یک شیلنگ آتش نشانی یک لوله با فشار بالا است که برای انتقال آب یا سایر عوامل خاموشکننده آتش (مانند کف یا مواد شیمیایی) به منظور اطفای حریق طراحی شده است. شیلنگهای آتش نشانی بخش حیاتی تجهیزات آتش نشانی هستند و توسط آتشنشانان برای انتقال جریان کنترلشده آب به سوی آتش جهت مهار یا خاموش کردن آن استفاده میشوند. این شیلنگها انعطافپذیر، مقاوم و دارای انواع مختلفی هستند تا برای نیازهای متفاوت آتش نشانی مناسب باشند.
انواع شیلنگهای آتش نشانی
شیلنگهای آتش نشانی بخش ضروری از تجهیزات اطفای حریق به شمار میروند. این شیلنگها برای انتقال آب یا دیگر مواد ضد آتش به منظور خاموش کردن حریق طراحی شدهاند. چندین نوع از این شیلنگها وجود دارد که هر یک برای کاربردهای خاصی طراحی شدهاند:
- شیلنگ حمله: رایجترین نوع شیلنگ آتش نشانی است که توسط آتش نشانیها استفاده میشود. این شیلنگ سبک بوده و برای مقابله مستقیم با آتش و انتقال آب یا سایر مواد خاموشکننده به آتش طراحی شده است. این شیلنگ معمولاً با نازلهایی استفاده میشود که میتوانند جریان و جهت آب را تنظیم کنند.
- شیلنگ تأمین: این شیلنگها بزرگتر هستند و معمولاً از قطر ۱.۵ تا ۵ اینچ متغیرند. شیلنگهای تأمین برای جابجایی حجم زیادی از آب از یک منبع آب تحت فشار مانند هیدرانت به پمپ آب در ماشین آتش نشانی طراحی شدهاند.
- شیلنگ مکش: این شیلنگها برای کشیدن آب از منابع غیر فشاری مانند تانک آب قابل حمل، استخر یا سایر منابع آب ایستا استفاده میشوند. این شیلنگها تحت فشار منفی عمل کرده و اغلب در مناطق روستایی که هیدرانت در دسترس نیست، به کار میروند.
پارامترهای آزمایش شیلنگهای آتش نشانی
شیلنگهای آتش نشانی تحت آزمایشهای سختگیرانهای قرار میگیرند تا کیفیت و کارایی آنها اطمینان حاصل شود. این آزمایشها برای ارزیابی مقاومت، انعطافپذیری و تحمل شیلنگ در شرایط مختلف محیطی طراحی شدهاند. در زیر برخی از مهمترین پارامترهای آزمایش شیلنگها آمده است:
- قطر داخلی: قطر داخلی شیلنگ از اهمیت زیادی برخوردار است، زیرا میزان آبی که میتواند منتقل کند را تعیین میکند. این پارامتر با استفاده از گیجهای مخروطی یا استوانهای با اندازههای مشخص بررسی میشود.
- طول: طول شیلنگ نیز مهم است، زیرا فاصلهای که آب میتواند منتقل شود را تعیین میکند. این پارامتر با استفاده از نوار اندازهگیری میشود.
- قطر حلقه: قطر حلقه یک شاخص از انعطافپذیری شیلنگ است و با استفاده از مقیاس فولادی بررسی میشود.
- آزمایش فشار اثبات هیدرواستاتیک: این آزمایش با استفاده از تجهیزات آزمایش فشار هیدرواستاتیک انجام میشود و توانایی شیلنگ را برای تحمل فشار کاری بررسی میکند.
- آزمایش فشار ترکیدن هیدرواستاتیک: این آزمایش مقاومت شیلنگ در برابر فشارهایی بیش از فشار کاری حداکثری را بدون پارگی بررسی میکند.
- آزمایش چسبندگی: این آزمایش چسبندگی بین لایههای مختلف شیلنگ را ارزیابی میکند.
- تغییر طول: این پارامتر پس از قرار گرفتن شیلنگ تحت فشار بررسی میشود. این آزمایش اطمینان میدهد که شیلنگ تحت فشار کشیده یا کوتاه نمیشود، زیرا این تغییرات میتواند عملکرد آن را تحت تأثیر قرار دهد.
کجا از شیلنگ آتش نشانی استفاده میشود؟
فضاهای بیرونی: شیلنگهای آتش نشانی به ماشینهای آتش نشانی، هیدرانتهای آتش نشانی یا پمپهای آتش نشانی قابل حمل متصل میشوند. فضاهای داخلی: این شیلنگها میتوانند به طور دائمی به سیستم لولهکشی ساختمانها یا خطوط انتقال آتش متصل شوند. تاسیسات صنعتی: قرقرههای شیلنگ آتش نشانی جزء مهمی از سیستمهای ایمنی در تاسیسات صنعتی هستند. ساختمانهای تجاری: شیلنگهای آتش نشانی به کاربران تجاری در دفاتر و ساختمانهای تجاری ایمنی در برابر آتش را فراهم میکنند. مناطق مسکونی: این شیلنگها به طور معمول در مناطق مسکونی نیز دیده میشوند.
کاربران شیلنگهای آتش نشانی چه کسانی هستند؟
- آتشنشانان: آتشنشانان کاربران اصلی شیلنگهای آتش نشانی هستند.
- سرویسهای آتش نشانی شهری: شیلنگهای آتش نشانی در سرویسهای آتش نشانی شهری برای مقابله با آتشهای گسترده ضروری هستند
- . صنعتی: کاربران صنعتی نیز در محیطهایی که خطر آتشسوزی وجود دارد از این شیلنگها استفاده میکنند
- . تجاری: در دفاتر و ساختمانهای تجاری، شیلنگهای آتش نشانی معمولاً در کنار قرقرههای شیلنگ و سایر تجهیزات ایمنی در کمدهای ایمنی نگهداری میشوند.
نگهداری شیلنگهای آتش نشانی
نگهداری صحیح شیلنگهای آتش نشانی برای تضمین طول عمر و کارآیی آنها حیاتی است. در اینجا چند نکته کلیدی برای نگهداری شیلنگهای آتش نشانی آورده شده است:
استفاده صحیح: سعی کنید از کشیدن شیلنگ بر روی زمین، بهویژه سطوح زبر یا لبههای تیز که ممکن است شیلنگ را پاره یا خراب کنند، خودداری کنید. اگر مجبور به کشیدن شیلنگ هستید، از ابزاری مانند غلتک شیلنگ برای کاهش آسیب استفاده کنید. همچنین، از استفاده از شیلنگ با فشاری بالاتر از حد مجاز خودداری کنید.
تمیزکاری و خشک کردن: پس از هر بار استفاده، شیلنگ آتش نشانی خود را تمیز کنید تا عمر مفید آن افزایش یابد. شیلنگ را بر روی سطحی تمیز باز کرده و به آرامی صاف کنید تا هرگونه پیچ خوردگی برطرف شود. هر گونه خاک و آلودگی را با یک برس خشک و نرم یا متوسط به طور کامل از روی شیلنگ پاک کنید. اگر شیلنگ با مواد خطرناکی مانند بنزین یا روغن در تماس بوده است، باید آن را طبق روشهای تأیید شده برای پاکسازی آلودگیها شستشو و ضدعفونی کرد. پس از شستشوی مناسب، شیلنگهایی که دارای پوششهای لاستیکی یا نیتریلی هستند را خشک کنید.
بازبینی منظم: بررسیهای منظم، شامل بازرسیهای بصری، آزمایشات عملیاتی، روانکاری، تمیزکاری و آزمونهای فشار، به شما کمک میکند تا سیستم قرقره شیلنگ آتش نشانی خود را در شرایط بهینه برای استفاده در مواقع اضطراری نگه دارید.
به خاطر داشته باشید، یک شیلنگ آتش نشانی که به خوبی نگهداری میشود تنها یک ابزار نیست، بلکه در مواقع خطر نقش حیاتی دارد.
شیلنگ آتش نشانی یک لوله با فشار بالا است که آب یا دیگر مواد مهارکننده آتش مانند فوم را به آتش میرساند تا آن را خاموش کند. در فضاهای باز، این شیلنگ به ماشینهای آتش نشانی، هیدرانت آتش نشانی یا پمپهای آتش نشانی قابل حمل متصل میشود. در فضاهای داخلی، این شیلنگ میتواند به صورت دائمی به سیستم لولهکشی یا خطوط آتش یک ساختمان متصل شود.
فشار کاری معمول شیلنگ آتش نشانی میتواند بین ۸ تا ۲۰ بار (۸۰۰ تا ۲۰۰۰ کیلوپاسکال؛ ۱۱۶ تا ۲۹۰ پوند بر اینچ مربع) متغیر باشد. بر اساس استاندارد NFPA 1961، فشار ترکیدگی شیلنگهای آتش نشانی بیش از ۱۱۰ بار (۱۱۰۰۰ کیلوپاسکال؛ ۱۶۰۰ پوند بر اینچ مربع) است. شیلنگ یکی از اساسیترین و ضروریترین تجهیزات آتش نشانی است که برای انتقال آب از منابع آب باز یا منابع آب تحت فشار مورد استفاده قرار میگیرد. شیلنگها بر اساس نوع کاربرد به دو دسته تقسیم میشوند: شیلنگ مکش و شیلنگ تخلیه.
پس از استفاده، معمولاً شیلنگ آتش نشانی برای خشک شدن آویزان میشود، زیرا باقیماندن آب درون شیلنگ به مدت طولانی میتواند باعث تخریب مواد آن شود و قابلیت اطمینان آن را کاهش دهد یا آن را غیرقابل استفاده کند. به همین دلیل، ایستگاههای آتش نشانی معمولاً دارای سازههای بلندی هستند که طول شیلنگ را برای انجام این نوع نگهداری پیشگیرانه، که به آن برج شیلنگ گفته میشود، در خود جای دهند.
در برخی موارد، از شیلنگهای آتش نشانی برای کنترل جمعیت نیز استفاده میشود. به عنوان مثال، در جریان کمپین بیرمنگام در جنبش حقوق مدنی در سال ۱۹۶۳، بول کانر از این ابزار برای متفرق کردن معترضان استفاده کرد.