جهان اکنون نقشه‌ای دقیق‌تر از کف اقیانوس نسبت به قبل دارد، آن هم به لطف داده‌هایی که از فضا به دست آمده است. ناسا این هفته ویدیویی انتشار کرد که تصویری بی‌سابقه از اعماق دریا را نمایش می‌دهد؛ تصویری که با فناوری ماهواره‌ای تازه ممکن شده است.

نقشه‌برداری دقیق کف اقیانوس با ماهواره SWOT

مطابق گزارش «Science» سطح ماه تا بحال زیاد دقیق‌تر از اعماق اقیانوس‌های زمین نقشه‌برداری شده می بود، اما با پرتاب ماهواره Surface Water and Ocean Topography (SWOT) توسط ناسا و آژانس فضایی فرانسه (CNES) در سال ۲۰۲۲، دانشمندان توانسته‌اند نمای آشکار‌تری از اعماق اقیانوس به دست آورند.

این ماهواره شکاف‌های گسترده‌ای که در داده‌های دریافتی از کشتی‌ها وجود داشت را پر کرده و تصویری با وضوح بالاتر نسبت به ماهواره‌های قدیمی اراعه داده است. این نقشه‌ها علاوه بر اهداف علمی، می‌توانند به ناوبری ایمن‌تر زیردریایی‌ها و تسهیل عملیات نصب و تعمیر کابل‌های مخابراتی زیر دریا نیز پشتیبانی کنند.

ویدیوی تازه ناسا یک انیمیشن بسیار دقیق از بستر دریا در سواحل مکزیک، آمریکای جنوبی و شبه‌جزیره جنوبگان را نمایش می‌دهد. این پژوهش هم چنان ادامه دارد و داده‌های SWOT می‌توانند در آینده بینش‌های جدیدی درمورد اعماق ناشناخته اقیانوس‌ها اراعه دهند.

متد مورد منفعت گیری در این نقشه‌ها مبتنی بر داده‌های گرانشی است که امکان مشاهده ویژگی‌هایی را که پیش از این هیچ زمان دیده نشده بودند، فراهم می‌کند. به گفتن مثال، تپه‌های گسترده زیرآبی و آتشفشان‌های دریایی به علت جرم زیاد تر، نیروی جاذبه نیرومندتری نسبت به اطراف خود دارند و SWOT قادر است این تفاوت‌ها را از طریق تغییرات ظریف در سطح دریا تشخیص دهد. در ویدیو، مناطقی که به رنگ سبز نمایش داده خواهد شد، ارتفاع بیشتری نسبت به مناطق بنفش دارند.

فناوری تازه ناسا و تحول در شناخت اعماق دریا

دانشمندان قبلاً می‌دانستند که تپه‌های عمیق دریایی در مناطقی که صفحات تکتونیکی از هم جدا خواهد شد، شکل می‌گیرند. اما اکنون پژوهشگران قبول کرده‌اند که این تپه‌ها نزدیک به ۷۰ درصد از کف اقیانوس‌های جهان را پوشش خواهند داد و ازاین‌رو، متداول‌ترین شکل زمین‌شناختی روی کره زمین محسوب خواهد شد. اگرچه کشتی‌های تجهیزبه سونار نیز می‌توانند نقشه‌هایی از کف اقیانوس تهیه کنند، اما این فرآیند زیاد کند و دشوار است. تا بحال تنها ۲۵ درصد از بستر اقیانوس‌های جهان با این روش نقشه‌برداری شده است.

ماهواره SWOT علاوه بر نقشه‌برداری کف اقیانوس، برای سنجش سطح آب دریاها، رودخانه‌ها، دریاچه‌ها و دیگر منبع های آبی نیز طراحی شده است. این پروژه اولین قدم برای تشکیل یک نقشه جامع از سطح آب‌های کره زمین محسوب می‌شود.