به گزارش آفتاب شرق
میگویند مقدار درد سنگ کلیه همانند تیر خوردن و حتی درحد درد زایمان است؛ یعنی شدت درد ناشی از شکستن همزمان بیست استخوان. مطالعات ملی مشخص می کند نزدیک به ۷ درصد افراد امکان پذیر در طول زندگی به بیماری سنگ کلیه مبتلا شوند و اکنون هم ۲.۲ درصد از جامعه به سنگ کلیه مبتلا می باشند که بار بیماری این افراد زیاد بالاست و میتواند تبدیل درد، عفونت و نارسایی کلیه هم شود. به طور طبیعی ایران در منطقه کمربند سنگ قرار دارد و با دقت به گرم و خشک بودن آب و هوای سرزمین، شیوع سنگ کلیه هم زیاد بالاست.
یقیناً این آمار بالاتر از کشورهای دیگر نیست و تقریباً در همه دنیا ۳ تا ۱۵ درصد آمار شیوع سنگ کلیه گزارش میشود. از دیرباز درمانهای محلی و اکنون مجازی برای درمان سنگ کلیه بین مردم ترویج زیاد داشته است. خوددرمانیهایی همانند خوردن آب جو بدون الکل، آب معدنی چشمهای خاص، آب ترب، آب پوست هندوانه و… گستردگی این بیماری آنقدر بالاست که در این قسمت حتی عطاریها هم بیکار نماندهاند و با تبلیغ قرصهای جور واجور، خبر از معجزه درمان سنگ کلیه میدهند. اما این درمانها واقعاً اثرگذار است؟
دکتر محمدهادی رادفر، متخصص اورولوژی و دبیر جامعه اورولوژی ایران با اشاره به برخی از شایعه ها در فضای عمومی جامعه نسبت به درمان سنگ کلیه میگوید: «ایران یکی از شایعترین مناطق برای ابتلا به سنگ کلیه است و به طور طبیعی آقایان زیاد تر از خانمها مبتلا به سنگ کلیه میشوند. در بیماریهای مرتبط با رشته اورولوژی، سنگها و سرطانها بیشترین بار بیماری را تشکیل میکنند. آنچه مهم است این که برخی درمانها به کلمه پشتیبانیکننده به سنگ کلیه است که هیچ منفعتای برای بیماران ندارد.»
او توضیح میدهد: «دستگاههای تصفیه آب، فیلترها و… به طور کلی هیچ تأثیری درعدم ابتلا به بیماری سنگ کلیه ندارد. ما در مناطق گوناگون ترکیب آب آشامیدنی متغیری داریم اما آنچه که به گفتن آب آشامیدنی در ایران وجود دارد سالم بوده و مشکلی تشکیل نمیکند. زیاد روی ترکیب آب آشامیدنی نگرانی نداریم، مشکل مهم کم نوشیدن آب است.»
متخصصان باور دارند مصرف منطقی آب در طول شبانهروز برای هر فرد دو تا سه لیتر است. احتمالا شنیده باشید که میگویند مادرانی که کودک شیرخوار دارند، آب جوشیده شده به او بدهند! دکتر رادفر با اشاره به برخی پیشنهادها برای مصرف آب برای نوزادان میگوید: «در سنین پایین بویژه نوزادی که تازه اغاز به نوشیدن آب میکند، برای این که تا این مدت سیستم ایمنی بدنش کاملاً تحکیم نشده، پیشنهادها بر این است که آب را جوشانده و سپس به نوزادان بدهند، اما در سنین بالاتر همان آب آشامیدنی که در دسترس همه قرار دارد، آب خوبی برای نوشیدن است، مهم به اندازه مصرف کردن آن است.»
سنگهای کوچک را جدی بگیرید
خوردن آب سالم هم زیاد مهم است، چون بیمارانی که سنگ کلیه دارند به سمت نوشیدن آب معدنی میروال. مسئله قابل دقت برای خرید آب معدنی این است که افراد آبی که در ظروف پلاستیکی قرار دارد و در تابش مستقیم نور خورشید است، مصرف نکنند. این متخصص اورولوژی میگوید: «اگر ظروف پلاستیکی آب در گرمای هوا و تابش مستقیم نور خورشید باشد، میتواند مشکل تشکیل کند، چرا که برخی از ترکیبات پلاستیکی داخل آب میشود.»
سنگ حتی کوچک، اگر در محل نامناسبی از محل تخلیه ادرار قرار گرفته باشد و درمان مناسب برایش تشکیل نشود، میتواند صدمه جدی به کلیهها داخل کند و در طویلزمان تبدیل عفونتهای مکرر و حتی از بین رفتن کارکرد کلیهها شود.
دکتر رادفر در اینباره توضیح میدهد: «سنگها بعضی اوقات بدون علامت می باشند و برخی اوقات در ابتدا دردهایی شدید حس میشود، اما سپس از مدتی از بین میرود، ولی سنگ تا این مدت در بدن بیمار وجود دارد. متأسفانه بیماران وقتی که درد ندارند، فکر میکنند مشکل حل شده و دیگر برای درمان عمل نمیکنند. بیمارانی داریم با سنگهای بزرگی در کلیه که میگویند دو سال پیش یک هفته درد داشتند و دکتر به آنها حرف های سنگ کلیه دارند، اما سپس از خاموش شدن درد دیگر پیگیر درمان نشدند. احتمالا به مرور زمان درد رفع شده باشد، اما سنگ هم چنان به مشکلسازی ادامه میدهد. به این علت رفع شدن درد را نباید پای بهبود سنگ کلیه گذاشت.»
قرصهایی با چاشنی مخدر
توانایی نشان میدهد بعضی اوقات درمانهای خانگی برای درمان سنگ کلیه جواب داده است؛ حتی قرصهایی که برخی از عطاریها برای دفع سنگ کلیه میفروشند، مؤثر عمل میکند، گویی آب روی آتش است. دکتر رادفر در رابطه تأثیر این درمانها میگوید: «مردم فکر میکنند این درمانها جواب داده است، در صورتی که داستان فرق دارد. برای مثالً حرف های میشود ترب را با برگ آب گرفته، در طول روز چند نوبت بنوشید.
در اینجا باید بگویم ماهیت ترب نیست که جهت افت درد یا درمان میشود، بلکه نوشیدن مایعات است که اثرگذار بوده؛ حتی افراد اگر به همان اندازه آب خالی هم بخورند، همان نتیجه را خواهند گرفت؛ به این معنی که با خوردن نوشیدنیهایی همانند ماالشعیر، هندوانه، چای یا حتی این که حرف های میشود پوست هندوانه را بجوشانید و بخورید و… فقط حجم ادرار را زیاد تر میکنید. اگر پزشک میگوید برای افت درد، مصرف مایعات را افزایش دهید، فقط کافی است خوردن آب را زیاد تر کنید. خوردن این نوشیدنیها نمیتواند سنگ کلیه را حل کند یا بشکند.»
او در رابطه قرصهای معجزهگر که برخی از عطاریها مدعی می باشند سنگ کلیه را درمان میکند هم میگوید: «داروهایی که در عطاریها به فروش میرسد باید تحت نظر سازمان غذا و دارو باشد. متأسفانه برخی از این داروها نه مشخصات دارد، نه تاریخ و نه نام شرکت سازنده. ترکیبات این داروها مواد غیرمجاز و مخدر است و بیمار سپس از مصرف با افت درد روبه رو میشود و فکر میکند درمان شده در صورتی که تسکین دردش به علت مصرف مواد مخدر است.»
مصرف بیشتر از اندازه ویتامین «ث» سنگساز است
در یک رژیم غذایی سالم و متعادل همه ویتامینها وجود دارد و نیازی نیست افراد بدون مشورت با پزشک ویتامینهای گوناگون را مصرف کنند. یکی از این ویتامینها که مصرف بیشتر از اندازه آن علتسنگ کلیه میشود، ویتامین «ث» است، چون برخی از افراد فکر میکنند خوردن این ویتامین به طور قرص یا قرص جوشان هیچ ضرری ندارد و حتی جهت تحکیم سیستم ایمنی بدن میشود.
دکتر رادفر اما نظر فرد دیگر دارد: «مصرف ویتامین «ث» علتافزایش اگزالات (عامل ابراز سنگ کلیه) در بدن میشود؛ یقیناً مصرف این ویتامین در افرادی که نیازمند آن می باشند مشکل خاصی تشکیل نمیکند اما مصرف خودسرانه خطراتی دارد و میتواند عرصهساز مشکلاتی شود. این چنین چای پررنگ و قهوه هم حاوی اگزالات است که باید چای کمرنگ خورده شود و مقدار مصرف قهوه هم افت اشکار کند. »
به حرف های دبیر جامعه اورولوژی ایران، اکنون جراحیهای سنگ کلیه به روشهای لیزری، آندوسکوپی و بسته انجام میشود و دوره نقاهت بیماران زیاد مختصر شده است و به ندرت جراحی سنگ کلیه به روش باز صورت میگیرد. این چنین بزودی یکی از پیشرفتهترین دستگاههای لیزر که در سطح دنیا وجود دارد داخل ایران میشود که در درمان سنگ کلیه زیاد مؤثر خواهد می بود.
ایران دومین سرزمین منطقه در دانش اورولوژی است
دکتر امیرحسین کاشی، دبیر علمی بیست و هشتمین کنگره جامعه اورولوژی ایران با اشاره به رتبه جهانی ایران در دانش اورولوژی میگوید: «هیچ ایرانی برای انجام جراحیهای اورولوژی به خارج از سرزمین اعزام نمیشود چرا که ایران در جهان رتبه ۲۰ و منطقهای رتبه دو را دارد. اکنون هزار و ۴۰۰ اورولوژیست و ۲۰۰ رزیدنت در سرزمین داریم که به مقدار کافی نیاز بیماران را پوشش خواهند داد. حالت ایران در عرصه جراحیهای اورولوژی هم در سطح برتر منطقه قرار دارد، به جز جراحیهای رباتیک همه جراحیها در حال انجام است.»
او با اشاره به این که نبوده است ربات جراح اختلالی در جراحیهای اورولوژی تشکیل نمیکند، توضیح میدهد: «هر ربات جراح چیزی نزدیک به ۳ تا ۵ میلیون دلار هزینه دارد و نگهداری سالانه آنها هم نزدیک به ۱۲۰ هزار دلار است.
ربات عین جراحی انسانی است و اراعه خدمات را راحتتر میکند اما نبودش تبدیل تهدید جان بیماران در سرزمین نیست.»
دکتر کاشی درمورد برخی ادعاها که نسبت به بهتر بودن آبهای حاوی PH گفتن میکند: «این ادعاها کذب است. به طور کلی آب شرب شهری مورد قبول است و نیازی هم به منفعت گیری از آب معدنی نیست. برخی شرکتهای دارویی هم در حال تشکیل فرآوردههایی می باشند که در درمان سنگ کلیه مؤثر باشد. ما مذاکره کردیم که ورود کنیم و مطالعات بالینی داشته باشیم، اما تا بحال نتایج خوبی نداشت. این آمادگی را داریم که درمورد دیگر ادعاهای درمانی درمورد سنگ کلیه هم کارآزمایی انجام دهیم.»
به حرف های این متخصص اورولوژی، اگر فردی سنگ کلیه و مثانه داشته باشد نباید مکمل کلسیم بخورد اما مصرف شیر، پنیر، دوغ و ماست ایرادی ندارد. سنگ در کودکان به علت افتپروتئین و فقر تغذیه تشکیل میشود اما در بزرگسالان ناشی از بزرگی پروستات است. با اهمیت ترین، پایدارترین و موفقترین پیشنهاد در این باره افزایش مصرف آب است.
یکی از عواملی که بویژه در مناطق کویری تبدیل سنگسازی زیاد تر در افراد میشود، محدودیت مصرف آب است. الزام دارد که افراد ۲.۵ تا ۳ لیتر در طول روز آب بنوشند و این مصرف باید در زمانهای گوناگون تقسیم و بخشی هم در شب مصرف شود. خوردن این مقدار آب در یک بازه وقتی مختصر منفعت ندارد.
دسته بندی مطالب
اخبار سلامتی