعت در دمای ۴۰ درجه سانتی‌گراد، در معرض امواج گرمایی همانند‌سازی‌شده قرار دادند. گروهی از زنبورها در محیط خشک قرار داده شدند، برخی دسترسی به منبع های شیرین داشتند و تعدادی دیگر ۲۴ ساعت زمان داشتند تا بعد از عملیات گرمایی، در دمای محیط بهبود یابند.

سپس محققان شاخک‌های زنبورها را (که برای بوییدن از آن‌ها منفعت گیری می‌کنند)، جدا کرده و بازدید کردند که آیا نورون‌های بویایی در شاخک‌ها هم چنان قادر به تشخیص ترکیبات شیمیایی رایج در تعداد بسیاری از گل‌ها – که به‌گفتن رایحه گل شناخته خواهد شد – می باشند یا خیر.

آزمایش نشان داد که امواج گرما قوت سیگنال الکتریکی نورون‌ها را تا ۸۰ درصد افت داده است. این افت کارکرد در زنبورهای کارگر که همه انها جنس ماده می باشند، زیاد تر از زنبورهای نر می بود. این چنین حس بویایی در شاخک‌های زنبورهایی که ۲۴ ساعت زمان خنک‌شدن و بهبود داشتند، بعد از این زمان نیز بازیابی نشده می بود. نوتن می‌گوید:

«این نوشته غافلگیرکننده می بود؛ همه انتظار داشتیم که شاخک‌ها بازیابی شوند. عدم بازیابی مشخص می کند که زنبورها به‌شدت بهبود نمی‌یابند و این کار برای جمع‌آوری غذا برای کلنی مشکل‌ساز است.»

نوتن معتقد است تاثییر منفی امواج گرما بر حس بویایی زنبورهای کارگر می‌تواند به‌طور غیرمستقیم بر بقای کل کلنی تأثیر بگذارد: «این نوشته می‌تواند توضیح دهد که چرا ناظر افت جمعیت زنبورهای عسل هستیم (در کنار عواملی همانند ازدست‌دادن زیستگاه).»

«دیو گلسون»، اکولوژیست زنبور از دانشگاه ساسکس در برایتون انگلستان که در این مطالعه شرکت نداشته است، می‌گوید: «این تحقیق زیاد قوی به‌نظر می‌رسد. مورفولوژی شاخک‌ها در گونه‌های گوناگون زنبورها شبیه است. اگر زنبورهای عسل به این شکل صدمه ببینند، به گمان زیادً زنبورهای دیگر نیز همین‌طور خواهند می بود. یقیناً تا وقتی که فردی آن‌ها را بازدید نکند، در این مورد یقین نیستیم.»