ساعت هفت صبح است و تا این مدت درب مرکز جمع آوری پلاسما در یکی از مناطق حاشیه‌ای شهر تهران باز نشده، اما دو جوان چشم به راه ایستاده اند. 

با آن‌ها هم سخن بگویید می‌شوم تا علت حضورشان در روبه رو این مرکز را بدانم. برای فروش پلاسما آمده بودند. 

رقمی که بابت یک نوبت اهدای پلاسما ( یقیناً بهتر است بگوییم فروش) دریافت می‌کنند، عدد چشمگیری نیست و فقط پول جیبی برداشت می‌شود. اما همین هم برای آن‌ها کافی است تا ترغیب شوند و هفته‌ای دو مرتبه به این مرکز همراه شوند. 

این روزها ناظر تأسیس این قبیل مراکز در نقاط گوناگون سرزمین هستیم و افرادی که برای فروش پلاسما به آنجا می‌روال. 

پلاسما مایع زرد رنگ راه اندازی دهنده خون است که بعد از جداسازی خون از دیگر اجزای سلولی به دست می‌آید. 

پلاسمای انسانی به گفتن منبع آنتی بادی‌ها در تشکیل داروهای زیاد مهم و حیاتی برای بیماران نیازمند همچون بیماران هموفیلی، نقص سیستم ایمنی بدن و تعداد بسیاری دیگر از بیماری‌های اتوایمیون، کاربرد به سزایی دارد. این چنین پروتئین پلاسما در درمان شوک و سوختگی‌های شدید کاربرد بسیاری دارد. 

به این علت، پلاسما منبع طیف گسترده‌ای از داروهای نجات قسمت بیماران است که بدون وجود پلاسمای انسانی امکان تشکیل آن‌ها وجود ندارد. 

اکنون فهمید این حقیقت می‌شویم که پلاسمای انسانی، قیمت زیاد بسیاری برای نجات جان همنوعان دارد و بی‌خود نیست که مراکز جمع آوری پلاسمای انسانی، نیروهای خود را در معابر عمومی به صف می‌کنند تا برای دریافت پلاسما، تبلیغ کنند. 

مصطفی جمالی مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران، با انتقاد از پلاسما فروشی در قسمت خصوصی، او گفت: این روش ضمن به خطر انداختن سلامت اهداکننده و مصرف کننده داروهای مشتق از پلاسما، خطر افت اهدای داوطلبانه خون را در پی خواهد داشت. 

در حالی که پزشکان گفتن می‌کنند هفته‌ای یک نوبت اهدای پلاسما، مشکلی ندارد؛ اما مراکز خصوصی جمع آوری پلاسما، به این نوشته دقت ندارند و مشاهده می‌شود که برخی افراد تا دو نوبت در هفته هم برای فروش پلاسمای خون خود عمل می‌کنند. 

حرف های می‌شود برای هر نوبت فروش پلاسما، رقمی در نزدیک به ۵۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان پرداخت می‌شود. این در حالی است که جمع آوری پلاسمای انسانی، سود بسیاری برای مراکز دارد. چون، داروهای مشتق از پلاسما، زیاد گران قیمت و یقیناً، حیاتی می باشند. 

مدیرعامل سازمان انتقال خون ایران، معتقد است؛ هنگامی در ازای دریافت پول، اهدای پلاسما صورت می‌گیرد و افراد برای اهدای پلاسما مراجعه می‌کنند امکان پذیر سوالات را خوب جواب ندهند. 

در بازنگری کارکرد مراکز جمع آوری پلاسما، که چند سال قبل صورت گرفت، برای اولین بار مقدار نیاز سرزمین توسط سازمان غذا و دارو محاسبه و مدون شد که در چشم‌انداز آینده ۶۰۰ هزار لیتر پلاسما ایرانی تهیه و همزمان پالایشگری جهت تبدیل پلاسما سرزمین به داروهای مورد نیاز بیماران در خاک ایران راه‌اندازی شود. 

به علت اهمیت نگاه جامعه نگر به مقوله جمع‌آوری پلاسما و خطر تأثیر منفی اهدای پولی بر اهدای داوطلبانه در سرزمین، مقرر شد تنها یک سوم پلاسمای اهدایی از طریق پرداخت پول جمع‌آوری شود و الباقی پلاسمای مورد نیاز سرزمین با شراکت اهداکنندگان داوطلب، تهیه و در اختیار پالایشگر قرار گیرد. 

اما، امروز آنچه را مشاهده می‌کنیم، فروش پلاسما است و سازمان انتقال خون نتوانسته در مسیر جمع آوری داوطلبانه پلاسما موفق باشد. 

افزایش تعداد مراکز خصوصی جمع آوری پلاسما در سرزمین، بیانگر این حقیقت تلخ است که پلاسما فروشی به یک بازار پرسود برای صاحبان این مراکز تبدیل شده و سلامت انسان‌ها، چندان هم مهم نیست. 

احتمالا اگر در راه اندازی پالایشگاه انتقال خون، قدری جدی‌تر بودیم، اکنون می‌توانستیم ناظر اهدای داوطلبانه پلاسما باشیم؛ درست همانند اهدای خون که امروزه به طور صد درصد داوطلبانه صورت می‌گیرد و هیچ کس توقع دریافت پول ندارد.