سنسور مپ (MAP: Manifold Absolute Pressure) یا سنسور سختی مطلق منیفولد، یکی از با اهمیت ترین حسگرها در سیستم مدیریت موتور خودروهای انژکتوری است. این قطعه حیاتی، با اندازه‌گیری سختی هوای ورودی به منیفولد هوا، اطلاعات دقیقی را به واحد کنترل الکترونیکی (ECU) ماشین ارسال می‌کند. ECU با منفعت گیری از این اطلاعات، مقدار تزریق سوخت و زمان جرقه‌زنی را تنظیم می‌کند تا موتور در بهینه‌ترین حالت خود کار کند. در این نوشته از دیجیاتو، به بازدید علائم خرابی سنسور مپ خواهیم پرداخت. به این علت اگر می‌خواهید از چگونگی خرابی سنسور مپ خبر یابید، در ادامه نوشته با ما همراه باشید. این چنین ما موضوعاتی همچون حذف سنسور مپ یا جانشین سنسور مپ را نیز برای شما شرح خواهیم داد.

اهمیت سنسور مپ

این سنسور به‌طور مداوم تغییرات سختی هوای ورودی را ثبت کرده و اطلاعات را به‌صورت لحظه‌ای به ECU می‌فرستد. این فرآیند نقش مهمی در بهبود شتاب‌گیری، افت مصرف سوخت و جلوگیری از ریپ زدن موتور دارد. سنسور مپ با تنظیم دقیق مقدار سوخت، به افت آلایندگی‌های خروجی ماشین پشتیبانی می‌کند و از احتراق ناقص جلوگیری می‌کند. در خودروهایی که از توربوشارژر منفعت گیری می‌کنند، اهمیت این سنسور زیاد تر است؛ چون سختی هوای ورودی در این نوع خودروها نوسان بیشتری دارد.

محل قرارگیری و نکات نگهداری سنسور مپ

سنسور مپ طبق معمولً روی منیفولد هوا نصب می‌شود و موقعیت آن بسته به نوع ماشین می‌تواند متفاوت باشد. این سنسور در قسمتی از منیفولد قرار می‌گیرد که به‌راحتی به سختی هوای ورودی دسترسی داشته باشد. در خودروهای قدیمی‌تر، دسترسی به آن آسان‌تر است، اما در خودروهای جدیدتر امکان پذیر در محل‌های پیچیده‌تری قرار گرفته باشد. برای یافتن محل دقیق، می‌توانید به دفترچه راهنمای ماشین مراجعه کنید یا از تعمیرکاران متخصص پشتیبانی بگیرید.

یکی از نکات مهم در نگهداری سنسور مپ، جلوگیری از ورود گردوغبار و آلودگی به سنسور است. تمیز نگه داشتن این تکه و مطمعن از سلامت سیم‌کشی‌ها می‌تواند به افزایش عمر سودمند سنسور پشتیبانی کند. درصورت وجود خرابی یا شل بودن اتصالات، زمان معاوضه سنسور مپ فرا رسیده است.

علائم خرابی سنسور مپ

خرابی سنسور مپ می‌تواند علائم مختلفی داشته باشد که هر یک از آن‌ها نشانه ابراز مشکل در سیستم سوخت‌رسانی یا کارکرد موتور است. آگاهی از این علائم به رانندگان پشتیبانی می‌کند تا به‌موقع مشکل را تشخیص داده و از صدمه رسیدن جدی به موتور جلوگیری کنند.

۱. افزایش مصرف سوخت:

هنگامی سنسور مپ اطلاعات اشتباهی به ECU ارسال می‌کند، نسبت سوخت و هوا دچار اختلال شده و طبق معمولً ECU تصمیم می‌گیرد سوخت بیشتری تزریق کند. این نوشته علاوه‌بر افزایش مصرف سوخت، می‌تواند به قطعاتی همانند کاتالیست نیز صدمه رساند. مشاهده این نشانه همراه با افت شتاب و دود کردن ماشین، گمان خرابی سنسور مپ را افزایش می‌دهد.

۲. استارت سخت ماشین:

سخت روشن شدن ماشین، به‌اختصاصی در هوای سرد، یکی از علائم خرابی سنسور مپ است. این مشکل وقتی رخ می‌دهد که سنسور نتواند سختی هوای ورودی را به درستی تشخیص دهد و اطلاعات نادرست به ECU ارسال کند، درنتیجه مقدار سوخت تزریقی کمتر یا زیاد تر از حد نیاز شده و موتور به سختی روشن می‌شود.

برای تشخیص دقیق، علاوه‌بر سنسور مپ، اجزای دیگر سیستم سوخت‌رسانی و جرقه‌زنی همانند شمع‌ها و پمپ بنزین نیز باید بازدید شوند. تشخیص دقیق علت مهم فقط با دستگاه دیاگ مقدور است.

۳. ریپ زدن موتور:

ریپ زدن موتور طبق معمولً زمان شتاب‌گیری یا حرکت با شدت ثابت رخ می‌دهد. هنگامی ECU نتواند مقدار دقیق سوخت مورد نیاز را محاسبه کند، احتراق ناقص یا با تأخیر انجام می‌شود و موتور ریپ می‌زند یا در حالت درجا می‌لرزد. این مشکل نه‌تنها راندمان ماشین را افت می‌دهد، بلکه می‌تواند به انژکتورها و شمع‌ها نیز صدمه رساند.

۴. روشن شدن چراغ چک ماشین:

یکی از آشکار‌ترین علائم خرابی سنسور مپ، روشن شدن چراغ چک در پشت آمپر است. در این حالت، ECU وجود یک مشکل در سیستم موتور را تشخیص داده و چراغ چک را روشن می‌کند. این مشکل می‌تواند مستقیماً به خرابی سنسور مپ مرتبط باشد.

۵. افت شتاب ماشین:

هنگامی سنسور مپ نمی‌تواند سختی هوای ورودی را به درستی تشخیص دهد، قوت موتور افت می‌یابد و ماشین به خوبی گاز نمی‌خورد. این افت قوت به‌خصوص زمان شتاب‌گیری ناگهانی یا حرکت در سربالایی‌ها زیاد تر حس می‌شود. این مشکل می‌تواند علاوه‌بر خرابی سنسور مپ، به دلایل فرد دیگر همانند گرفتگی انژکتورها یا ضعف پمپ بنزین نیز رخ دهد.

۶. خروج دود غیرعادی از اگزوز:

خروج دود غیرعادی از اگزوز می‌تواند یکی از علائم خرابی سنسور مپ باشد. دود سیاه طبق معمولً به معنی غنی بودن مخلوط سوخت و هوا است که می‌تواند تبدیل افزایش مصرف سوخت و صدمه به کاتالیست شود.

۷. خاموش شدن ناگهانی ماشین:

خاموش شدن ناگهانی ماشین، به‌خصوص میانه رانندگی، می‌تواند زیاد خطرناک باشد. درصورت ابراز این مشکل، باید هرچه سریع تر ماشین را به تعمیرگاه ببرید تا حالت کلی ماشین و سنسور مپ بازدید شود.

دلایل خرابی سنسور مپ

• منفعت گیری از سوخت با کیفیت پایین: کیفیت سوخت مصرفی بر همه قطعات ماشین تأثیر می‌گذارد و چون سنسور مپ با سوخت در ربط است، کیفیت پایین سوخت می‌تواند طول عمر آن را افت دهد.
• خراب شدن شمع ماشین: درصورت خرابی شمع ماشین، دود ناشی از احتراق ناقص می‌تواند بر کارکرد سنسور مپ تأثیر بگذارد و علتخرابی آن شود.
• داخل شدن ضربه به سنسور: سنسور مپ در برابر ضربات زیاد صدمه‌پذیر است. تصادف یا داخل شدن ضربه به ماشین می‌تواند علتخرابی این قطعه شود.
• ورود آلودگی و گردوغبار: با گذشت زمان، رسوبات کربنی می‌توانند در اطراف سنسور جمع شده و کارکرد آن را مختل کنند. این مشکل طبق معمولً در خودروهایی که فیلتر هوای آن‌ها به موقع معاوضه نمی‌شود، زیاد تر دیده می‌شود.
• عوامل محیطی: دمای بالا و رطوبت می‌تواند تبدیل خرابی سنسور مپ شود.
• نوسانات برقی یا اتصالی: در برخی موارد، نوسانات برقی یا اتصالی در سیستم سیم‌کشی ماشین علتمی‌شود سنسور از کار بیفتد یا اطلاعات نادرستی ارسال کند.

عیب‌یابی و عمر سودمند سنسور مپ

بهترین روش برای عیب‌یابی سنسور مپ، منفعت گیری از دستگاه دیاگ است. این دستگاه می‌تواند کدهای اشتباه را شناسایی کرده و مشکل دقیق را اشکار کند. این چنین، بازدید حالت ظاهری سنسور، تمیز کردن آن درصورت آلودگی، بازدید سیم‌کشی و اتصالات الکتریکی و تست ولتاژ خروجی سنسور با مولتی‌متر می‌تواند به تشخیص مشکل پشتیبانی کند.

عمر سودمند سنسور مپ به عواملی همانند کیفیت قطعه، شرایط کاری ماشین و نحوه نگهداری آن بستگی دارد. در حالت عادی، این سنسور می‌تواند تا ۱۰۰ هزار کیلومتر یا حتی زیاد تر عمر کند، اما در شرایط سخت کاری یا درصورت عدم نگهداری صحیح، امکان پذیر سریعتر خراب شود. تمیز نگه داشتن فیلتر هوا و بازدید دوره‌ای سنسور می‌تواند به افزایش عمر سودمند آن پشتیبانی کند.

هزینه معاوضه سنسور مپ

هزینه معاوضه سنسور مپ به نوع ماشین و برند سنسور بستگی دارد. در خودروهای داخلی، طبق معمولً قیمت سنسور و اجرت معاوضه آن پایین‌تر است، اما در خودروهای وارداتی امکان پذیر هزینه این کار بالاتر باشد. برای افت هزینه‌ها و مطمعن از کارکرد صحیح، پیشنهاد می‌شود از سنسورهای مهم و باکیفیت منفعت گیری کنید.

حذف سنسور مپ

حذف سنسور مپ به‌طور معمول از خودروها مقدور نیست. خودروهای مدرن برای آن‌که بعد از استارت اولیه هم چنان فعال باقی بمانند، به سنسور مپ نیاز دارند. بااین‌حال امکان پذیر در برخی موارد، حذف سنسور مپ از ماشین مقدور باشد. بااین‌وجود، به هیچ گفتن پیشنهاد نمی‌کنیم که سنسور مپ را از ماشین حذف کنید، چرا که این کار مشکلات تعداد بسیاری را به همراه خواهد داشت.

سنسور مپ نقش حیاتی در کارکرد موتورهای درون‌سوز دارد. به این علت با حذف سنسور مپ، پیشرانه در وضعیتی قرار می‌گیرد که نمی‌تواند مقدار دقیق اکسیژن مورد نیاز برای ترکیب با بنزین را تعیین کند. از آن‌جایی‌که کامپیوتر ماشین اطلاعات دقیقی برای تعیین نسبت‌های مخلوط سوخت و هوا در دسترس ندارد، بدترین سناریو ممکن را در نظر می‌گیرد. به این علت راندمان ماشین افت و مصرف سوخت آن افزایش خواهد یافت. این چنین احتراق ناقص، علتابراز صدمه داخلی در پیشرانه خواهد شد.

جانشین سنسور مپ

امکان پذیر در برخی تیونینگ‌ها، نیاز به حذف سنسور مپ استاندارد ماشین حس شود. در این حالت، از کیت جانشین سنسور مپ منفعت گیری می‌شود. این کیت، کارکرد سنسور مپ ماشین را همانند‌سازی می‌کند. کیت همانند‌ساز سنسور مپ، دقیقاً ماموریت سنسور مپ را انجام می‌دهد. این کیت با بازدید اطلاعات هوای ورودی به ماشین، کامپیوتر مرکزی اتومبیل را برای تعیین نسبت دقیق مخلوط سوخت و هوا پشتیبانی می‌کند.

جمع‌بندی علائم خرابی سنسور مپ

به منظور مطمعن از کارکرد صحیح سنسور مپ و افزایش طول عمر آن، بهتر است حالت آن را به‌طور منظم بازدید کنید و درصورت مشاهده هر یک از علائم خرابی، فوراً به تعمیرگاه مراجعه کنید. منفعت گیری از دستگاه دیاگ در تشخیص دقیق مشکل زیاد سودمند است. انتخاب سنسور مپ باکیفیت و انجام سرویس‌های دوره‌ای، تأثیر بسیاری در بهبود کارکرد کلی ماشین خواهد داشت.

سوالات متداول: