به گزارش خبر سریع، از ۱۰ آبان ماه آتش در ارتفاعات صخره‌ای الیت زبانه می‌کشد. هر چه توان نیروهای امدادی بوده تا به امروز نتوانسته آتش را مهار کند. حتی مردم محلی پای کار آمدند. جنگل‌بانان اشک می‌ریزند و تجهیزات کفاف نمی‌کند. جهنمی از بی تدبیری جنگل‌های کهن را بلعیده. در قسمت‌هایی که آتش مهار شده است به حرف های امدادگران به علت پوشش جنگلی خشک مجدد شعله ور شده است.حرف های می‌شود آتش تا نزدیک به  بسیاری مهار شده و حتی از کشورهای همسایه برای امدادرسانی آمده‌اند.

این بلا به واسطه سال‌ها دست درازی به بزرگترین میراث کره زمین  بر سرمان آوار شده  و کارشناسان چندین دفعه نسبت به تبعات آن هشدار داده‌اند.

جنگل‌های هیرکانی کجاست؟

جنگل‌های هیرکانی جنگل‌هایی است که عمرشان به بیشتر از ۴۰ میلیون سال پیش بازمی‌گردد، وقتی که دایناسورها بر زمین حکومت می‌کردند و تا این مدت خبری از تمدن‌های انسانی نبوده است.

این جنگل‌ها از دوره ژوراسیک جان سالم به در برده‌اند، یعنی از عصر دایناسورها تا عصر دیجیتال! درحالی‌که زیاد تر جنگل‌های پهن‌برگ دنیا در تاثییر یخبندان‌های عصر یخ‌بندان نابود شدند، جنگل‌های هیرکانی ایران به علت موقعیت خاص جغرافیایی بین دریای خزر و رشته‌کوه‌های البرز، به‌گفتن یک پناهگاه طبیعی، پایدار ماندند.

این پایداری علتشده هیرکان‌ها به «موزه زنده تاریخ طبیعی» معروف شوند. گونه‌هایی از درختان همانند انجیلی، راش، سرخدار و توسکا تا این مدت هم در این جنگل‌ها رشد می‌کنند؛ درختانی که برخی‌شان به‌صورت مستقیم از دوران‌ ماقبل تاریخ باقی مانده‌اند. در واقع، قدمت جنگل‌های هیرکانی نه تنها یک ویژگی طبیعی، بلکه یک هویت فرهنگی برای ایران است که جهانیان را شگفت‌زده کرده و علتثبت آن‌ها به‌گفتن میراث جهانی در یونسکو شده است.این جنگل‌ها در نواحی شمالی ایران، از استان گلستان در غرب تا استان گیلان و مازندران در شرق، در امتداد رشته‌کوه‌های البرز قرار دارند. موقعیت جغرافیایی خاص این جنگل‌ها، که در نزدیکی سواحل دریای خزر و در دامنه‌های البرز قرار دارند، تأثیر بسیاری بر تنوع زیستی و ویژگی‌های اکولوژیکی آن‌ها داشته است. این جنگل‌ها با تاریخچه طویل خود، به‌گفتن یکی از ذخایر طبیعی باستانی و مورد قیمت ایران شناخته خواهد شد.

وقتی مدیر کل اسبق میراث فرهنگی اردبیل در تشریح جنگل فندقلو که تنها قسمت کوچکی از هیرکانی است حرف های می بود در این جنگل نزدیک به ۹۰ گونه گیاهی رشد و نمو دارند که می‌توان به گونه احیاشده «سوسن چلچراغ» که از گونه‌های کم‌نظیر در دنیا بوده و در کل سرزمین فقط در دو منطقه مثالهای آن دیده شده است، اشاره کرد.

کریم حاجی زاده  جنگل «فندقلو» را از قدیمی‌ترین جنگل‌های کره زمین برشمرد و تصریح کرد:  این جنگل ادامه جنگل‌های هیرکانی مرز اردبیل و گیلان است و به عبارتی جزو قدیمی‌ترین جنگل‌های روی کره زمین محسوب می‌شود.

اما امروز سپس از هزاره‌ها در زمان اندکی و کمتر از یک قرن نیمی ‌از جنگل نابود شده است.

آخرین آتش سوزی آن چنانکه که حرف های می‌شود مربوط به ساخت و سازهای غیرمجاز است. در این خصوص فرارو نوشت: یکی از نزدیکان یک مقام اسبق استانی، در جنگل‌های هیرکانی چند واحد دامسرا و قسمت‌هایی مسکونی را روی اراضی ملی به شکل غیرمجاز بنا کرده. او در تازه ترین تخلف خود، بدون هیچ واکنشی از سوی اداره کل ساری، نزدیک به ۶ کیلومتر جاده را در بین این جنگل‌های چندمیلیون ‌ساله تشکیل و عملاً بخشی از این میراث طبیعی را تخریب کرده.

این اتفاق درحالی است که به موازات ضجه‌های جنگل هیرکانی مسئولان به جای رسیدگی و برخورد با تخلفاتی که  جنگل ها را از بین می برد فعلاً کاری موثر  از پیش نبرده‌اند و هر چه  کارشناسان هشدار خواهند داد،  افاقه نمی‌کند.

پیش از این کارشناس ارشد محیط زیست در رابطه این جنگل‌ها به رسانه‌ها  حرف های می بود: « در دهه ۱۳۳۰ وسعت رویشگاه جنگلی هیرکانی نزدیک به ۳.۵ میلیون هکتار می بود، اما آخرین برآورد واحد GIS در قسمت تحقیقات مشخص می کند این رقم اکنون به کمتر از ۱.۶ میلیون هکتار افت یافته است. به عبارت دیگر، در ۶ دهه قبل بیشتر از نیمی ‌از جنگل‌های هیرکانی، حتی با قیمت‌ترین نوع آن، از دست رفته است و این روال نتیجه ساده‌سازی‌های نابخردانه است.

محمد درویش اصرار کرد: هر درخت به اندازه یک انسان قیمت دارد و مقام معظم رهبری در سخنرانی مشهور خود در دی‌ماه ۱۳۹۳ صراحتاً  اصرار کردند که هیچ‌کس حق ندارد حتی یک درخت را به بهانه ساخت حوزه علمیه قطع کند. به این علت، افرادی که ادعا می‌کنند قطع ۶ یا ۷ درخت قیمت این همه جنجال را ندارد، نه تنها ذوب در ولایت نیستند، بلکه عملا در برابر ولایت ایستاده‌اند.»

خانم انصاری با افرادی که از خط قرمزتان عبور کنند چه می‌کنید؟

این اظهارات در حالی است که درست دو هفته قبل از آتش سوزی و در ۲۶ مهر ماه امسال رئیس سازمان محیط زیست او گفت: جاده کشی در جنگل‌های هیرکانی خط قرمز ماست. بدون اخذ مجوز سازمان حفاظت محیط زیست نباید هیچگونه عمل عمرانی در مناطق تحت مدیریت این سازمان انجام شود.

شینا انصاری افزود: سازمان حفاظت محیط زیست در رابطه مناطق چهارگانه تحت مدیریتش با هیچ‌کس تعارفی ندارد. این مناطق تحت نظارت سازمان حفاظت محیط زیست است و هر کاری ‌در این محدوده نیازمند اخذ نظر ماست.

رئیس سازمان حفاظت محیط زیست اصرار کرد: این خط قرمز ماست که هیچ پروژه‌ای نباید در این مناطق اجرا شود؛ مگر در زون‌هایی که در مطرح مدیریت مناطق، برای فعالیت‌هایی همانند گردشگری تعریف شده باشند یقیناً این مورد نیز تنها سپس از بازدید در کارگروه‌های مرتبط مقدور است به این علت با دقت به حساسیت این مناطق از منظر شرایط زیستگاهی و تنوع زیستی، هر کاری ‌بدون نظر اخذ سازمان با برخورد قانونی مواجه خواهد شد.

با آنچه امروز بر سر هیرکانی آوردیم جنگل بانانی که با ایثار جان خود، به آتش زدند تا بزرگترین تنفسگاه ایران را نجات دهند حق دارند اشک بریزند. اما خط کشی‌های محیط زیست که گویی دست تنهاست و یاریگری ندارد تا به امروز نتوانسته از تخریب هیرکانی ممانعت کند. نه تنها مدیون خودمان بلکه نسل‌های آینده نیز هستیم.

زیاد تر بخوانید: از روسیه و ترکیه برای اطفاء حریق جنگل های هیرکانی خواست پشتیبانی کردیم اما فعلا فقط ترکیه اظهار آمادگی کرد/ علت حادثه تا این مدت اشکار نیست/ در روزهای آینده خبرهای خوبی می رسد

مناطق شاخص جنگل‌های هیرکانی به شرح زیر است:

جنگل ابر (شاهرود، سمنان): جنگلی مه‌آلود و افسانه‌ای در مرز کویر و شمال، با چشم‌اندازهای بی‌نظیر از اقیانوس ابر، درختان راش و مسیرهای کوه‌نوردی.

ماسال و سوباتان (گیلان): ارتفاعات سرسبز، خانه‌های چوبی روستایی و جنگل‌هایی مه‌آلود که در فصل بهار و تابستان میزبان تورهای طبیعت‌گردی می باشند.

پارک جنگلی النگدره (گرگان، گلستان): جنگلی پرآب و سرسبز در دل شهر گرگان که در کنار پارک‌های ناهارخوران و زیارت از محبوب‌ترین تفرجگاه‌های گلستان به حساب می اید.

جنگل جهان‌نما (کردکوی، گلستان): منطقه‌ای کوهستانی و جنگلی با چشم‌اندازهای کم‌نظیر از قله‌های پوشیده از ابر و مراتع ییلاقی.

جنگل‌های رامسر (مازندران): از جنگل دالخانی گرفته تا جنگل‌های جواهرده و مسیرهای مه‌آلود ییلاقات رامسر، همه از دیدنی‌ترین نقاط هیرکانی می باشند.

جنگل کجور و کندلوس (نوشهر، مازندران): منطقه‌ای بکر و کوهستانی با جنگل‌های زیاد، خانه‌های ییلاقی سنتی و مسیرهای بسیار برای کوهنوردی و کمپ.

جنگل سی‌سنگان و جنگل نور (نوشهر – نور، مازندران): جنگل‌هایی جلگه‌ای و دسترسی‌پذیر که در فاصله‌ای مختصر از دریا قرار دارند و برای گردش‌های خانوادگی و سفرهای مختصر بسیار‌اند.

جنگل لیسار و مناطق اطراف تالش (گیلان): جنگل‌هایی مرتفع و مه‌آلود با طبیعتی بکر و خیره‌کننده که از دامنه‌های البرز غربی تا نزدیکی سواحل خزر گسترده‌اند.

جنگل الیمستان (آمل، مازندران): مسیری رؤیایی برای طبیعت‌گردی و پیاده‌روی در بین درختان راش، با نمایی دلنشین به قله دماوند.

جنگل بولا و واز (ساری و نور، مازندران): دو منطقه کم‌تر شناخته‌شده اما بسیار بکر در دل کوه‌های البرز مرکزی، مناسب برای سفرهای خاص و عکاسی حرفه‌ای.

جنگل چهارباغ (چالوس، مازندران): جنگلی خلوت و سرسبز در مسیر چالوس به طالقان، مقصدی عالی برای طبیعت‌گردان عاشق سکوت و اسایش.

جنگل خشکه‌داران (تنکابن، مازندران): تنها جنگل جلگه‌ای هیرکانی ثبت‌شده در ایران که در نزدیکی ساحل قرار دارد و با گونه‌های گیاهی و جانوری متنوع شناخته می‌شود.