وقتی که سخن از سنگ شیک و لاکچری برای ساخت و ساز به خصوص در قسمت بیرونی و نما می‌شود، یکی از انتخاب‌های افراد و مهندسان، سنگ گرانیت است. سنگ گرانیت یا سنگ خارا به معنی «خرمنی از دانه‌های درشت رنگی» یکی از زیاد‌ترین سنگ‌های آذرین و از مستحکم‌ترین سنگ‌های ساختمانی است که از سردشدن تدریجی مواد مذاب به وجود می‌آید. 

این سنگ به علت دوام، زیبایی و مقاومت بالا در برابر سایش و حرارت، در تعداد بسیاری از فضاهای داخلی و خارجی ساختمان‌ها و حتی مترو مورد منفعت گیری قرار گرفته است. اما در کنار این مزایا، نگرانی‌هایی درمورد تشعشعات رادیواکتیویته سنگ گرانیت و انتشار کردن گاز رادون از آن وجود دارد. این نوشته علتشده که افراد نسبت به سرطان‌زا بودن سنگ‌های گرانیتی که در محیط زندگی‌شان به کار رفته دلواپس شوند. 

شواهد علمی چه می‌گویند؟

بر پایه شواهد علمی، سنگ گرانیت به‌طور طبیعی حاوی مقادیر مقداری از عناصر رادیواکتیو همانند اورانیوم، توریم و پتاسیم است که می‌توانند گاز سمی، خطرناک، بی‌رنگ و بی‌بوی رادون تشکیل کنند. با این حال، مطالعات علمی نشان داده‌اند که مقدار تشعشعات سنگ گرانیت در کاربردهای ساختمانی طبق معمولً زیاد ناچیز است و خطر سرطان‌زایی آن تا این مدت به‌طور قطعی اثبات نشده است. 

یقیناً صدمه‌زایی این نوع سنگ به عوامل مختلفی همانند مقدار تشعشعات سنگ گرانیت، زمان زمان قرار گرفتن در معرض این سنگ و شرایط سلامتی فرد بستگی دارد. به طور کلی پیشنهاد شده که از سنگ گرانیت در مکان‌هایی که افراد به طور مداوم در معرض آن قرار می‌گیرند، منفعت گیری نشود. 

بهترین مکان‌ها برای منفعت گیری از سنگ‌های گرانیتی

بهتر است از سنگ‌های گرانیت در نمای داخلی ساختمان و محیط‌های بیمارستانی و آزمایشگاهی و به طور کلی در فضاهای بسته منفعت گیری نشود بلکه این سنگ برای مقاومت بالای خود در نمای بیرونی و این چنین برای فرش کردن سطوحی که رفت و آمد در آن زیاد است مناسب است. 

در صورت منفعت گیری در فضاهای بسته، باید مکان تجهیزبه سیستم تهویه باشد. این چنین، بهتر است که سنگ گرانیت قبل از منفعت گیری، از نظر مقدار تشعشعات بازدید شود. امروزه برای اندازه‌گیری رادیواکتیویته در سنگ‌ها، دستگاه‌های خاصی منفعت گیری خواهد شد که قوت اشعه رادیواکتیو را اندازه‌گیری می‌کنند. 

گرانیت سفید بیشترین و سبز کمترین اکتیویته را داراست

دکتر محمد باقر توکلی، استاد گروه فیزیک و مهندسی پزشکی، دانشگاه علوم پزشکی اصفهان به همراه تعدادی از همکاران در مقاله‌ای پژوهشی، مصالح به کار رفته در ساختار ساختمان‌های مسکونی را دارای مقادیر مختلفی از عناصر رادیواکتیو گفتن کرده و مقدار فعالیت هسته‌های پرتوزا در سنگ‌های گرانیت با دقت به نوع رنگ هر سنگ را مورد برسی قرار داده اند. 

آن‌ها جهت تعیین پرتوزایی طبیعی سنگ‌های گرانیت، ۱۳ نوع از سنگ‌های گرانیتی مورد منفعت گیری در شهر اصفهان را انتخاب کرده و در نهایت بعد از بازدید‌ها و آزمایشات به عمل آمده اکتیویته سنگ‌های گرانیتی که متمایل به رنگ سفید می باشند، بیشترین مقادیر و بعد از آن سنگ‌های با رنگ قرمز و در نهایت کمترین مقدار اکتیویته مربوط به سنگ‌های گرانیتی سبز است. 

در کشورهای اروپایی تحت فرایندهای خاصی از مقدار تشعشعات زیان‌آور این سنگ‌ها می‌کاهند و زیاد تر از انواع مصنوعی این سنگ‌ها که فاقد تشعشعات زیان اور برای انسان است برای مکان‌های مسکونی و بهداشتی منفعت گیری می‌شود. یقیناً این مسئله را به یاد داشته باشید که به طور طبیعی در خاک رس، آجرهای ساختمانی، مرمریت‌ها و گاز طبیعی نیز گاز رادون وجود دارد، در واقع اگر دلواپس انتشار کردن گاز رادون هستید، عوامل دلواپس کننده‌تری در محیط زندگی وجود دارند که زیاد خطرناک‌تر از گرانیت می باشند.