آیا شما نیز از جمله افرادی هستید که تخفیف‌های گسترده جمعه سیاه (بلک فرایدی) یا آخر فصل‌ها برای‌تان دلنشین است؟ به‌تازگی مطالعات علمی انجام شده که نشان داده‌اند تخفیف‌هایی با بازه‌های وقتی مختصر و معین، همانند جمعه سیاه، مغز ما را به‌روشای ملموس تحول خواهند داد.

جمعه سیاه به‌هیچ‌وجه اتفاقات آرامی نیست. در سال‌های تازه، مواردی وجود داشته که فروشنده‌ها ناچار شده‌اند برای کنترل جمعیت هجوم‌آورده به فروشگاه‌ها با پلیس تماس بگیرند. مردم از کیلومترها دورتر به فروشگاه‌ها سفر می‌کنند و ساعت‌ها در صف می‌ایستند. بعضی اوقات حتی افراد برای رسیدن به یک کالای محبوب با یکدیگر به‌صورت فیزیکی دچار خواهد شد.

همه این‌ها نشان خواهند داد که کالاهای تخفیفی، از تلویزیون و وسایل آشپزخانه تا پوشاک، یکی از خصوصیات زیاد مورد قیمت جوامع ما می باشند. به همین علت متخصصان به مطالعه تاثییر تخفیف روی مغز پرداخته‌اند.

روبه رو با قیمت‌های افت‌یافته علتایجاد عکس العمل‌های شیمیایی در مغز می‌شود؛ بعد جای شگفتی نیست که از پیداکردن تخفیف‌های گوناگون لذت می‌بریم. مطالعات نشان داده‌اند که هنگامی قیمت کالایی را مناسب می‌دانیم، «هسته آکومبنس» (nucleus accumbens)، که ناحیه پردازش لذت در مغز است، فعال می‌شود.

این یعنی افرادی که می‌توانند کالای خود را با تخفیف بخرند، سطح بالایی از رضایت را توانایی می‌کنند. هسته آکومبنس در ترکیب با نواحی مرتبط با پاداش در مغز، و این چنین انتقال‌دهنده عصبی دوپامین، در پردازش احساسات نقش دارد.

به‌گفتن مختصر، هنگامی در تخفیف‌هایی همانند جمعه سیاه چیزهایی را می‌بینیم که تصمیم خریدشان را داشتیم، نواحی مرتبط با دوپامین در مغز ما فعال می‌شود. خرید در این اوقات حس خوبی دارد و به همین علت با رویدادهای تخفیف به شوق می‌آییم.

جمعه سیاه مغز را شوق‌زده می‌کند

فروشنده‌ها با منفعت گیری از ترفندها و استراتژی‌های گوناگون می‌کوشند تا به نیاز مشتریان خود به مکانیسم‌های پاداش جواب دهند. پژوهش‌های مختلفی تلاش کرده‌اند تا فرایندهای فیزیولوژیکی این کار را دریابند و از این طریق ابزارها و استراتژی‌های فروش را بهبود دهند.

یکی از این ابزارها محدودیت وقتی تخفیف‌ها است تا یک حس ضروری در مشتری‌ها تشکیل شود. حس ضروری جهت جهش سطح آدرنالین در بدن می‌شود و فرد از یافتن یک تخفیف شوق‌زده می‌شود. این یکی از دلایلی است که تخفیف‌ها به روز، هفته یا ماه خاصی محدود می باشند.

زمان‌سنج‌های شمارش معکوس که در تعداد بسیاری از فروشگاه‌های آنلاین وجود دارد نیز اثری شبیه دارند؛ آن‌ها علتخواهد شد تا خریدار حس کند که برای منفعت‌بردن از این تخفیف باید بلافاصله کاری انجام دهد.

خوشبختانه راه‌هایی وجود دارد که بتوانیم با این حس ضروری و شوق مقابله کنیم. در روبه رو با محصولاتی که قیمت پایین دارند، بهتر است که تصمیم بگیرید چند ساعت یا چند روز سپس محصول را بخرید، و در این زمان درمورد خریدن آن فکر و تصمیم‌گیری کنید.

اگر دلواپس هستید که بقیه امکان پذیر محصول موردنظر شما را بخرند و موجودی آن همه شود، آن را بردارید و مدتی در در فروشگاه بگردید. بعد از گذشت زمان، سطح آدرنالین و فعالیت مغز به حالت عادی بازمی‌گردد و ضروری و شوق از بین می‌رود. بعد از این، شما کمتر به خرید آن محصول رغبت دارید.

در خرید آنلاین نیز این اصول صادق می باشند. مدتی از دستگاه خود فاصله بگیرید و به کارهای دیگر بپردازید تا نیاز به چانه‌زنی و تخفیف در شما مقداری فروکش کند. هرچقدر که محصول مورد قیمت یا تخفیف آن زیاد باشد، به گمان زیادً بعد از مدتی درمی‌یابید که خرید این محصول آن‌قدر که ابتدا فکر می‌کردید الزامی نیست.