شهنام عرشی، رییس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت به خبرنگار اجتماعی رکنا او گفت: تب دنگی کم کم همه کشورهای جهان را دچار خود می کند. پشه آئدس در مکان های سرد سیری هم دیده شده است.

رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت در ادامه گفتن داشت :تا بحال در اروپا به طور محلی در حال انتقال بیماری است.۴ استان جنوبی ایران دچار این بیماری می باشند . این بیماری در کشورتا کنون یک فوتی داشته است ،شهرداری باید شهر را پاکسازی کند.آب بستر مهم رشد وتولید همانند این پشه است که باید بلافاصله سپس از بارندگی ها آبهای سطحی خشک شود.

تب دنگی یک بیماری منتقله از پشه است که در مناطق گرمسیری و نیمه گرمسیری جهان شایع است و تب دانگ معمولی علتتب و علائمی همانند آنفولانزا می شود. با این حال، شکل شدیدتر دنگی می تواند تبدیل خونریزی، خونریزی داخلی و مرگ و میر احتمالی شود.

 رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت او گفت:۴ استان جنوبی ایران دچار این بیماری می باشند. این بیماری در کشورتا کنون یک فوتی داشته است.

در سرتاسر جهان، سالانه میلیون‌ها مورد دنگی مشاهده می‌شود که در مناطق گرمسیری شبه قاره هند، آسیای جنوب شرقی، آفریقا و قسمت‌هایی از آمریکای لاتین بیشترین شیوع این بیماری وجود دارد. آمار WHO نشان می دهد که ابراز دنگی در ۲۰ سال قبل ۱۰ برابر شده است، از کمتر از نیم میلیون مورد گزارش شده در سراسر جهان به بیشتر از ۵ میلیون مورد در سال ۲۰۱۹. و همان گزارش WHO نشان می دهد که نزدیک به ۳.۹ میلیارد نفر امروز باقی مانده اند. در خطر ابتلا به دنگی – که تقریباً نیمی از جمعیت جهان است.

به این علت، فهمیدن علل، علائم، تشخیص و راه حلهای درمان دنگی الزامی است – که می‌تواند به هر یک از ما پشتیبانی کند تا بهتر برای پیشگیری از بیماری آماده شویم یا در صورت ناخوشایند ابتلا به بیماری، مجهزتر برای درمان باشیم. آن را در مرحله های اولیه

علل تب دنگی

تب دنگی از طریق نیش پشه پشه های ماده آلوده از فردی به فرد دیگر منتقل می شود. ناقل مهم انتقال، پشه Aedes aegypti است. و اگرچه راه مهم انتقال از پشه به انسان است، انتقال مادر از مادر باردار به کودک نیز امکان پذیر است. با این حال، گمان این کم است و عفونت دنگی مادر باید در یک زمان خاص در طول دوران بارداری رخ دهد. عفونت دنگی در دوران بارداری برای مادر و انتقال متعاقب آن به نوزاد می تواند تبدیل زایمان زودرس، وزن کم زمان تولد، ناراحتی جنین و دیگر عوارض شود.

علائم تب دنگی

همانطور که در بالا اشاره شد، علائم رایج مرتبط با تب دنگی خفیف همانند تب و آنفولانزای معمولی است. در حالی که اشکال شدیدتر علتعلائم خونریزی نیز می شود. افراد مبتلا به علائم خفیف دنگی به گمان زیادً در عرض ۱-۲ هفته بعد از عفونت بهبود می یابند و علائم از ۴ تا ۱۰ روز بعد از عفونت ظاهر می شوند.

این شامل:

– تب شدید

– سردرد شدید

– دردهای عضلانی و مفاصل

– حالت تهوع

– بثورات

– چشم درد

اشکال شدیدتر دنگی در افرادی که عفونت دوم دنگی داشته اند مشاهده می شود، و سپس از تب اغاز به خودنمایی می کنند. علائم شدید دانگ عبارت هستند از:

– درد حاد شکم

– تهوع مداوم

– تنگی نفس

– خونریزی لثه و بینی

– خستگی مفرط

– خون در استفراغ یا مدفوع

– تشنگی مفرط

موثرترین راه برای پیشگیری، دور شدن از آب های راکد، منفعت گیری از مواد دفع کننده پشه، نصب توری روی در و پنجره، سمپاشی برای افت تشکیل همانند پشه الزامی است. بهتر است با پوشیدن لباس آستین بلند، شلوار و پشه بند، از خطر نیش این پشه خود را نگه داری کنید. 

گفتنی است کودکان زیاد تر در معرض خطر تب دنگی می باشند و عفونت های مکرر می تواند شدت بیماری برای آنها را افزایش دهند. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، زیاد تر مستعد ابتلا به تب دنگی شدید می باشند. اگر فردی قبلا در بدنش دچار عفونت شده باشد، خطر عوارض ابتلا به این بیماری برای او زیاد تر است. 

گزینه های درمان دنگی

برای موارد خفیف، درمان دنگی می تواند در خانه باشد، در حالی که موارد شدید بیماری امکان پذیر بر پایه شدت علائم نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشد. در اینجا برخی از اجزای کلیدی درمان دنگی آورده شده است:

۱. هیدراته بمانید: تب دنگی به علت تب بالا، استفراغ و اسهال می تواند علتکم آبی بدن شود؛ لذا آبرسانی مجدد زیاد مهم است. مایعات زیاد همانند آب، محلول های آبرسانی خوراکی (ORS) و سوپ های شفاف بخورید. در موارد شدید، مایعات داخل وریدی (IV) امکان پذیر ملزوم باشد.

۲. استراحت: برای پشتیبانی به بهبودی بدن از عفونت، استراحت کافی داشته باشید.

۳. نظارت: مواظب علائم خود باشید. اگر آنها بدتر شدند یا علائم شدید دنگی در شما تشکیل شد، فوراً به پزشک مراجعه کنید. علائم هشدار دهنده دنگی شدید شامل درد شدید شکم، استفراغ مداوم، تنفس سریع، خونریزی لثه، خستگی و بی قراری است.

۴. مراقبت های پزشکی: اگر تب شدید دانگ یا تب خونریزی دهنده دانگ را توانایی کردید، امکان پذیر نیاز به بستری شدن داشته باشید. در موارد شدید، امکان پذیر به تزریق خون یا دیگر مداخلات پزشکی برای مدیریت عوارضی همانند خونریزی شدید یا تعداد کم پلاکت ها نیاز داشته باشید.

۵. کنترل پشه: برای جلوگیری از انتشار کردن دنگی از نیش زیاد تر پشه جلوگیری کنید. از پشه بند، مواد دافع و پوشیدن لباس های آستین بلند منفعت گیری کنید.

به گزارش رکنا، شهنام عرشی در نشست «مدیریت بهینه، پیشگیری و کنترل بیماری های منتقله از پشه آئدس» که با وجود نمایندگان وزارتخانه‌ها، دستگاه‌ها و سازمان‌های گوناگون در ستاد وزارت بهداشت برگزار شد، او گفت: هم اکنون ۴۰ شهر ایران دچار پشه آئدس می باشند و مبارزه با پشه آئدس حداقل در ۸۷ نقطه سرزمین در حال انجام است.

همه گیری تشکیل شده از گونه اجیپتی پشه آئدس می‌تواند انفجاری باشد. همانند اپیدمی تازه در سرزمین بنگلادش که جهت بستری شدن ۲۶۰۰ بیمار در یک روز شدوی در ادامه گفت: تغییرات اقلیم و گرم‌تر شدن هوا در تخم گذاری و گسترش پشه آئدس و بیماری‌های منتقله از آن در دنیا موثر بوده است. در ۵۰ سال قبل ۱۰ سرزمین دنیا به آئدس آلوده شدند ولی هم اکنون تعداد این کشورها به ۱۲۰ سرزمین رسیده است.

نیمی از دنیا در معرض ابتلا به بیماری های پشه آئدس می باشند

عرشی با گفتن این که بیشتر از ۵۰ درصد جمعیت دنیا در معرض ابتلا به بیماری‌های منتقله از پشه آئدس می باشند، او گفت: همه گیری تشکیل شده از گونه اجیپتی پشه آئدس می‌تواند انفجاری باشد. همانند اپیدمی تازه در سرزمین بنگلادش که جهت بستری شدن ۲۶۰۰ بیمار در یک روز شد. این حالت نشان می دهد تعداد مبتلایان در آن سرزمین هزاران هزار نفر بوده است.

این مقام مسئول با گفتن این که در فرم شدید بیماری، مرگ و میر گزش پشه آئدس و بیماری‌های منتقله از آن از ۱ تا ۱۰ درصد می‌تواند افزایش داشته باشد، اظهار کرد: وجود این پشه فقط یک مشکل بهداشتی نیست، بلکه در صورت عدم پیشگیری منشاء مشکلات فرد دیگر نیز برای کشورها می‌شود. عوارض بیماری‌های منتقله از این پشه نیز متفاوت است، به گفتن مثال بیماری زیکا جهت عقب ماندگی ذهنی در نوزادان می‌شود.

وی با اشاره به تاریخچه مبارزه با پشه مالاریا در ایران، او گفت: ایران سابقه مبارزه صدها ساله با مالاریا دارد. ۸۰ سال قبل از هر سه نفر فوتی در ایران یک فوتی مربوط به بیماری مالاریا و در کل ۴۰ درصد عامل مرگ‌ها در سرزمین پشه مالاریا می بود. در سه سال قبل نیز مجدد در برخی استان‌ها مالاریا شیوع یافته که عامل مهم آن تحول اقلیم است.

پشه مالاریا شب‌ها و آئدس روزها خونخواری می‌کند

رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت در خصوص تفاوت‌های پشه آئدس و پشه آنوفل، گفتن داشت: پشه مالاریا شب‌ها و در منزل خونخواری می‌کند به این علت زدن اسپری یا بستن پشه بند برای دفع آن سودمند است ولی پشه آئدس در روز و خارج از منزل و اغاز صبح و نزدیک غروب خونخواری می‌کند.

اگر شرایط مساعد باشد هر یک ساعت خونخواری و در طول ۲۴ ساعت تعداد بسیاری را مبتلا به بیماری می‌کند و همین مساله عامل همه گیری انفجاری این پشه استعرشی با پیشنهاد به خارج نشدن از منزل در زمان صبح و غروب در مناطق آلوده به پشه آئدس او گفت: افرادی که می‌خواهند در این مناطق رفت و آمد یا به این مناطق سفر کنند حتما لباس آستین بلند بپوشند. پشه آئدس به اختصاصی آئدس اجیپتی، علاقه بسیاری به خونخواری از انسان دارد و اگر شرایط مساعد باشد هر یک ساعت خونخواری و در طول ۲۴ ساعت تعداد بسیاری را مبتلا به بیماری می‌کند و همین مساله عامل همه گیری انفجاری این پشه است.

لاستیک‌های فرسوده خودروها مورد علاقه آئدس

وی خاطرنشان کرد: در استان‌های شمالی سرزمین زیاد تر پشه آئدس آلبوپیکتوس وجود دارد. از ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۳ تا بحال ۱۴۹ مورد بیمار آئدس شناسایی شده اند که ۱۳۰ نفر از آنان از سرزمین امارات به ایران داخل شدند. پشه آئدس علاقه بسیاری به محیط‌های سیاه همانند لاستیک‌های فرسوده خودروها در مناطق دپوی زباله‌ها دارد. تخم این پشه تا یک سال و نیم می‌تواند زنده بماند و در مکان‌های ماندابی تخم گذاری می‌کند و در صورت بارش مجدد باران تخم آن تکثیر می‌شود.

عرشی با گفتن این که کشورهای اروپایی همانند ایتالیا، فرانسه و اسپانیا با وجود کنترل شدید مرزها در ۱۰ سال تازه به پشه آئدس و ویروس آلوده شده‌اند، ابراز داشت: وجود پشه در یک سرزمین جهت صادرات تخم پشه به مناطق گوناگون آن سرزمین می‌شود، به همین علت هم اکنون فرانسه دچار آئدس است.

کیش و قشم آلوده شده‌اند

وی یادآور شد: پشه‌های مهاجم از طریق هواپیما، ماشین و کشتی به دیگر کشورها قابل انتقال می باشند. پشه آئدس هم اکنون جزایر جنوبی سرزمین همانند کیش، بندرلنگه، هرمز و قشم را آلوده کرده است.

استانداران بیشترین مقام‌های استانی می باشند که باید در این عرصه ورود کنند وگرنه همه گیری امکان پذیر تبدیل تعطیل شدن برخی از جزایر و کنترل رفت و آمدها شودعرشی با اشاره به اهمیت دقت به این پشه توسط دستگاه‌های گوناگون در سرزمین او گفت: تعداد کارشناسان بهداشت محدود است و مه پاشی هم به طبع محدود صورت می‌گیرد از این رو بهسازی محیط و پیشگیری از گزش افراد توسط پشه، با اهمیت ترین عمل های پیشگیرانه است که باید توسط سازمان‌ها و مردم انجام شود.

وی با اصرار بر ملزوم الاجرا بودن وظایفی که سازمان پدافند غیرعامل به دستگاه‌ها در خصوص آئدس ابلاغ کرده است افزود: مناطق آزاد و مناطق آلوده باید عمل های ملزوم را در خصوص پیشگیری از شیوع بیماری انجام بدهند و استانداران بیشترین مقام‌های استانی می باشند که باید در این عرصه ورود کنند وگرنه همه گیری امکان پذیر تبدیل تعطیل شدن برخی از جزایر و کنترل رفت و آمدها شود.

آئدس از بین رفتنی نیست

رئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت با گفتن این که پشه آئدس سپس از استقرار از بین رفتنی نیست ولی باید تحت کنترل قرار گیرد، اظهار کرد: وقوع سیل در امارات جهت آلوده شدن گسترده این سرزمین به اختصاصی شهر دوبی به آئدس شد و هم اکنون همه بیمارستان‌های این سرزمین دچار بیماری بوده و هزاران بیمار از طریق این سرزمین داخل ایران شده‌اند.

عرشی اصرار کرد: گسترش پشه و بیماری‌هایش اجتناب ناپذیر است اما فعالیت‌هایی نظیر بهسازی محیط، جمعیت پشه را کمتر می‌کند و گمان آلوده شدن بیماران را افت داده و از وسعت همه گیری می‌کاهد. اگر دستگاه‌ها عمل های ملزوم را انجام ندهند امکان پذیر در آن واحد با هزاران بیمار در همه گیری گسترده روبه رو شویم.

قبل از آلوده شدن استان‌ها، زمان بهسازی وجود دارد

وی بهترین عمل های برای افت بیماری و جلوگیری از همه گیری آئدس را بهسازی محیط و افزایش سواد سلامت افراد و آموزش مردمی در خصوص ویژگی‌های این پشه و بیماری‌های آن دانست و او گفت: افرادی که دچار گزش شده و علائم بیماری همچون تب و بدن درد در آنان ابراز می‌کند، باید به مراکز بهداشتی مراجعه کنند.

استان‌های دیگر به اختصاصی استان‌های همجوار استان‌های آلوده در معرض تکثیر و آلودگی آئدس قرار دارندرئیس مرکز مدیریت بیماری های واگیر وزارت بهداشت اصرار کرد: آئدس استان‌های جنوبی سرزمین، سیستان و بلوچستان، هرمزگان، بوشهر و خوزستان را آلوده کرده است. در شمال سرزمین نیز استان گیلان آلوده شده و استان‌های مازندران و گلستان گمان قریب به یقین آلوده خواهد شد. استان‌های دیگر به اختصاصی استان‌های همجوار این استان‌ها هم در معرض تکثیر و آلودگی آئدس قرار دارند ولی تا وقتی که استانی آلوده نشده زمان بهسازی وجود دارد.

تحول اقلیم مهم ترین عامل شیوع آئدس و بیماری های مربوط به آن است

رئیس دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی نیز در این نشست تحول اقلیم را مهم ترین عامل شیوع پشه آئدس و بیماری های مربوط به آن در سرزمین دانست و او گفت: اگر همه دستگاه ها پای کار نیایند، همه گیری گسترده ای در انتظار سرزمین است.

محمد اسماعیل مطلق اظهار داشت: تحول اقلیم جهت تشکیل تغییرات آب و هوایی گسترده ای در دنیا و سرزمین شده که بارندگی ها، سیل های غیرمنتظره و مخرب، کم بارشی و گرمای طاقت فرسا در فصل های گوناگون از نتایج آن است.

وی با گفتن این که تحول اقلیم روی هوا، آب و غذا بیشترین تاثیرات را داشته است، افزود: شیوع گسترده پشه آئدس و بیماری های ناشی از آن در دنیا و ایران نیز ناشی از همین تحول اقلیم است و اگر همه دستگاه ها و سازمان های سرزمین به ماموریت های پیشگیرانه خود که توسط سازمان پدافند غیرعامل به آن ها ابلاغ شده دقت و عمل نکنند، ناظر همه گیری گسترده این پشه و بیماری هایش در سرزمین همانند کشورهای برزیل و امارات، خواهیم می بود.

ظهور بیماری‌های نوپدید و بیداری بیماری‌های خفته

رئیس دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی با گفتن این که مبارزه با پشه آئدس و پیشگیری از همه گیری بیماری های ناشی از آن ماموریت همه ارگان ها و دستگاه ها است و وزارت بهداشت فقط در قسمت درمان بیماری ها ماموریت منحصر به فرد دارد، گفتن داشت: در خصوص تاثیرات تحول اقلیم بر سلامت، سندی در شورای عالی سلامت و امنیت غذایی سندی در حال تدوین است که در شانزدهمین جلسه این شورا به ریاست شهید رییسی مورد او گفت و گو قرار گرفت و اکنون به دفتر رییس جمهور منتخب نیز اراعه شده است تا در اولین جلسه این شورا مورد بازدید و تصویب قرار گیرد.

مطلق ظهور بیماری های نوپدید و بیداری بیماری های خفته را نیز ناشی از تحول اقلیم دانست و او گفت: پشه آئدس پیش از انقلاب در خرمشهر مشاهده شده می بود ولی خفته می بود و امروز مجدد بیدار شده و اکنون در بندرلنگه به بیماری بومی تبدیل شده است.

وی تصریح کرد: حتی بیماری مالاریا که در حال ریشه کنی می بود و بیماری جذام که ریشه کن شده می بود نیز امکان پذیر مجدد بیدار شوند، به این علت همکاری دستگاه ها با دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی برای اجرای برنامه های راهبردی سلامت و انجام ماموریت های اختصاصی شان، ضرورتی اجتناب ناپذیر است.

مدیر کل پدافند غیرعامل استانداری آذربایجان شرقی او گفت: پیشگیری و مقابله با  تب دنگی  را زیاد مهم و محوری است.

محمد بیگ در همایش عمل های پیشگیرانه و مراقبت‌های بهداشتی تب دنگی از منظر پدافند غیر عامل، با اصرار بر عمل های پیشگیرانه برای مقابله با تب دنگی، افزود: مطابق توانایی‌ای که از ایام کرونا به دست آمده است، همراهی و هماهنگی فرمانداران، شهرداران مناطق، سپاه، بسیح و مدیران اطلاعات کلیه شهرستانها در کنترل این بیماری الزامی است.

او همین طور گفت: باید در اجرای دستورالعمل‌های ابلاغی از سوی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از منظر پدافند غیرعامل جدی باشیم تا بتوانیم این بیماری را مدیریت و کنترل کنیم.

بیگ با اشاره به این که مستندات این همایش سپس از او گفت و گو و بازدید‌های ملزوم به گفتن سند عملیاتی به شهرستانهای استان ابلاغ خواهد شد، بر همکاری و تعامل فرمانداران و شهرداران شهرها و قسمت‌های گوناگون استان در کنترل تب دنگی اصرار کرد.

وی اهمیت پیشگیری در مقابله با تب دنگی را زیاد مهم و محوری دانست و افزود: با اطلاعات و آگاهی‌هایی که در این همایش نقل شد، راه اندازی سریع قرارگاه پدافند زیستی در شهرستان‌ها امری الزامی است و باید دستورالعمل‌ها در شهرستان‌ها نیز توسط فرمانداران، شهرداران و دیگر عوامل نیز به طور جدی پیگیری و اجرایی شود.

بیگ اظهار کرد: مطابق اطلاعات و آمارها بیماری تب دنگی در سرزمین به طور کامل انتشار کردن نیافته است و اگر عوامل پیشگیرانه سریع تر اجرایی و عملیاتی شود، نتیجه بهتری خواهیم گرفت و با این آمادگی و راهکار می‌توانیم پیامدهای بیماری را افت دهیم.