امیرحسین بانکی‌پور در وبینار “حالت فرزندآوری و سیاست‌های تشویقی فرزندآوری در ایران” در ستاد وزارت بهداشت اظهار کرد: در اکثر مطالعات، سن باروری زنان را طبق معمولً ۱۵ تا ۴۹ سال در نظر می‌گیرند، ولی در واقع سن ۲۰ تا ۴۰ سال بیشترین فرزندآوری را در سرزمین دارد.

نایب‌رئیس کمیسیون فرهنگی مجلس در ادامه گفت: از سال ۹۴ که ناظر شیب موالید هستیم تا سال ۱۴۰۳ که موالید به زیر یک میلیون نفر رسید، ناظر افت جمعیت زنان دارای سن باروری، یعنی زنان ۲۰ تا ۴۰ ساله، بوده‌ایم که علت مهم افت موالید است.

این نماینده مجلس با گفتن این که علت مهم افت موالید طی سال‌های تازه دولت‌ها، سیاست‌ها و مسائل شبیه نبوده است، خاطرنشان کرد: جمعیت زنان ۲۰ تا ۴۰ سال در سال قبل نسبت به سال ۱۴۰۲ بالغ بر ۳۰۷ هزار نفر کمتر بوده است. این چنین جمعیت این گروه سنی در سال ۱۴۰۲ نسبت به ۱۴۰۱ افت ۲۵۰ هزار نفری را مشخص می کند.

بانکی‌پور با پافشاری بر این که افت جمعیت زنان دارای سن باروری طبیعتاً افت موالید را در پی داشته است، یادآور شد: اجرای قانون جوانی جمعیت از سال ۱۴۰۰ تا بحال جهت جلوگیری از شیب افت فرزندآوری شده، به نحوی که در سال ۱۴۰۱ افت موالید نسبت به سال قبلش ۱۰۷ هزار نفر بوده و در سال ۱۴۰۲ این عدد به ۱۷ هزار نفر رسیده است.

وی در رابطه نقش سیاست‌های تشویقی فرزندآوری او گفت: در مطالعه‌ای که در همین وبینار نقل شد، یکی از پنج عامل مهم تمایل به فرزندآوری همین مشوق‌ها است، اگرچه ماموریت های تشویقی مندرج در قانون به‌طور کامل انجام نشده است.

این نماینده مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: از زمان ابلاغ قانون حمایتاز خانواده و جوانی جمعیت تا بحال، ۸۴ درصد متقاضیان وام ازدواج، که رقم آن نسبت به پیش از این قانون ۱۲ برابر شده، را دریافت کرده‌اند.

رییس کمیسیون حمایتاز خانواده و جوانی جمعیت مجلس یادآور شد: مطابق این قانون تا بحال ۵۰۰ هزار ماشین به مادران واگذار شده و به ۱۰۰ هزار نفر زمین تخصیص یافته است.

وی تمایل ۵۸ درصدی به داشتن خانواده‌های دارای ۳ تا ۵ فرزند و افت گرایش به تک یا دو فرزندی را از نقاط مثبت نتایج مطالعه نقل شده در این وبینار برشمرد و از مرکز روابط عمومی وزارت بهداشت برای تدارک و انجام این مطالعه تقدیر کرد.

در ادامه، زهره لاجوردی، عضو ناظر مجلس در ستاد ملی جمعیت، افزود: سیاست‌های افزایش جمعیت در سرزمین زمان چند سالی است که تحول مسیر داده و از جمله قانون حمایتاز خانواده و جوانی جمعیت چهار سال است که ابلاغ و اجرایی شده و زمان می‌برد تا به بار بنشیند.

عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی با گفتن این که از قبل انقلاب تا دهه ۷۰ و ۸۰ همه ظرفیت‌های سرزمین بر روی تنظیم خانواده و افت باروری متمرکز می بود، خاطرنشان کرد: اجرای قانون حمایتاز خانواده و جوانی جمعیت ناقص بوده و تا این مدت از همه ظرفیت‌های این قانون در سرزمین منفعت گیری نشده است.

این نماینده مجلس پافشاری کرد: اگر همه به میدان نیایند، به چنان چاله جمعیتی‌ای می‌افتیم که دیگر حتی اگر همه ظرفیت‌های سرزمین هم داخل گود شوند و هر قدر هم مشوق بدهیم، نمی‌توانیم جبران مافات کنیم.

حسین کرمانپور، رئیس مرکز روابط عمومی و خبر‌رسانی وزارت بهداشت نیز در ادامه این وبینار او گفت: سال قبل این چنین روزهایی، مقام معظم رهبری تنها وزیری را که خطاب قرار دادند، دکتر ظفرقندی می بود و ما برای این خطاب قیمت قائل شدیم و مطالعه‌ای که در این وبینار نقل شد، به خواست روابط عمومی وزارت بهداشت انجام شد.

وی با گفتن این که با بودجه مقداری که داشتیم این مطالعه را انجام دادیم، افزود: در مدیریت روابط عمومی باید برای کاری که می‌خواهیم انجام دهیم—آن هم به بزرگی مسأله جمعیت—اول راه درست انجامش را بشناسیم تا ناکامی نخوریم.

رئیس مرکز روابط عمومی و خبر‌رسانی وزارت بهداشت در ادامه گفت: به جای خواست بیلبورد و کارهای شبیه، تلاش کردیم کار پایه‌ای انجام دهیم، چون نوشته جمعیت مهم است و اگر به آن نپردازیم، همه شاخص‌های دیگر سلامتی تحت‌الشعاع قرار می‌گیرند.

کرمانپور با پافشاری بر این که نهاد خانواده در جامعه تضعیف شده و نیاز به تحکیم دارد، او گفت: اکنون از مسافرت‌های فامیلی و خانوادگی به شکل اسبق خبری نیست. علاوه بر نهاد خانواده، ترکیب خانوادگی هم دچار تغییراتی شده که باید مورد مطالعه قرار گیرد.

کرمانپور یادآور شد: برخی بیلبوردها و تبلیغات جمعیتی در سرزمین ضدتبلیغ عمل می‌کنند، به این علت باید سیاست‌گذاری موثر رسانه‌ای جمعیتی مبتنی بر داده‌های علمی مورد دقت قرار گیرد.

وی با گفتن این که مطالعه ما نشان داد تا این مدت نبض تمایل به فرزندآوری در جامعه بالاست، اظهار داشت: در این مطالعه ۵۴ درصد افراد متمایل به فرزندآوری بوده‌اند. این مسأله زیاد مهم و مثبت است و باید روی آن تبلیغ شود، چرا که تبلیغات منفی مبنی بر عدم تمایل جامعه ایرانی به فرزندآوری را به چالش می‌کشد.

رئیس مرکز روابط عمومی و خبر‌رسانی وزارت بهداشت تصریح کرد: اشکار شده بخشی از افراد متمایل به داشتن فرزندهای زیاد تر، همانند فرزند دوم و سوم و زیاد تر، می باشند. این تمایل زمان مغتنمی برای ماست که نباید از دست برود.

کرمانپور در ادامه گفت: روابط عمومی‌ها باید مطلب‌های جمعیتی را به طوری تدوین و ترویج کنند که مردم را از حیث اقتصادی و پشتیبانی‌های دولتی برای فرزندآوری امیدوار کند. پیشنهاد مهم بعدی، تحول رویکرد مطلب‌های تبلیغی و خبر‌رسانی‌های جمعیتی و فرزندآوری از پیشنهاد مستقیم به اقناع اجتماعی است.

وی پافشاری کرد: فرزندآوری قضیه‌ای خصوصی است و نمی‌توان همانند کمربند ایمنی برای ترویج آن به زور متوسل شد، بعد نیازمند اقناع‌سازی اجتماعی است. تحول شعار «فرزند کمتر، زندگی بهتر» به «فرزند زیاد تر، زندگی بهتر» نسبت به سال‌های قبل، اقناع تشکیل نمی‌کند.

رئیس مرکز روابط عمومی و خبر‌رسانی وزارت بهداشت کمپین‌ها و روایت‌های رسانه‌ای را نیازمند تمرکز بر روایت‌های انسانی و توانایی‌های مثبت خانواده‌های دارای چند فرزند دانست و او گفت: گزارش‌پردازی در رسانه‌ها باید به روایتگری درمورد فرزندآوری، جمعیت و خانواده‌ها تحول یابد.

کرمانپور یادآور شد: روایت‌های زندگی و خانوادگی باید جای حجم زیاد مصاحبه‌های گوناگون با افراد درمورد مزایای جمعیت را بگیرد تا مسأله برای مردم ملموس شود.