در پژوهشی در سال ۲۰۲۳ که در نشریه «مرزهای تغذیه»‌ (‌Frontiers of Nutrition‌) به چاپ رسید، اشکار شد که نزدیک به ۱۵.۷ درصد از مردم جهان به افتویتامین دی دچارند و این آمار در زنان و ساکنان مناطق شمالی زیاد تر است. وبسایت «یاهو» به نقل از متخصصان تغذیه و بازدید پژوهش‌های تازه، برخی مزایا کمتر شناخته‌شده ویتامین دی و این چنین راه حلهای تامین آن را برمی‌شمرد.

تحکیم سیستم ایمنی

ویتامین دی نقشی اساسی در تحکیم سیستم ایمنی قوی و متعادل دارد. این ویتامین به بدن پشتیبانی می‌کند با عفونت‌ها مقابله کند و تشکیل پروتئین‌های ضد باکتری را افزایش می‌دهد. پژوهش‌ها نشان داده‌اند که سطح پایین ویتامین دی با کارکرد ضعیف ایمنی، التهاب زیاد تر و خطر بالاتر عفونت‌های شدید همراه است. این چنین امکان پذیر در افت خطر بیماری‌های خودایمنی همانند آرتریت روماتوئید و لوپوس نقش داشته باشد. یقیناً مصرف بیشتر از حد لزوما محافظت بیشتری تشکیل نمی‌کند.

حمایتاز سلامت قلب

ویتامین دی می‌تواند به سلامت قلب و عروق نیز پشتیبانی کند. این ویتامین به تنظیم سختی خون، سلامت عروق و افت التهاب مزمن پشتیبانی می‌کند. مرور پژوهش‌ها در سال ۲۰۲۵ مشخص می کند که رساندن سطح ویتامین دی به حد مطلوب، امکان پذیر برخی عوامل خطر بیماری قلبی را افت دهد و حتی خطر ابراز مشکلات قلبی جدی را تا ۱۷ درصد کمتر کند. به این علت مکمل ویتامین دی می‌تواند در کنار دیگر رفتارهای سالم به سلامت قلب پشتیبانی کند، یقیناً با مشورت پزشک.

تحکیم استخوان‌ها و عضلات

ویتامین دی با افزایش جذب کلسیم به نگه داری سلامت استخوان و دندان پشتیبانی می‌کند. بدون آن، کلسیم به‌خوبی جذب نمی‌شود و به‌مرور خطر شکستگی افزایش می‌یابد. افزون بر این، این ویتامین در سلامت عضلات هم نقش مهمی دارد، همانند افت التهاب‌های عضلانی، بهبود ساخت پروتئین‌های عضلانی و پشتیبانی به بهبود و ترمیم بعد از ورزش. برخی پژوهش‌ها نشان داده‌اند مصرف ۲۰۰۰ واحد ویتامین دی در روز صدمه‌های عضلانی بعد از ورزش را افت می‌دهد.

پشتیبانی به سلامت پوست و مو

ویتامین دی با فعال‌سازی فولیکول‌های مو و تنظیم چرخه طبیعی رشد آنها به نگه داری سلامت مو پشتیبانی می‌کند. در تعداد بسیاری از افراد مبتلا به ریزش مو از نوع آلوپسی آره‌آتا یا طاسی الگوی زنانه افتاین ویتامین مشاهده شده است. ویتامین دی این چنین از پوست در برابر استرس اکسیداتیو و التهاب محافظت می‌کند و جهت می‌شود زخم‌ها سریع تر بهبود یابند. سطح پایین ویتامین دی روال ترمیم را کند می‌کند و خطر مزمن شدن زخم‌ها را افزایش می‌دهد.

حمایتاز کارکرد مغز

این ویتامین در تنظیم انتقال‌دهنده‌های عصبی و محافظت از نورون‌ها موثر است. سطح مناسب آن با تحکیم حافظه و افت خطر زوال عقل در سالمندان مرتبط است. متخصصان گمان خواهند داد نقش ضدالتهابیِ ویتامین دی و تنظیم‌ کلسیم از مغز در برابر صدمه‌های ناشی از افزایش سن محافظت می‌کند.

تحکیم سلامت روده

ویتامین دی به تحکیم پوشش مخاطی روده پشتیبانی می‌کند و مانع ورود باکتری‌های زیان اور و سموم به جریان خون می‌شود. این چنین می‌تواند ترکیب و تنوع باکتری‌های سودمند روده را بهبود بخشد و التهاب دستگاه گوارش را افت دهد. پژوهش‌ها هم چنان در حال پیشرفت‌ می باشند تا نقش دقیق آن در سلامت روده روشن‌تر شود.

پشتیبانی به پیری سالم و طول عمر

ویتامین دی با نگه داری سلامت عضلات، استخوان‌ها و کارکرد مغز به نگه داری استقلال و توان فعالیت در سالمندی پشتیبانی می‌کند. پژوهش‌های تازه نشان داده‌اند که مصرف روزانه ۲۰۰۰ واحد ویتامین دی طی چندین سال جهت شده است افتِ مختصر‌شدنِ تلومرهای دی‌ان‌ای‌ (یکی از شاخص‌های پیری سلولی) به مراتب کمتر باشد. گمان می‌رود این ویتامین با افت التهاب و محافظت سلولی، روال پیری را آهسته‌تر کند.

به حرف های متخصصان، مقدار نیاز روزانه به ویتامین دی بسته به سن و شرایط جسمی متفاوت است. مقدار پیشنهاد‌شده روزانه برای نوزادان تا یک سال ۱۰ میکروگرم‌ (۴۰۰ واحد بین‌المللی)، برای نوزادان یک ساله تا افراد ۷۰ ساله ۱۵ میکروگرم‌ (۶۰۰ واحد بین‌المللی)، برای سالمندان بالای ۷۰ سال ۲۰ میکروگرم‌ (۸۰۰ واحد) و برای زنان باردار و شیرده هم ۱۵ میکروگرم‌ (۶۰۰ واحد) است. افرادی که پوستشان تیره‌ است یا به مقدار کافی در معرض نور خورشید قرار نمی‌گیرند، امکان پذیر به مقدار بیشتری نیاز داشته باشند. افتاین ویتامین طبق معمول با خستگی مزمن، درد استخوان و مفاصل، ضعف، پایین بودن خلق‌وخو و افزایش خطر شکستگی استخوان همراه است اما تنها راه تشخیص دقیق انجام آزمایش خون است.

در عین حال، مصرف بیشتر از حد ویتامین دی خطرناک است، چون این ویتامین محلول در چربی است و در بدن ذخیره می‌شود و تجمع آن می‌تواند علتافزایش کلسیم خون، تهوع، ضعف، سردرگمی ذهنی و حتی صدمه کلیوی شود. به این علت منفعت گیری از مکمل‌ها باید با پیشنهاد پزشک صورت گیرد. بهترین شیوه برای تامین ویتامین دی مصرف غذاهای سرشار از این ویتامین همانند ماهی‌های چرب، زرده تخم‌مرغ، جگر گاو، پنیر و مواد غذایی غنی‌شده ازجمله شیر و نوشیدنی‌های گیاهی‌، آب پرتقال و غلات صبحانه‌اند تا نیاز بدن به‌شکل ایمن و متعادل تامین شود. افزون بر این، نور خورشید با اهمیت ترین منبع طبیعی تشکیل ویتامین دی در بدن است، یقیناً با مراعات نکات ایمنی برای محافظت از پوست.