با شدت گرفتن گرمایش زمین، تعداد بسیاری از مردم در سراسر جهان نه تنها با افزایش دما، بلکه با تحول در خلق‌وخو و احساسات خود نیز روبه رو خواهد شد. احتمالا برای شما هم پیش آمده باشد که در روزهای زیاد گرم، سریعتر از همیشه عصبانی یا بی‌حوصله شوید. اکنون پژوهشی گسترده از دانشگاه MIT و موسسات بین‌المللی دیگر، این احساسات را با داده‌های علمی و آمار جهانی تایید کرده است.

تحقیقی در مقیاس جهانی؛ تحلیل بیشتر از یک میلیارد پست شبکه‌های اجتماعی

در این پژوهش که در نشریه معتبر One Earth انتشار شده، دانشمندان با بازدید ۱.۲ میلیارد پست در شبکه‌های اجتماعی از جمله X (توییتر اسبق) و Weibo در ۱۵۷ سرزمین جهان، ربط بین دمای هوا و حالات روحی مردم را بازدید کردند.

برای هر پست، امتیاز احساسی از ۰.۰ (زیاد منفی) تا ۱.۰ (زیاد مثبت) در نظر گرفته شد و محققان داده‌ها را به ۲,۹۸۸ نقطه جغرافیایی در سراسر جهان متصل کردند تا شرایط آب‌وهوایی زمان انتشار کردن هر پست را برسی کنند.

نتیجه این می بود:

• هنگامی دمای هوا از ۳۵ درجه سانتی‌گراد فراتر می‌رود، احساسات منفی در کشورهای کم‌درآمد تا ۲۵ درصد و در کشورهای پردرآمد نزدیک به ۸ درصد افزایش می‌یابد.
• تاثیرات منفی گرما بر خلق‌وخو در کشورهای با درآمد پایین سه برابر زیاد تر از کشورهای ثروتمند است.

گرما و عصبیت؛ مساله‌ای تازه یا قدیمی؟

این اولین مطالعه‌ای نیست که گرما را به خشمگینی و رفتارهای منفی مرتبط می‌داند. در دهه ۱۹۸۰، پژوهش‌ها نشان دادند که با افزایش دما، گمان بوق زدن رانندگان افزایش می‌یابد، مخصوصاً رانندگانی که از کولر محروم بودند.

مطالعه فرد دیگر روی المپیک ۲۰۰۸ پکن نیز حاکی از آن می بود که حتی خبرنگاران در روزهای گرم، زیاد تر به منفعت گیری از زبان منفی گرایش اشکار می‌کنند.

اما آثار گرما محدود به بدخلقی روزانه نیست؛ آمار مشخص می کند:

• مطابق یک پژوهش در سال ۲۰۱۹، بیشتر از ۳۰ درصد قتل‌های ثبت‌شده در یونان بین سال‌های ۱۹۹۵ تا ۲۰۰۴ در روزهایی با میانگین دمای بالای ۲۵ درجه سانتی‌گراد رخ داده‌اند.
• مطالعه‌ای قدیمی‌تر از قرن ۱۸ و ۱۹ میلادی نشان داد که اکثر شورش‌ها بین سال‌های ۱۷۹۱ تا ۱۸۸۰ در ماه‌های تابستان رخ داده‌اند؛ در اروپا بیشترین شورش‌ها در ژوئیه و در آمریکای جنوبی در ژانویه بوده است.
• پژوهشی در سال ۲۰۱۸ ارتباطی بین افزایش دمای روزها و افزایش نرخ خودکشی یافت.

چرا گرما احساسات ما را تحول می‌دهد؟

دانشمندان چندین فرضیه برای این اتفاق دارند:

1. تغییرات شیمی مغز: تحقیقات در فنلاند دمای بالا را با افت سطح سروتونین مرتبط می‌دانند؛ ماده‌ای شیمیایی که بر نشاط، اضطراب و خلق‌وخو تاثییر مستقیم دارد.
2. افزایش تستوسترون: برخی پژوهشگران اعتقاد دارند گرما امکان پذیر سطح هورمون تستوسترون را بالا ببرد و علتپرخاشگری شود.
3. شرایط محیطی و اقتصادی: نبوده است زیرساخت‌های مناسب همانند سیستم‌های خنک‌کننده در کشورهای کم‌درآمد، شدت اثرات روانی گرما را زیاد تر می‌کند.

با این حال، محققان اصرار دارند که این یافته‌ها نشان‌دهنده همبستگی است و نمی‌توان با قطعیت او گفت که گرما تنها عامل بدخلقی یا خشونت است؛ عوامل فرد دیگر همانند حالت اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی نیز در این بین نقش دارند.

آینده خلق‌وخو در جهان گرم‌تر

با دقت به روال گرمایش جهانی، دانشمندان پیش‌بینی کرده‌اند که تا سال ۲۱۰۰ حتی با فکر سازگاری تدریجی جوامع با گرما، احساسات مثبت جهانی ۲.۳ درصد افت خواهد یافت.

به حرف های نیک اوبرادوویچ، یکی از نویسندگان این پژوهش از آزمایشگاه شهرسازی پایدار MIT: «این مطالعه مشخص می کند تغییرات اقلیمی نه‌تنها محیط زیست، بلکه احساسات ما را هم تحت تأثیر قرار می‌دهد. پشتیبانی به مردم برای تاب‌آورتر شدن در برابر تغییرات روحی ناشی از گرما، قسمت مهمی از سازگاری با تغییرات اقلیمی است.»

محدودیت‌های تحقیق و پیامدهای اجتماعی

محققان هشدار خواهند داد که داده‌های این مطالعه لزوماً بازتاب‌دهنده کل جمعیت جهان نیست؛ چرا که کودکان خردسال و سالمندان، گروه‌هایی که بیشترین صدمه‌پذیری در برابر گرما را دارند، کمتر در شبکه‌های اجتماعی فعال می باشند. به همین علت، تأثیر واقعی گرما بر احساسات انسان‌ها به گمان زیادً زیاد تر از آن چیزی است که داده‌ها مشخص می کند.

با این وجود، نتایج این تحقیق مطلب روشنی دارد: همان گونه که کشورها برای مقابله با اثرات فیزیکی تغییرات اقلیمی زیرساخت‌های مقاوم می‌سازند، باید برای سلامت روانی و عاطفی مردم در شرایط گرمای شدید نیز برنامه‌ریزی کنند.

این پژوهش بی‌سابقه با تحلیل داده‌های ۱.۲ میلیارد پست از ۱۵۷ سرزمین جهان، تصویری روشن از تاثیرات گرما بر احساسات انسانی اراعه می‌دهد. مطلب آشکار است: گرمایش زمین تنها سیاره ما را داغ‌تر نمی‌کند، بلکه روحیه جهانی را هم تحت سختی می‌گذارد. در این شرایط، ترقی تاب‌آوری جوامع و دقت به سلامت روانی به اندازه افت انتشار کردن کربن اهمیت دارد.