کافی است ساعاتی را در نظر بگیرید و به دل خیابان بزنید. در کوچه‌ها، ایستگاه‌های مترو، معابر و خیابان‌ها و حتی از جلو مدارس عبور کنید و به مکالمات کودکان و نوجوانان با یکدیگر گوش دهید.

احتمالا هیچ مربی تربیتی به این نوشته دقت نداشته که آنچه کودک بر زبان می‌آورد، اندیشه و رفتاری است که در او شکل داده شده است.

اما در کمال تأسف موضوعاتی که کودکان و نوجوانان در فضا‌های عمومی‌ و روابط اجتماعی با همسالان خود نقل می‌کنند، علتتأثر و به نوعی ناکامی نهاد‌های آموزشی است.

بد سخن زدن فقط مربوط به کودکان کار نیست

یکی از شهروندان وقتی که ناظر دعوای دو نوجوان با یکدیگر و به کار بردن الفاظ مستهجن بودیم به خبرنگار خبر سریع او گفت: من شگفتی می‌کنم چطور والدین به فرزندان خود اجازه خواهند داد تنها به پارک و خیابان همراه شوند و این چنین الفاظی را موقع سخن زدن به کار ببرند.

وی که بار‌ها مکالمه‌های نامناسب در بین نوجوانان را زمان عبور از خیابان و کوچه شنیده است، معتقد است برخی‌ها فکر می‌کنند این مدل سخن زدن مال بچه‌های خیابانی یا کودکان کار است اما اصلاً اینطور نیست.

این شهروند که والدین یکی از این کودکان را می‌شناسد، افزود: پدر و مادر این کودک هر دو مؤدب می باشند و از صبح تا عصر سرکار می‌روال.اما ر‌ها کردن کودکشان در خیابان‌ها به بهانه سرگرم شدن جهت شده او این چنین سخن‌های زننده‌ای را یاد بگیرد.

والدین مواظب سخن زدن خود نیستند

نه تن‌ها سبک زندگی تازه و دستیابی به گستره اطلاعات خوب و بد در این شکل از پرورش شدن کودکان تأثیر دارد بلکه سطح بالای خشونت در جامعه به اختصاصی خشونت کلامی ‌نیز بی‌تأثیر نیست.

تا جایی که تعداد بسیاری از کودکان سخن بگویید‌های خود را از فیلم‌ها و سریال‌ها، والدین و حتی افراد جامعه همانند مربیان الگوبرداری می‌کنند.

همه ‌خشونت کلامی ‌که روزانه در کوچه و خیابان آن‌ها را تحت تأثیر قرار می‌دهد، به جایی می‌رسد که کودک به جای قربانی بودن خود به عامل خشونت تبدیل شود.

محمدرضا رنجبر محمدی، جامعه شناس در گفتگو با خبر سریع تصریح کرد: تنبیه و سخت گیری‌های بی‌جا یکی از دلایل شکل‌گیری خشونت در نوجوانان است.

او گفت: از سویی برچسب زدن به نوجوان، عدم نظارت والدین به روابط اجتماعی کودک و نوجوان، پایبند نبودن والدین به دستورات اخلاقی، حس ناکامی، شرم و یأس در جامعه و لذت جویی از مسیر خشونت دیگر دلایلی است که کودک و نوجوان را به سمت خشونت هدایت می‌کند.

این جامعه شناس متذکر شد: اگر جامعه به جستوجو افت حرکت‌های خشونت‌آمیز نوجوانان است باید در ربط عاطفی با این گروه سنی بازنگری شود.

رنجبر محمدی با اصرار به نقش همه ‌نهاد‌های جامعه به اختصاصی نهاد‌های تربیتی افزود:  تشویق به حرکت عادلانه و ترویج عدل محوری، دوری از توهین و تحقیر نوجوان و تشکیل حس مسئولیت و شراکت اجتماعی و این چنین تشکیل انگیزه برای رشد فردی و اجتماعی کودکان و نوجوانان راهکار افت خشونت است.

از فرزند آوری می‌ترسم

اما بی‌توجهی به ضروریاتً چه وضعیتی را در آینده به جستوجو خواهد داشت؟ آنچه بر زبان می‌آید احتمالا در ابتدا یک پیروی ناآگا‌هانه باشد اما در ادامه به حرکت و اندیشه فرد تبدیل می‌شود.

کودکی که بی‌احترامی‌ به دوست هم سن و سال خود را می‌آموزد در بزرگسالی نیز به افراد جامعه بی‌احترامی‌ خواهد کرد.

یکی از شهروندان می‌گوید من چند بار شوخی‌های زننده پسر بچه‌ها را با هم در کوچه و خیابان شنیده‌ام. تا حدی که قدم‌هایم را تندتر کردم تا از آن‌ها فاصله بگیرم. چون می‌ترسیدم به من هم ا‌هانت کنند.

او گفت: شرایط اخلاقی که در جامعه به وجود آمده علتشده از فرزند داشتن واهمه داشته باشم. من به شدت به مؤدب بودن کودک اصرار دارم اما حس می‌کنم کودکان تعداد بسیاری از سخن‌های زننده را در مدارس از یکدیگر می‌آموزند و والدین نمی توانند این قضیه را مهار کنند.

به حرف های این شهروند هنگامی والدین یک کودک به پرورش او توجهی ندارند، آن کودک می‌تواند کودکان دیگر را نیز به حرکت‌های خارج از هنجار تشویق کند.

در روبه رو وضعیتی که بازدید میدانی خبر سریع آن را گواه است، مدارس و والدین هر دو نسبت به مقوله پرورش رفتاری کودکان بی‌دقت‌اند. اگر وقتی با شکنجه‌ای همانند سیخ داغ کودک را به خودداری از گفتن کلمات مستهجن تهدید می‌کردند امروز از این ور بام افتاده‌ایم و احتمالا حتی هنگامی کلمه‌ای سخیف از سوی کودکان منفعت گیری می‌شود، بزرگتر‌ها می‌خندند و آن را به پررویی به حق کودک تعبیر می‌کنند.