محققان در پژوهش جدیدی با تجزیه‌وتحلیل داده‌های جمع‌آوری‌شده از کف اقیانوس‌ها به آمار و رقم های دلنشین و شگفت‌انگیزی رسیدند: ما تا این مدت ۹۹.۹۹۹ درصد از کف اقیانوس‌ها را ندیده‌ایم. به عبارت دیگر، انسان تصاویر بهتری از مریخ نسبت به کف اقیانوس‌های سیاره خودش دارد.

بر پایه گزارش Gizmodo، محققان اتحادیه غیرانتفاعی اکتشاف اقیانوس‌ها داده‌های حاصل از ۴۳ هزار و ۶۸۱ مورد کاوش و غواصی در اعماق دریا را که از سال ۱۹۸۵ انجام شده است، تجزیه‌وتحلیل کردند و به نتیجه حیرت‌آوری رسیدند. انسان فقط ۰.۰۰۱ درصد از کف دریاها را مستقیماً مشاهده کرده است. این منطقه‌ تقریباً معادل مساحت رود آیلند (کوچک‌ترین ایالت آمریکا) است.

چرا کشف و مشاهده کف اقیانوس‌ها اهمیت دارد؟

میانگین عمق اقیانوس‌ها ۳ هزار و ۶۸۲ متر است، که مشاهده مستقیم آن را غیرممکن می‌کند مگر این که با زیردریایی گسترش یافتهای به آنجا بروید. مطابق گزارش اداره ملی اقیانوسی و جوی آمریکا (NOAA)، تا ژوئن ۲۰۲۴ تقریباً ۲۶ درصد از کف دریاهای جهان نقشه‌برداری شده است، یقیناً مشاهده آنها کار دشوارتری است. این چنین تقریباً دو سوم از کل مشاهدات بصری کف دریاها در فاصله ۳۰۰ کیلومتری توسط کشورهای محدودی همانند ایالات متحده، ژاپن، نیوزیلند، فرانسه و آلمان انجام شده است. به حرف های محققان، اقیانوس هند یکی از مناطق مرموز و کشف‌نشده است.

اما چرا مشاهده کف اقیانوس‌ها اهمیت دارد؟ محققان می‌گویند: «فکر کنید که بخواهید با محیط‌های مهمی همانند ساوانای آفریقا یا جنگل‌های بارانی آمازون تنها با تصاویر ماهواره‌ای و مثالهای DNA آشنا بشوید، بدون این که هیچ زمان ببینید چه چیزی در آنجا زندگی می‌کند. این کار عکس کاملی را ترسیم نمی‌کند.» این چنین آنها می‌گویند که هنگامی با یک وسیله نقلیه کنترل از راه دور به اعماق دریاها می‌روید فقط می‌توانید قسمت زیاد کوچکی از کف دریا را ببینید.

دانشمندان تخمین می‌زنند که دوسوم از ۷۰۰ هزار تا ۱ میلیون گونه حاضر در اقیانوس (به استثنای میکروارگانیسم‌ها) تا این مدت کشف یا رسماً توصیف نشده‌اند. به همین علت کاوش کف اقیانوس‌ها اهمیت بالایی دارد. درکل محققان برای آنکه اهمیت اقیانوس‌ها و زیست‌بوم آن را نشان بدهند، به موارد پایین اشاره می‌کنند:

• اقیانوس‌های عمیق (۲۰۰ متر یا عمیق‌تر) ۶۶ درصد از زمین را راه اندازی خواهند داد که بزرگ‌ترین اکوسیستم سیاره ما را در بر می‌گیرند.
• فیتوپلانکتون‌ها تقریباً ۸۰ درصد از اکسیژن جهان را تشکیل می‌کنند.
• اقیانوس‌های عمیق نقش کلیدی در ترسیب کربن و تنظیم آب‌وهوا دارند.
• اقیانوس‌ها سالانه ۲۰۰ میلیون تن ماهی و غذاهای دریایی فراهم می‌کنند که تقریباً ۲۰ درصد از جمعیت جهان را تغذیه می‌کند.
• داروهای بسیاری از جمله درمان‌های HIV، سرطان سینه و کووید ۱۹ بر پایه ترکیبات شیمیایی اسفنج‌های دریایی می باشند.

محققان استدلال می‌کند که اگر بخواهیم به بزرگ‌ترین و ناشناخته‌ترین زیست‌بوم زمین نگاهی بیندازیم، به کشورها، مؤسسات و ابزارهای بیشتری نیاز خواهیم داشت. با شدت جاری، مطابق محاسبات محققان، بیشتر از ۱۰۰ هزار سال طول می‌کشد تا همه کف دریاهای عمیق را به طور بصری کاوش کنیم. یقیناً اخیراً «دونالد ترامپ»، رئیس جمهور آمریکا، به استخراج معادن در کف اقیانوس‌ها چراغ سبز نشان داد که به گمان زیادً این کار شدت کاوش اقیانوس‌ها را افزایش می‌دهد.

یافته‌های پژوهش حاضر در Science Advances انتشار شده است.