به گزارش ساینس‌دیلی، یافته‌های تازه حاصل از بیشتر از دو دهه داده‌های ماهواره‌ای مشخص می کند که قاره‌های زمین از سال ۲۰۰۲ دچار افت بی‌سابقه‌ای در آب شیرین شده‌اند؛ این افت ناشی از تغییرات اقلیمی، منفعت گیری ناپایدار از آب‌های زیرزمینی و خشکسالی‌های شدید است.

این مطالعه که به رهبری دانشگاه ایالتی آریزونا انجام شده و در تاریخ ۲۵ ژوئیه در نشریه Science Advances انتشار شده، ظهور چهار منطقه «ابرخشک» در مقیاس قاره‌ای را که همه انها در نیم‌کره شمالی واقع شده‌اند، نمایان کرده و درمورد پیامدهای شدید آن برای امنیت آبی، کشاورزی، افزایش سطح دریا و ارامش جهانی هشدار می‌دهد. 

گروه تحقیقاتی گزارش داده است که مناطق خشک روی زمین با سرعتی معادل تقریبا دو برابر مساحت ایالت کالیفرنیا در هر سال در حال گسترش‌اند. و شدت خشک‌تر شدن مناطق خشک، اکنون از شدت مرطوب‌تر شدن مناطق مرطوب پیشی گرفته است، و این روال، الگوهای دیرینه آب‌شناسی را وارونه کرده است. 

پیامدهای منفی این روال برای آب شیرین در دسترس، حیرت‌آور است. ۷۵ درصد از جمعیت جهان در ۱۰۱ کشوری زندگی می‌کنند که طی ۲۲ سال قبل در حال از دست دادن منبع های آب شیرین بوده‌اند. به حرف های سازمان ملل، جمعیت جهان انتظار می‌رود طی ۵۰ تا ۶۰ سال آینده هم چنان رشد کند در حالی که منبع های آب شیرین با سرعتی دیدنی در حال افت می باشند. 

پژوهشگران نوع افت آب حاضر در خشکی را شناسایی کردند و برای اولین بار دریافتند که ۶۸ درصد از این افت، فقط از آب‌های زیرزمینی ناشی شده است که بیشتر از مجموع ورقه‌های یخی گرینلند و جنوبگان به بالا آمدن سطح دریا پشتیبانی می‌کند. 

جی فامیلیتی (Jay Famiglietti)، پژوهشگر مهم این مطالعه و استاد جهانی آینده در دانشکده پایداری دانشگاه ایالتی آریزونا می‌گوید: این یافته‌ها احتمالا هشدارآمیزترین مطلب را تا بحال درمورد تاثییر تغییرات اقلیمی بر منبع های آبی ما بدهند. قاره‌ها در حال خشک شدن می باشند، دسترسی به آب شیرین در حال افت یافتن است و افزایش سطح دریا در حال شتاب گرفتن است. پیامدهای ادامه منفعت گیری بی‌رویه از منبع های آب زیرزمینی می‌تواند امنیت غذایی و آبی میلیاردها انسان را در سراسر جهان به خطر بیندازد. این یک لحظه برای بسیج همه نیروهاست ما به کاری سریع برای امنیت آبی جهانی نیاز داریم. 

پژوهشگران بیشتر از دو دهه داده از ماموریت‌های ماهواره‌ای آمریکایی-آلمانی گریس را بازدید کردند و تغییرات در ذخیره آب خشکی‌ها را از سال ۲۰۰۲ مورد مطالعه قرار دادند. ذخیره آب خشکی شامل همه آب‌های سطحی، آب در گیاهان، رطوبت خاک، یخ، برف، و آب زیرزمینی ذخیره‌شده روی زمین است. 

هریشیکش چاندانپورکار (Hrishikesh A. Chandanpurkar)، نویسنده مهم این مطالعه و پژوهشگر علمی در دانشگاه ایالتی آریزونا می‌گوید: این واقعاً قابل دقت است که چه مقدار آب غیرقابل تجدید را از دست می‌دهیم. یخچال‌ها و منبع های آب زیرزمینی عمیق، همانند صندوق‌های ذخیره باستانی می باشند. به‌جای منفعت گیری از آن‌ها فقط در زمان‌های نیاز، همانند خشکسالی‌های طویل، ما آن‌ها را بدیهی فکر کرده‌ایم. این چنین، در سال‌های مرطوب برای احیای سفره‌های آب زیرزمینی تلاشی نمی‌کنیم و این‌گونه به سوی ورشکستگی قریب‌الوقوع در منبع های آب شیرین پیش می‌رویم. 

این مطالعه، یک نقطه عطف احتمالی را در حوالی سال‌های ۲۰۱۴ تا ۲۰۱۵ شناسایی کرد، که به‌گفتن سال‌های اَبَر ال‌نینو شناخته خواهد شد. در این دوره، افراط‌های اقلیمی شدت گرفتند و در جواب به آن، منفعت گیری از آب زیرزمینی افزایش یافت و روال خشکسالی قاره‌ای از شدت ذوب یخچال‌ها و ورقه‌های یخی فراتر رفت. 

علاوه بر این، مطالعه نوسانی را که پیش‌تر گزارش نشده می بود، آشکار کرد؛ بعد از سال ۲۰۱۴، مناطق خشک از نیم‌کره جنوبی به‌طور عمده به نیم‌کره شمالی منتقل شدند و بالعکس، مناطق مرطوب از شمال به جنوب جابجا شدند. 

یکی از عوامل کلیدی در خشک شدن قاره‌ها، افزایش افراطی خشکسالی در عرض‌های میانی نیم‌کره شمالی است، به‌گفتن مثال در اروپا. این چنین، در کانادا و روسیه، ذوب برف، یخ و یخ‌دائمی طی دهه قبل افزایش یافته و افت مداوم منبع های آب زیرزمینی در سطح جهان، عامل مهمی است. 

در مطالعه‌ای قبل، اعضای این گروه داده‌های ماهواره‌ای ذخیره آب خشکی از سال‌های ۲۰۰۲ تا ۲۰۱۶ را بازدید کرده بودند. در مطالعه تازه، آن‌ها بیشتر از ۲۰ سال داده را تحلیل کردند و به کشف تحولی مهم و بحرانی در روال خشک شدن قاره‌ها رسیدند. چندین الگوی منطقه‌ای خشک شدن و نقاط داغ از پیش شناسایی‌شده، اکنون به هم متصل شده‌اند و چهار منطقه ابرخشک در مقیاس قاره‌ای را شکل داده‌اند. 

این مناطق شامل موارد زیر می‌شود: جنوب‌غرب آمریکای شمالی و آمریکای مرکزی، آلاسکا و شمال کانادا، شمال روسیه، خاورمیانه و شمال آفریقا که شامل شهرهای بیابانی بزرگی همانند دبی، کازابلانکا، قاهره، بغداد و تهران؛ مناطق مهم تشکیل غذا همانند اوکراین، شمال‌غرب هند، و دشت شمال چین؛ دریاهای خزر و آرال که در حال خشک شدن می باشند؛ و شهرهای مهمی چون بارسلونا، پاریس، برلین، داکا و پکن می‌شود. 

زنگ هشدار برای سیاره

مقیاس بی‌سابقه خشک شدن قاره‌ای، امنیت کشاورزی و غذا، تنوع زیستی، منبع های آب شیرین و ارامش جهانی را تهدید می‌کند. این مطالعه، الزام ادامه‌ی پژوهش در مقیاس گسترده برای خبر‌رسانی به سیاست‌گذاران و جوامع درمورد چالش‌های فزاینده منبع های آب و زمان‌های تشکیل تحول معنادار را نمایان می‌کند. 

در حالی که کوششها برای افت تغییرات اقلیمی با چالش روبه رو است، ما می‌توانیم روال خشک شدن قاره‌ها را با اجرای سیاست‌های تازه درمورد پایداری منبع های آب زیرزمینی در سطح منطقه‌ای و بین‌المللی مهار کنیم. این کار به نوبه خود، شدت افزایش سطح دریا را افت داده و آب را برای نسل‌های آینده نگه داری خواهد کرد. 

این مطالعه خواستار عمل سریع برای کُند کردن و معکوس‌سازی افت منبع های آب زیرزمینی، حفاظت از منبع های باقی‌مانده آب شیرین، و سازگاری با خطر فزاینده کم‌آبی و سیل‌های ساحلی است. این گروه تحقیقاتی می‌گوید مدیریت راهبردی منبع های آب، همکاری بین‌المللی و سیاست‌های پایدار برای نگه داری آب برای نسل‌های آینده و افت صدمه‌های زیاد تر به سیستم‌های سیاره‌ای، الزامی می باشند.