عباس شاهسونی  به مناسبت روز بهداشت محیط، با اشاره به این‌که وجود گرد و غبار در هوا می‌تواند پیامدهای قابل توجهی برای سلامت انسان به همراه داشته باشد، اظهار کرد:‌ یکی از عوامل مهمی که مقدار این خطر را اشکار می‌کند، اندازه ذرات گرد و غبار است.

وی افرود: ذرات معلق زیاد تر از ۱۰ میکرون امکان ورود به سیستم تنفسی را ندارند اما ذرات کمتر از ۲.۵ میکرون قسمت تحتانی سیستم تنفسی را دچار می‌کنند. اندازه ذرات گرد و غبار تابستانی طبق معمولً بالاتر از ۱۰ میکرون است. ذرات قابل استنشاق، کوچکتر از ۱۰ میکرومتر می باشند که زیاد تر در بینی، دهان و دستگاه تنفسی فوقانی باقی می‌همانند، به این علت می‌توانند با اختلالات تنفسی همانند آسم، ذات‌الریه، رینیت آلرژیک (التهاب مخاط بینی) و سیلیکوزیس (یک بیماری ریوی که بر تاثییر استنشاق زیاد غبارهای سیلیس تشکیل می‌شود) همراه باشند.

شاهسونی در ادامه گفت: ذرات بزرگ‌تر از ۱۰ میکرومتر قابل تنفس نیستند، به همین علت تنها می‌توانند به قسمت‌های خارجی بدن صدمه بزنند که عمدتاً علتافزایش حساسیت به عفونت چشمی، تحریک پوست و چشم و ملتحمه می‌شود. با این حال، ذرات ریزتر امکان پذیر به دستگاه تنفسی تحتانی نفوذ کرده و داخل جریان خون شوند و به این علت می‌توانند بر همه اندام‌های داخلی تأثیر بگذارند و عامل ابتلا به نارسایی‌های قلبی – عروقی باشند.

دکترای تخصصی مهندسی بهداشت محیط فرمود: تنفس گرد و غبار ناشی از طوفان گرد و غبار می‌تواند علتدعوا آسم، عکس العمل‌های ناشی از حساسیت، سخت شدن تنفس یا مشکل قلبی شود. هرچه یک فرد زمان طویل‌تری در معرض گرد و غبار باشد، گمان این که تحت تاثییر اثرات آن قرار بگیرد، زیاد تر است. ذرات آلاینده قابل تنفس امکان پذیر علتبیماری، بستری شدن در بیمارستان و مرگ زودرس شود. قرار گرفتن مختصر زمان در معرض آلودگی ذرات معلق می‌تواند تبدیل مرگ شود.

عضو هیئت علمی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با گفتن این که حداکثر غلظت ذرات می‌تواند از چند ساعت تا چند روز ادامه داشته باشد، او گفت: مرگ زودرس ناشی از تنفس این ذرات می‌تواند از روزی که سطح ذرات بالا می‌رود تا یک تا دو ماه بعد از آن رخ دهد. آلودگی ذرات این چنین اثرات زیان اور تعداد بسیاری دارد، تحقیقات مشخص می کند که افزایش مختصر زمان غلظت ذرات می‌تواند تبدیل عوارضی از جمله افزایش مرگ و میر در نوزادان، افزایش مراجعه به بیمارستان برای بیماری‌های قلبی – عروقی، حملات قلبی و بیماری ایسکمیک قلبی، افزایش مراجعه به بیمارستان به علت بیماری‌های مزمن انسداد ریوی (COPD) و افزایش بستری شدن به علت آسم در بین کودکان یا افزایش شدت حملات آسم در کودکان شود. 

وی پافشاری کرد: منفعت گیری از تجهیزات محافظتی شخصی از جمله ماسک تنفسی در جایی که مقدار روبه رو زیاد بالاست، سودمند است. اولین پیشنهاد بهداشتی در زمان طوفان گرد و غبار ماندن در فضای بسته است. اگر فردی به علت شرایط کاری خود ناچار است که به زمان زیاد در محیط بیرون بماند باید از ماسک‌های تنفسی مناسب منفعت گیری کند. مطابق پروتکل‌های جهانی بهترین ماسک‌ها برای مقابله با ریزگردها در بزرگسالان ماسک‌های N95 و FFP2 است.