خبر ابتلای فائقه آتشین، خواننده ایرانی با نام هنری «گوگوش»، به بیماری پارکینسون پیش‌تر دقت رسانه‌ها و علاقه‌مندان را به خود جلب کرده می بود. این بار، پسر گوگوش اخیراً در مصاحبه‌ای اظهار کرده که مادرش به «پارکینسون حنجره» مبتلاست؛ اصطلاحی که اگرچه در زبان عامیانه قابل فهمیدن است، اما در منبع های پزشکی به گفتن یک بیماری جدا گانه شناخته نمی‌شود.

هنگامی تارهای صوتی هم دچار پارکینسون خواهد شد

پارکینسون یک بیماری عصبی پیشرونده است که عمدتاً با لرزش، کندی حرکت و سفتی عضلات شناخته می‌شود. اما تأثیرات آن فراتر از حرکات بدن است و می‌تواند کارکرد گفتاری و صوتی فرد را نیز تحت تأثیر قرار دهد. در واقع، بیشتر از ۹۰ درصد بیماران پارکینسون درجاتی از اختلالات صوتی را توانایی می‌کنند.

این اختلالات شامل موارد زیر می‌شود:

– صدای نفس‌دار، خش‌دار یا ضعیف

– افت وضوح گفتار

– یکنواختی لحن و افت تنوع صوتی

– سختی در کنترل تنفس زمان سخن بگویید

– خستگی سریع در میانه سخن زدن

در منبع های علمی، این حالت تحت گفتن «Dysphonia in Parkinson’s disease» یا اختلال صوتی در پارکینسون شناخته می‌شود و علت آن، تغییرات ساختاری و عملکردی در عضلات حنجره و تارهای صوتی است. با پیشرفت بیماری، عضلات تارهای صوتی ضعیف و نازک خواهد شد، ارتعاش طبیعی آن‌ها مختل می‌شود و در نتیجه، صدای فرد تحول می‌کند.

«پارکینسون حنجره»، یک تعبیر عامیانه

پسر گوگوش در مصاحبه‌اش از کلمه «پارکینسون حنجره» منفعت گیری کرد تا احتمالا حالت مادرش را توصیف کند. این کلمه در منبع های پزشکی وجود ندارد و نباید به گفتن یک بیماری جدا گانه برداشت شود. بلکه اشاره‌ای غیررسمی به تأثیر بیماری پارکینسون بر تارهای صوتی و گفتار است.

در واقع، آنچه گوگوش با آن روبه رو است، بخشی از طیف علائم پارکینسون است که به سیستم صوتی و گفتاری بدن مربوط می‌شود. این علائم می‌توانند به‌طور قابل‌توجهی کیفیت زندگی و ارتباطات فرد را تحت تأثیر قرار دهند، به‌اختصاصی برای هنرمندی که صدایش قسمت مهمی از هویت حرفه‌ای‌اش بوده است.

درمان‌های حاضر؛ از گفتاردرمانی تا تزریق ژل

در سال‌های تازه، راه حلهای درمانی مختلفی برای بهبود اختلالات صوتی در بیماران پارکینسون گسترش یافته‌اند. یکی از مؤثرترین راه حلها، «LSVT LOUD» است؛ برنامه‌ای تخصصی در گفتاردرمانی که با تمرکز بر افزایش بلندی و وضوح صدا، به بیماران پشتیبانی می‌کند تا کنترل بهتری بر گفتار خود داشته باشند.

این چنین، پژوهش‌هایی در عرصه تزریق ژل به تارهای صوتی برای بهبود ارتعاش و بسته شدن آن‌ها انجام شده است. در یکی از مطالعات دانشگاه کلرادو، تزریق ژل علتبهبود ۱۶ درصد در بسته شدن تارهای صوتی و افزایش وضوح صدا در بیماران پارکینسون شد.

صدای انسان؛ کلیدی برای تشخیص زودهنگام؟

دلنشین است بدانید که برخی پژوهشگران اعتقاد دارند تغییرات صوتی می‌توانند یکی از اولین نشانه‌های بیماری پارکینسون باشند. در دانشگاه موناش استرالیا، پژوهشی در حال انجام است که با منفعت گیری از سی‌تی‌اسکن، تغییرات صوتی را به‌گفتن ابزار تشخیص زودهنگام بازدید می‌کند. مقصد این است که بتوان بیماری را تا ۸ سال سریعتر از راه حلهای جاری تشخیص داد.

اگرچه کلمه «پارکینسون حنجره» در منبع های علمی وجود ندارد، اما آنچه گوگوش با آن روبه رو است، بخشی واقعی و مستند از تأثیرات بیماری پارکینسون بر گفتار و صداست. این اختلالات می‌توانند برای هنرمندان و افراد فعال در حوزه ارتباطات زیاد چالش‌برانگیز باشند، اما با راه حلهای درمانی نوین، امید به بهبود کیفیت زندگی هم چنان وجود دارد.