قباد مرادی در نشست خبری با محوریت بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان، نسبت به روال افزایشی و پیچیده انتقال بیماری‌های دامی به انسان هشدار داد و او گفت: «نزدیک به ۱۴۰۰ بیماری عفونی در دنیا شناخته شده که نزدیک به ۶۰ درصد آن‌ها قابلیت انتقال از حیوان به انسان را دارند. 

وی با اشاره به توانایی همه‌گیری‌های تازه اظهار داشت: در دوران پاندمی کرونا، بیماری‌هایی همانند آنفلوآنزای پرندگان نیز شیوع یافتند که نزدیک به ۵۰ درصد منشأ دامی داشتند. بازدید‌ها مشخص می کند بیشتر از ۸۰ درصد بیماری‌های نوپدید طی ۴۰ سال قبل نیز ریشه در دام و حیوانات دارند. 

مرادی با گفتن این که برخی از کشورها با تدوین برنامه‌های دقیق و اجرای سیاست‌های پیشگیرانه موفق به کنترل این بیماری‌ها شده‌اند، افزود: در تعداد بسیاری از کشورهای صنعتی، بیماری‌هایی همانند تب مالت یا سالک زیاد نادر است و گزارش چندانی از آن‌ها به چشم نمی‌خورد. این پیروزی نتیجه مداخلات مشترک، منسجم و علمی بین نهادهای مرتبط با سلامت انسان و دام است. 

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر بر اهمیت همکاری بین دستگاه‌های اجرایی گوناگون، به‌اختصاصی وزارت جهاد کشاورزی، سازمان دامپزشکی، وزارت بهداشت و دیگر نهادهای مرتبط پافشاری کرد و او گفت: برای کنترل مؤثر بیماری‌های مشترک انسان و دام، ملزوم است هر دستگاه ماموریت های خود را به‌درستی انجام داده و اقداماتش در چارچوب برنامه‌ای هماهنگ صورت گیرد. تنها در سایه این همکاری‌ها است که می‌توان از ابراز مشکلاتهای بهداشتی پیشگیری کرد. 

وی در ادامه با اشاره به برخی پیروزی‌های نظام سلامت سرزمین افزود: از نزدیک به ۲۵ تا ۲۶ سال قبل، با اجرای گسترده واکسیناسیون، بیماری کزاز به شکل چشم‌گیری کنترل شده و عملاً شیوع آن به صفر رسیده است. این توانایی موفق مشخص می کند که عمل های منسجم می‌تواند در مهار تعداد بسیاری از بیماری‌های واگیر مؤثر باشد. 

مرادی با هشدار نسبت به تهدیدات بالقوه بیماری‌های مشترک در اقلیم ایران، او گفت: با دقت به گستردگی فعالیت‌های دامداری، کشاورزی و تماس انسانی با حیوانات در سرزمین، مقابله با این بیماری‌ها باید در برتری سیاست‌گذاری‌های سلامت ملی قرار گیرد. 

مرادی درمورد بیماری‌های قابل انتقال بین انسان و حیوان او گفت: اکنون دو بیماری مهم مشترک بین انسان و دام در سرزمین وجود دارد که از نظر آماری حالت دلواپس‌کننده‌ای دارند. تنها در سال قبل، ۱۹۷۲ مورد از یکی از این بیماری‌ها در سرزمین به ثبت رسیده است؛ آماری که بیانگر شیوع بالای بیماری‌های مشترک در ایران است. 

مرادی با پافشاری بر اهمیت مستندسازی موارد بیماری افزود: گزارش‌هایی که ما در سرزمین ثبت می‌کنیم طبق معمولً شامل موارد شناسایی‌شده، درمان‌شده و گزارش‌شده می باشند؛ این در حالی است که امکان پذیر مواردی از بیماری وجود داشته باشد که به علت نبوده است سیستم ثبت دقیق، در آمار لحاظ نشده باشند. 

او همین طور گفت: برای نمونه، در خصوص بیماری تب مالت، واکسیناسیون دام‌ها زیاد حیاتی است، چون واکسن فقط به دام تزریق می‌شود و برای انسان واکسن پیشگیرانه وجود ندارد و عدد دقیق واکسیناسیون انجام‌شده توسط سازمان دامپزشکی اکنون اشکار نیست و باید این سازمان جواب دهد که چه مقدار از دام‌ها تحت پوشش واکسن قرار گرفته‌اند. 

مرادی درمورد نحوه انتقال بیماری تب مالت گفت: یکی از با اهمیت ترین عوامل انتقال این بیماری، مصرف لبنیات غیرپاستوریزه و آلوده است و دومین عامل مهم نیز تماس مستقیم با دام آلوده، به‌اختصاصی در زمان زایمان دام مبتلاست. ترشحات زایمانی و حتی برخی ترشحات بدن دام می‌توانند علتانتقال بیماری به انسان شوند. 

وی با پافشاری بر لزوم هوشیاری در روبه رو با حیوانات او گفت: علاوه بر مصرف لبنیات، تماس بدون محافظت با ترشحات دام بیمار نیز خطر بالایی برای انتقال بیماری دارد. این نوشته به‌اختصاصی برای افرادی که در دامداری‌ها یا مشاغل مرتبط با حیوانات فعالیت دارند، زیاد مهم است. 

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر خاطرنشان کرد: با دقت به مقدار بالای تماس انسانی با دام در سرزمین، تحکیم پوشش واکسیناسیون دام‌ها و آموزش عمومی درمورد راه‌های پیشگیری از بیماری‌های مشترک انسان و حیوان باید در برتری برنامه‌ریزی‌های بهداشتی قرار گیرد. 

وی او گفت: در سال قبل، تعداد کل موارد حیوان‌گزیدگی در سرزمین به ۴۹ هزار نفر رسید که نسبت به سال پیش از آن نزدیک به ۲۰ درصد افزایش داشته است. 

وی با اشاره به تنوع گونه‌های حیوانی عامل گزش، در ادامه گفت: این موارد شامل گزش توسط سگ، گربه، گرگ و دیگر حیوانات است که افراد بعد از مراجعه به مراکز درمان پیشگیری از هاری، تحت مراقبت قرار گرفتند. در همین جهت، وزارت بهداشت موفق شد ۴۰۹ هزار نفر را در برابر هاری واکسینه کند. 

مرادی افزود: طبق معمولً برای پیشگیری از هاری، سه نوبت واکسیناسیون انجام می‌شود. اگر بخواهیم به‌طور تقریبی محاسبه کنیم، برای این تعداد مراجعه، نزدیک به یک میلیون و ۲۰۰ هزار دوز واکسن تزریق شده است. این رقم معادل ۳.۶ میلیون یورو هزینه دارد که همه این هزینه‌ها از سوی نظام سلامت سرزمین پرداخت می‌شود. 

وی با گفتن این که برخی موارد نیاز به درمان‌های گسترش یافتهتر دارند، او گفت: در مواردی که گزش در ناحیه سر و صورت یا به‌صورت عمیق باشد، یا همراه با خونریزی شدید باشد، تزریق سرم ضد هاری نیز انجام می‌شود. هزینه هر نوبت تزریق سرم امکان پذیر تا ۵۰ یورو برسد و برآورد می‌شود بین ۳۰ تا ۴۰ درصد مراجعه‌کنندگان به این سرم نیاز اشکار می‌کنند. 

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر با اشاره به بار مالی بالای مقابله با گزش‌های حیوانی در سرزمین تصریح کرد: در تعداد بسیاری از کشورهای پیشرفته، حیوانات خانگی همانند سگ و گربه تنها در صورتی مجاز به نگهداری می باشند که به‌طور کامل واکسینه شده باشند. در این کشورها، با کنترل کامل بیماری هاری در حیوانات اهلی و وحشی، عملاً چرخه انتقال بیماری متوقف شده است. 

مرادی پافشاری کرد: ما نیازمند کاری جدی و ساختاریافته هستیم. در قدم نخست باید کنترل هاری در حیوانات اهلی، به‌اختصاصی سگ‌ها، در برتری قرار گیرد. این چنین باید عمل های پیشگیرانه برای حیوانات وحشی همانند شغال، روباه و گرگ نیز اجرا شود؛ همان گونه که در کشورهای گسترش‌یافته انجام می‌شود. 

او همین طور گفت: حقیقت این است که آمار بیشتر از ۴۰۰ هزار نفر در سال که به علت گزش حیوانات خانگی همانند سگ و گربه نیازمند مراقبت پزشکی خواهد شد، زیاد دلواپس‌کننده است. بازدید‌ها مشخص می کند نزدیک به ۹۵ درصد موارد حیوان‌گزیدگی توسط سگ و گربه اتفاق می‌افتد و از این مقدار، نزدیک به ۸۰ درصد مربوط به سگ‌ها است. 

مرادی افزود: از این ۸۰ درصد، سهم بالایی مربوط به سگ‌های ولگرد و بخشی دیگر مربوط به سگ‌های صاحب‌دار است که تعداد بسیاری از آن‌ها واکسینه نشده‌اند. در رابطه گربه‌ها نیز، زیاد تر موارد گزش توسط گربه‌های خانگی رخ می‌دهد. حتی پنجه کشیدن گربه می‌تواند به علت آغشته بودن به بزاق، خطر ابتلا به بیماری را به‌همراه داشته باشد؛ حتی اگر خونریزی تشکیل نشود، فرد باید دوره کامل واکسیناسیون را طی کند. 

وی با اشاره به همکاری وزارت بهداشت با سازمان دامپزشکی اظهار کرد: اکنون هماهنگی‌هایی با دامپزشکی انجام شده تا بتوانیم مقدار ایمنی حاصل از واکسیناسیون حیوانات به‌اختصاصی سگ‌های صاحب‌دار را بازدید کنیم. مقصد این است که با افت گزش و کنترل بیماری در دام، هزینه‌های درمان انسانی نیز افت یابد. 

مرادی با پافشاری بر اهمیت نقش مراکز پیشگیری و درمان در مقابله با بیماری‌هایی نظیر هاری، او گفت: در مراکز درمان پیشگیری از هاری، پروتکل‌های مشخصی برای برخورد با انواع زخم ناشی از حیوان‌گزیدگی وجود دارد. این پروتکل‌ها با زخم‌های معمولی متفاوت بوده و خدمات درمانی در این مراکز باید با حساسیت اختصاصی انجام شود.