از دست دادن شغل می‌تواند یکی از دشوارترین لحظات زندگی باشد؛ چه از نظر عاطفی و چه از نظر مالی. این توانایی امکان پذیر به علت تعدیل نیرو، تغییرات سازمانی، آخر قرارداد یا مسائل شخصی رخ دهد. احساساتی همانند سردرگمی، اضطراب، خشم یا ناامیدی طبیعی می باشند. اما این آخر مسیر نیست: این موقعیت می‌تواند شروعی برای بازسازی و یافتن زمان‌های تازه باشد.

در این مقاله، ۱۰ نظر عملی و کاربردی همراه با توضیحات جامع و مثال‌های واقعی اراعه می‌دهیم تا به شما پشتیبانی کنیم این مرحله را با پیروزی پشت سر بگذارید و با تکیه بر افزایش خلاقیت مغز و برنامه‌ریزی آینده حرفه‌ای خود را مجدد طراحی کنید.

۱. به خودتان اجازه ابراز احساسات دهید

از دست دادن شغل چیزی فراتر از از دست دادن درآمد است: امکان پذیر حس کنید بخشی از هویت یا جایگاه اجتماعی‌تان را از دست داده‌اید. به همین علت، مهم است که به خودتان زمان بدهید تا این احساسات را فهمیدن و پردازش کنید؛ سرکوب احساسات می‌تواند به استرس و افسردگی منجر شود.

• چطور این کار را انجام دهید؟
  چند روز به خودتان استراحت بدهید، با یک دوست صمیمی سخن بگویید کنید، احساسات‌تان را در دفترچه‌ای بنویسید یا با یک مشاور روانشناسی مشورت کنید.
• مثال عملی:
  اگر به علت تعدیل نیرو اخراج شده‌اید و حس ناکامی می‌کنید، بنویسید: «این اتفاق خارج از کنترل من می بود، اما من توانایی‌هایی دارم که می‌توانم در جای فرد دیگر منفعت گیری کنم.» این کار به شما پشتیبانی می‌کند دیدگاه‌تان را تحول دهید.

۲. رزومه و پروفایل‌های آنلاین خود را به‌روزرسانی کنید

یکی از اولین قدم‌های عملی بعد از از دست دادن شغل، آماده‌سازی ابزارهای حرفه‌ای شما است. رزومه‌تان را با آخرین توانایی‌ها، پروژه‌ها و توانایی‌هایتان به‌روز کنید؛ این چنین، پروفایل لینکدین یا دیگر پلتفرم‌های حرفه‌ای را بازبینی کنید. تلاش کنید از حرفه‌ای برای بهبود لینکدین خود بازخورد منفی و مثب بگیرید.

• چطور بهتر این کار را انجام دهید؟
  از کلمات کلیدی مرتبط با صنعت خود منفعت گیری کنید (همانند: «مدیریت پروژه»، «تحلیل داده») و دستاوردهای قابل اندازه‌گیری را ذکر کنید (همانند: «افزایش فروش ۲۰٪ در ۶ ماه»).
• مثال عملی:
  اگر در آخرین شغل‌تان مسئول هماهنگی تیم بودید، بنویسید: «مدیریت تیم ۵ نفره برای اجرای پروژه‌های به‌موقع با بودجه اشکار.» این جمله دقت کارفرمایان را جلب می‌کند.

۳. با افراد در حوزه کاری خود شبکه‌سازی کنید

شبکه‌سازی یکی از مؤثرترین راه‌ها برای یافتن زمان‌های شغلی تازه است؛ ارتباطات شما می‌توانند پلی به سوی شغل بعدی‌تان باشند.

• چطور اغاز کنید؟
  با همکاران اسبق، دوستان یا افرادی که در کنفرانس‌ها و رویدادها ملاقات کرده‌اید تماس بگیرید، در گروه‌های حرفه‌ای تلگرام، لینکدین یا انجمن‌های مرتبط با حوزه کاری‌تان فعال شوید.
• مثال عملی:
  یک مطلب ساده به همکار اسبق‌تان بفرستید: «سلام، امیدوارم حالت خوب باشد. من اخیراً جستوجو زمان‌های تازه هستم. اگر چیزی در شرکت‌تان یا جای دیگر شنیدی، خوشحال می‌شوم در جریان بگذارم.» این مطلب حرفه‌ای و مؤدبانه است.

۴. اگر واجد شرایط هستید، برای دریافت مزایای بیکاری عمل کنید

در تعداد بسیاری از کشورها، دولت یا سازمان‌ها مزایایی برای افراد بیکار در نظر گرفته‌اند؛ این مزایا می‌توانند سختی مالی را افت دهند.

• چطور عمل کنید؟
  وب‌سایت رسمی اداره کار کشورتان را بازدید کنید، مدارک ملزوم (همانند: قرارداد، نامه اخراج) را آماده کنید و خواست‌تان را ثبت کنید.
• مسئله اضافی:
  در برخی موارد، باید ثابت کنید که به جستوجو کار هستید؛ رزومه‌هایی که ارسال می‌کنید یا مصاحبه‌هایی که شرکت می‌کنید را ثبت کنید تا در صورت نیاز اراعه دهید.

۵. به کار موقت یا فریلنسینگ فکر کنید

اگر به درآمد سریع نیاز دارید، کارهای موقت یا پروژه‌های فریلنسینگ گزینه‌های عالی‌ای می باشند؛ این کارها می‌توانند رزومه‌تان را تحکیم کنند و توانایی جدیدی به شما بدهند.

• چطور اغاز کنید؟
  در پلتفرم‌هایی همانند پونیشا، کارلنسر (در ایران) یا Upwork و Freelancer ثبت‌نام کنید و توانایی‌هایتان را معارفه کنید.
• مثال عملی:
  اگر در عرصه تشکیل محتوا توانایی دارید، می‌توانید پروژه‌ای برای نوشتن مقاله یا پست وبلاگ قبول کنید و در عرض چند روز درآمد کسب کنید.

۶. از این زمان برای یادگیری توانایی‌های تازه منفعت گیری کنید

از دست دادن شغل می‌تواند فرصتی برای ترقی خودتان باشد؛ یادگیری توانایی‌های تازه شما را برای بازار کار رقابتی‌تر می‌کند.

• چطور این کار را انجام دهید؟
  دوره‌های آنلاین در پلتفرم‌هایی همانند Coursera، Udemy یا آموزش‌های رایگان یوتیوب را امتحان کنید، روی توانایی‌هایی تمرکز کنید که تقاضای بالایی دارند (همانند: دیجیتال مارکتینگ، برنامه‌نویسی).
• مثال عملی:
  اگر در حوزه فروش بودید، یک دوره مختصر «تحلیل داده با اکسل» بگذرانید تا بتوانید در شغل بعدی تحلیل‌های دقیق‌تری اراعه دهید.

۷. به سلامت جسمی و روحی خود اهمیت دهید

استرس از دست دادن شغل می‌تواند تأثیرات منفی روی جسم و ذهن شما بگذارد؛ مراقبت از خودتان در این دوره الزامی است.

• چطور این کار را انجام دهید؟
  یک برنامه روزانه شامل ورزش (همانند: پیاده‌روی، یوگا)، تغذیه سالم و خواب کافی تنظیم کنید، مدیتیشن یا تمرینات تنفسی نیز می‌توانند به اسایش ذهن پشتیبانی کنند.
• مثال عملی:
  هر روز صبح ۲۰ دقیقه در پارک قدم بزنید و به یک پادکست انگیزشی گوش دهید؛ این کار هم جسم‌تان را فعال نگه می‌دارد و هم ذهن‌تان را مثبت.

۸. بودجه‌بندی کنید و مدیریت مالی داشته باشید

بدون درآمد ثابت، مدیریت مالی به یک برتری تبدیل می‌شود؛ برنامه‌ریزی دقیق می‌تواند شما را از مشکلات مالی بزرگ نجات دهد.

• چطور این کار را انجام دهید؟
  هزینه‌های الزامی (همانند: اجاره، غذا) را اشکار کنید و هزینه‌های غیرضروری (همانند: اشتراک‌های غیرضروری) را حذف کنید، از بعد‌اندازتان هوشمندانه منفعت گیری کنید.
• مثال عملی:
  اگر ماهانه ۵ میلیون تومان خرج دارید و ۱۵ میلیون بعد‌انداز، برنامه‌ریزی کنید که تا ۳ ماه با این بودجه زندگی کنید و همزمان شغل تازه اشکار کنید.

۹. مثبت‌اندیش باشید و یک روال روزانه نگه داری کنید

نگه داری نظم و مثبت‌اندیشی می‌تواند به شما حس کنترل و انگیزه بدهد؛ به جای غرق شدن در قبل، روی آینده تمرکز کنید.

• چطور این کار را انجام دهید؟
  هر روز صبح برنامه‌ریزی کنید: برای مثالً ۲ ساعت جستجوی شغل، ۱ ساعت یادگیری و زمان برای استراحت و خانواده؛ اهداف کوچک روزانه تعیین کنید.
• مثال عملی:
  مقصد بگذارید که روزی ۵ رزومه بفرستید؛ این کار حس پیشرفت به شما می‌دهد و انگیزه‌تان را بالا نگه می‌دارد.

۱۰. از دیگران پشتیبانی بگیرید

شما در این مسیر تنها نیستید؛ حمایتاجتماعی می‌تواند تفاوت بزرگی تشکیل کند.

• چطور این کار را انجام دهید؟
  با دوستان و خانواده سخن بگویید کنید، از مشاوران حرفه‌ای پشتیبانی بگیرید یا در گروه‌های آنلاین مرتبط با بیکاری عضو شوید.
• مثال عملی:
  در یک گروه تلگرامی شغلی عضو شوید و سوال کنید: «فردی توانایی از دست دادن شغل داشته؟ چطور کنار آمدید؟» ازمایش ها دیگران می‌تواند به شما ایده و انگیزه بدهد.

برنامه عملی ۳۰ روزه برای برگشت به مسیر

برای این که این راهنما کاربردی‌تر شود، یک برنامه ۳۰ روزه ساده نظر می‌کنیم:

هفته اول: پذیرفتن و آماده‌سازی

• روز ۱–۲: پردازش احساسات
  اگر حس خشم یا اضطراب دارید، افکارتان را بنویسید یا با یک دوست سخن بگویید کنید.
  فعالیت: ۲۰ دقیقه یادداشت افکار یا او مباحثه با دوست.
• روز ۳: بودجه‌بندی
  هزینه‌های الزامی – همانند اجاره و غذا – را اشکار کنید و غیرضروری‌ها را حذف کنید.
  فعالیت: بودجه ماهانه را در یک فایل ثبت کنید.
• روز ۴–۵: به‌روزرسانی رزومه
  رزومه و پروفایل لینکدین را با دستاوردها – همانند: «افزایش فروش ۲۰٪» – به‌روز کنید.
  فعالیت: ۱ ساعت برای رزومه و ۱ ساعت برای لینکدین زمان بگذارید.
• روز ۶–۷: استراحت
  پیاده‌روی یا یک فعالیت لذت‌قسمت انجام دهید.
  فعالیت: ۲۰ دقیقه پیاده‌روی یا گوش دادن به پادکست انگیزشی.

هفته دوم: جستجو و شبکه‌سازی

• روز ۸–۹: جستجوی شغل
  زمان‌ها را در سایت‌های کاریابی – همانند جابینجا یا Indeed – جستجو کنید و روزانه ۳ رزومه بفرستید.
  فعالیت: ۳ رزومه شخصی‌سازی‌شده ارسال کنید.
• روز ۱۰–۱۱: شبکه‌سازی
  با همکاران اسبق یا گروه‌های حرفه‌ای تماس بگیرید.
  فعالیت: مطلب حرفه‌ای بفرستید: «سلام، جستوجو زمان جدیدم؛ خبری می بود، خبر بده.»
• روز ۱۲: مزایای بیکاری
  اگر مزایای بیکاری حاضر است، مدارک ملزوم – همانند قرارداد یا نامه اخراج – را آماده کنید.
  فعالیت: شرایط را در وب‌سایت اداره کار بازدید کنید.
• روز ۱۳–۱۴: فریلنسینگ
  در پلتفرم‌های فریلنسینگ – همانند پونیشا یا Upwork – ثبت‌نام کنید.
  فعالیت: برای یک پروژه کوچک خواست دهید.

هفته سوم: یادگیری و سلامت

• روز ۱۵–۱۶: یادگیری توانایی
  یک دوره آنلاین – همانند دیجیتال مارکتینگ در Coursera – اغاز کنید.
  فعالیت: روزانه ۱ ساعت برای یادگیری زمان بگذارید.
• روز ۱۷–۱۸: سلامت جسمی و روحی
  ورزش، تغذیه سالم و خواب کافی را مراعات کنید.
  فعالیت: ۲۰ دقیقه پیاده‌روی و ۵ دقیقه تمرین تنفس.
• روز ۱۹: پیگیری شغل
  خواست‌های شغلی را پیگیری کنید.
  فعالیت: ایمیل مودبانه بفرستید: «جویای حالت درخواستم هستم.»
• روز ۲۰–۲۱: برسی پیشرفت
  اهداف تازه – همانند ارسال ۵ رزومه دیگر – تعیین کنید.
  فعالیت: جدولی از رزومه‌ها و جواب‌ها تهیه کنید.

هفته چهارم: پیگیری و برنامه‌ریزی

• روز ۲۲–۲۳: گسترش ارتباطات
  در رویدادهای حرفه‌ای – آنلاین یا حضوری – شرکت کنید.
  فعالیت: در یک وبینار ثبت‌نام کنید و با یک نفر ربط برقرار کنید.
• روز ۲۴–۲۵: آماده‌سازی مصاحبه
  سوالات رایج مصاحبه را تمرین کنید.
  فعالیت: ۵ سوال مصاحبه را با صدای بلند جواب دهید.
• روز ۲۶–۲۷: پروژه‌های فریلنسینگ
  پروژه‌های فریلنسینگ را بازدید کنید یا برای پروژه تازه خواست دهید.
  فعالیت: یک پروژه کوچک را تکمیل کنید.
• روز ۲۸–۳۰: برنامه‌ریزی آینده
  پیشرفت ۳۰ روز را مرور کنید و برنامه ماه سپس را تنظیم کنید.
  فعالیت: یادداشت کنید: «این ماه [موفقیت‌ها] داشتم؛ ماه سپس [هدف].»

از دست دادن شغل دردسری که احتمالا ختم به خیر شود

از دست دادن شغل امکان پذیر در ابتدا یک ناکامی به نظر برسد؛ اما با نگرش درست و عمل های هوشمندانه، می‌تواند به یک زمان تبدیل شود. این ۱۰ نظر به شما پشتیبانی می‌کنند تا با اعتمادبه‌نفس و آمادگی بیشتری به سوی آینده قدم بردارید؛ هر قدم کوچک شما را به بازسازی مسیر حرفه‌ای‌تان نزدیک‌تر می‌کند.