دانشمندان با تحلیل مجدد داده‌های یک مأموریت ۵۰ ساله ناسا به نتیجه‌ای شگفت‌انگیز دست یافته‌اند: ابرهای زهره، برخلاف فکر رایج، عمدتاً از آب راه اندازی شده‌اند، نه اسید سولفوریک. این یافته او گفت و گو داغ درمورد گمان وجود حیات در ابرهای این سیاره را مجدد پیش می‌کشد.

بر پایه گزارش ساینس‌آلرت، محققان آمریکایی در پژوهش جدیدی به سراغ داده‌های فراموش‌شده مأموریت پایونیر زهره ناسا رفتند که در دهه ۱۹۷۰ به این سیاره فرستاده شده می بود. این داده‌ها بر روی میکروفیلم‌هایی در آرشیو ناسا نگهداری می‌شدند و اولین قدم، استخراج و دیجیتالی‌کردن آنها می بود. تمرکز مهم روی داده‌های دو ابزار نصب‌شده بر روی کاوشگر پایونیر می بود که ابرهای ناهید را رصد ‌کرده بودند: طیف‌سنج جرمی خنثی (LNMS) و کروماتوگراف گازی (LGC).

کشف آب در ابرهای سیاره زهره

در دهه ۱۹۷۰ دانشمندان فکر می‌کردند که یکی از ابزارها در میانه عبور از ابرها دچار نقص فنی شده است، چون به‌طور ناگهانی و موقت خوانش دی‌اکسیدکربن به شدت کم شدن کرده می بود. اما تیم تحقیقاتی تازه به یک فرضیه دلنشین رسیدند: این اتفاق نقص فنی نبوده است، بلکه ورودی ابزار با ذرات معلق ابرها (آئروسل‌ها) مسدود شده می بود.

درواقع، این گرفتگی یک مثالبرداری اتفاقی و بی‌نظیر از مواد راه اندازی‌دهنده ابرها می بود. با ادامه سقوط کاوشگر به لایه‌های داغ‌تر جو، این گرفتگی کم کم می‌سوخت و ذوب می‌شد. محققان با تحلیل گازهایی که در دماهای گوناگون از این گرفتگی آزاد می‌شدند، توانستند ترکیبات دقیق ابرها را شناسایی کنند.

نتایج تحلیل‌ها با باورهای ۵۰ سال قبل در تضاد کامل است. اشکار شد که ۶۲ درصد از مواد راه اندازی‌دهنده آئروسل ابرها، آب است. یقیناً این آب به طور قطرات خالص همانند ابرهای زمین نیست، بلکه در ترکیبات هیدراته (همانند سولفات آهن هیدراته و سولفات منیزیم هیدراته) به دام افتاده است.

اسید سولفوریک که پیش‌ازاین فکر می‌شد جز مهم ابرها باشد، فقط نزدیک به ۲۲ درصد از ترکیبات را راه اندازی می‌دهد. علاوه‌براین، محققان با شناسایی همزمان گاز دی‌اکسیدگوگرد و یون‌های آهن در یک دمای خاص، وجود سولفات آهن (به مقدار ۱۶ درصد) را نیز در ابرها قبول کردند. منبع این آهن به گمان زیاد، غبارهای کیهانی است که داخل جو ناهید شده و با ابرها عکس العمل داده‌اند.

این کشف یک خبر زیاد بزرگ برای جامعه اخترزیست‌شناسی است. یکی از مهم‌ترین دلایلی که دانشمندان گمان وجود حیات در ابرهای زهره را رد می‌کردند، افتشدید آب می بود. اکنون، این تحقیق مشخص می کند که آب در این ابرها زیاد زیاد‌تر از چیزی است که فکر می‌شد.

اگرچه این آب هم چنان زیاد اسیدی است و برای میکروب‌های زمینی محیطی نامناسب محسوب می‌شود، اما وجود زیاد آن به‌گفتن یک حلال، درهای جدیدی را به روی نظریه‌های مربوط به حیات فرازمینی در این سیاره باز می‌کند.

یافته‌های این پژوهش در ژورنال Geophysical Research: Planets انتشار شده است.