پنجاهمین گزارش فصلی رگولاتوری (سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی) که به بازدید شاخص‌های تابستان سال جاری پرداخته، نشان‌دهنده شکاف قابل‌توجهی بین ضریب نفوذ اینترنت همراه (بیشتر از ۱۳۶ درصد) و اینترنت ثابت (نزدیک به ۱۳ درصد) است.

بر پایه این گزارش، آمار پوشش فیبر نوری نسبت به گزارش قبل تغییری نکرده است. وزیر ارتباطات پیشتر مبنای محاسبه گسترش فیبر نوری را محل اختلاف خوانده می بود. در گزارش تازه رگولاتوری نیز تعداد خانوارهای تحت پوشش فیبر نوری ۸ میلیون و ۶۹ هزار و ۵۶۵ خانوار اظهار شده است که مربوط به آخر بهار سال جاری است. این چنین تعداد شهرهای تحت پوشش نیز نسبت به آمارهای قبل تغییری نکرده است.

تداوم رشد دیدنی ارتباطات همراه در سایه رکود ثابت

باوجود چالش‌های متعدد و سیاست‌گذاری‌های گوناگون، ارتباطات همراه هم چنان مسیر رشد خود را طی می‌کند و در روبه رو، ارتباطات ثابت نتوانسته به پیروزی قابل‌توجهی دست یابد. بر پایه آخرین گزارش فصلی رگولاتوری، ضریب نفوذ تلفن همراه به بیشتر از ۱۸۲ درصد رسیده و تعداد مشترکان این شبکه از مرز ۱۵۷ میلیون نفر عبور کرده است. این آمار مشخص می کند تعداد بسیاری از کاربران ایرانی بیشتر از یک سیم‌کارت تلفن همراه دارند.

در بازه وقتی یک‌ سال قبل، بیشتر از ۹ میلیون مشترک تازه به شبکه پهن‌باند سیار سرزمین اضافه شده‌اند و ضریب نفوذ اینترنت همراه را به بیشتر از ۱۳۶ درصد رسانده‌اند. سهم بازار اینترنت همراه نیز عمدتاً در اختیار ۳ اپراتور مهم قرار دارد که همراه اول با ۵۴ درصد، ایرانسل با ۴۳ درصد و رایتل با ۳ درصد بیشترین سهم‌ را به خود تعلق داده‌اند.

آمار اراعه‌شده در پنجاهمین گزارش فصلی رگولاتوری مشخص می کند بااینکه تعداد مشترکان نسل چهارم (4G) مدام درحال افزایش است، تقاضا برای نسل سوم (3G) روبه‌افت بوده و فقط ۵ درصد از کل شبکه را راه اندازی می‌دهد.

مسئله قابل‌دقت دیگر در این گزارش، اشاره‌نکردن به حالت نسل پنجم (5G) شبکه تلفن همراه است که در قیاس با گزارش قبلی، جای خالی آن به چشم می‌خورد.

رکود گسترده در گسترش زیرساخت‌های ثابت

باوجود پافشاری دولت قبل بر گسترش زیرساخت‌های ارتباطی ثابت و اغاز پروژه‌های بزرگ همچون گسترش فیبر نوری، شدت پیشرفت این حوزه به‌شدت کند بوده است. به‌خصوص در شهرهای بزرگ و کلان‌شهرها که انتظار می‌رفت پیشرفت قابل‌توجهی در این عرصه مشاهده شود، این کندی زیاد تر به چشم می‌آید.

بر پایه آخرین گزارش فصلی رگولاتوری، در آخر تابستان ۱۴۰۲ که هم‌زمان با آخر دولت سیزدهم نیز هست، ضریب نفوذ اینترنت ثابت هم چنان زیر ۱۳ درصد باقی مانده و نسبت به سال قبل فقط نیم درصد رشد کرده است. تعداد مشترکان پهنای باند ثابت نیز نزدیک به ۱۳۵ هزار نفر افزایش یافته که باتوجه‌به کوششهای انجام شده، رشدی زیاد اندک محسوب می‌شود.

در همین زمان، تعداد مشترکان و ضریب نفوذ تلفن ثابت نیز افت یافته است. بازدید نوع اتصال کاربران به شبکه ثابت مشخص می کند استقبال از فناوری فیبر نوری زیاد کم بوده و این فناوری تا این مدت در دسترس تعداد بسیاری از کاربران قرار نگرفته است. سهم بازار فیبر نوری فقط ۴ درصد بوده و هم چنان فناوری xDSL با بیشتر از ۷۰ درصد سهم، فناوری غالب در این حوزه است.

علاوه‌براین، زیاد تر مشترکان از پهنای باندی بین ۲ تا ۲۰ مگابیت‌برثانیه منفعت گیری می‌کنند که حتی کمتر از حداقل پهنای باندی است که فناوری فیبر نوری می‌تواند اراعه دهد.