دانشمندان اظهار کردند اولین داروی لاغری جهان که بدون افت اشتها، فقط با افزایش مصرف انرژی چربی‌ها را می‌سوزاند، فاز نخست کارآزمایی بالینی را با پیروزی پشت سر گذاشته است. این دارو SANA نام دارد و برای سوزاندن چربی‌ها نیازی به فعالیت بدنی ندارد.

بر پایه گزارش نیواطلس، دانشمندان مؤسسهٔ پاستور مونته‌ویدئو (IP Montevideo) و دانشگاه جمهوری اروگوئه (Udelar) پیش‌تر در مطالعه پیش‌بالینی سانا (SANA) روی موش‌ها به نتایج امیدوارکننده‌ای رسیده بودند و اکنون در کارآزمایی بالینی نشان دادند که این دارو برای مصرف انسان نیز ایمن و مؤثر است.

داروی لاغری برای سوزاندن چربی‌ها

داروهای محبوبی همانند اوزمپیک (از خانواده GLP-1) با تأثیر بر هورمون‌ها و افت اشتها عمل می‌کنند، اما داروی SANA که حاصل بیشتر از یک دهه تحقیق در اروگوئه است، یک مسیر کاملاً متفاوت را مقصد قرار داده است: ترموژنز یا تشکیل گرما. این دارو، سلول‌های چربی سفید بدن (که طبق معمولً فقط کالری ذخیره می‌کنند) را به کوره‌های فعال تبدیل می‌کند تا حتی در حالت استراحت نیز انرژی بسوزانند.

این دارو یک آنزیم کلیدی در متابولیسم کراتین به نام AGAT را مقصد قرار می‌دهد. SANA با راه اندازی یک پیوند کووالانسی با این آنزیم، موتورخانه انرژی سلول‌های چربی را به‌طور مداوم فعال نگه می‌دارد. این پیوند دائمی به این معناست که تاثییر چربی‌سوزی دارو می‌تواند برای زمان طویل، حتی با یک دوز واحد، ادامه یابد و نیاز به مصرف روزانه یا هفتگی را از بین ببرد.

فاز اول کارآزمایی بالینی که بر روی ۴۴ شرکت‌کننده انجام شد، نتایج زیاد امیدوارکننده‌ای را به همراه داشت؛ دارو در همه دوزها ایمن و به خوبی قابل تحمل می بود و هیچ عارضه جانبی جدی گزارش نشد. گروهی که بیشترین دوز را دریافت کردند، به‌طور متوسط ۳ درصد از وزن بدن خود را فقط در دو هفته از دست دادند، بدون آنکه توده عضلانی آنها افت یابد (مشکلی که در داروهای GLP-1 رایج است). این چنین برخلاف دیگر داروها، SANA هیچ تأثیری بر اشتهای شرکت‌کنندگان نداشت.

SANA اولین داروی مولکولی است که به‌طور کامل در اروگوئه طراحی و گسترش یافته و توسط یک استارتاپ بیوتکنولوژی از آمریکای جنوبی به نام Eolo Pharma به مرحله آزمایش بالینی رسیده است. بااین‌حال، محققان پافشاری می‌کنند که پیوند دائمی این دارو با پروتئین‌ها، با خطرات بالقوه‌ای نیز همراه است. اگر این دارو به پروتئین‌های غیرهدف متصل شود، می‌تواند عوارض ناخواسته‌ای تشکیل کند که این نوشته در مطالعات طویل‌زمان‌تر به دقت بازدید خواهد شد. فاز دوم کارآزمایی‌های انسانی که شامل گروه بزرگ‌تری از شرکت‌کنندگان، از جمله افراد مبتلا به دیابت نوع ۲، خواهد می بود، برای اواخر سال ۲۰۲۵برنامه‌ریزی شده است.

یافته‌های این پژوهش در ژورنال Nature Metabolism انتشار شده است.