بر پایه قانون، هیچیک از وراث مجاز نیستند بدون رضایت دیگران، ماترک متوفی را خارج از قواعد قانونی و مطابق سلیقه شخصی تقسیم کنند.

 یکی از موضوعات پرچالش در این عرصه، او گفت و گو تقسیم ارث طلا است که زیاد تر بعد از فوت مادر در خانواده‌ها نقل می‌شود. باورهای نادرست و عرفی رایجی وجود دارد که طلا را کالایی زینتی و اختصاصی زنان دانسته و معتقد است در زمان تقسیم، سهم دختران یا زنان زیاد تر بوده و پسران از آن محروم خواهد شد. این در حالی است که کارشناسان حقوقی پافشاری دارند این چنین باوری خلاف قانون است و می‌تواند عرصه‌ساز اختلافات خانوادگی شود.

چارچوب قانونی تقسیم طلا

مطابق ماده ۸۶۲ قانون مدنی، وراث به دو دسته سببی و نسبی تقسیم خواهد شد. افراد نسبی یا خونی در سه طبقه جای می‌گیرند و تقدم هر طبقه یا درجه مانع از ارث‌بری دیگر طبقات است. در عمل، زیاد تر اوقات وراث طبقه اول در قید حیات می باشند؛ یعنی پدر و مادر، همسر و فرزندان متوفی.

سهم‌الارث در قانون به‌طور دقیق اشکار شده است؛ به این ترتیب که پدر و مادر متوفی هر کدام یک‌ششم از کل ماترک را دریافت می‌کنند. شوهر در صورت نداشتن فرزند، مالک نیمی از اموال و در صورت وجود فرزند، مالک یک‌چهارم آن خواهد می بود. زن نیز در صورت فوت شوهر، یک‌چهارم از اموال منقول و بهای اموال غیرمنقول را به ارث می‌برد و در صورت داشتن فرزند، سهم او به یک‌هشتم افت می‌یابد. بعد از کسر این سهم‌ها، فرزندان متوفی ارث را بین خود تقسیم می‌کنند؛ به‌طوری که پسران دو برابر دختران سهم خواهند داشت. ازاین‌رو، طلا نیز همانند دیگر اموال بخشی از ماترک محسوب شده و بر پایه همین قواعد قانونی بین وراث تقسیم می‌شود.

باورهای نادرست درمورد ارث طلا

برخی باورهای عرفی بر این اصل محکم است که طلا به علت ماهیت زینتی، تنها بین دختران تقسیم می‌شود. اما بر پایه قانون، این چنین برداشتی فاقد اعتبار است. طلا همانند هر مال دیگر باید بین همه وراث، اعم از دختر و پسر، زن و مرد، به نسبت سهم‌الارث تقسیم شود. در نتیجه سهم هر پسر مدام دو برابر سهم هر دختر خواهد می بود.

تقسیم طلای مادر بعد از فوت

در فکر رایج که مادر بعد از فوت خود طلاهایی به‌جا گذاشته است، ابتدا سهم همسر، پدر و مادر وی مطابق قانون پرداخت می‌شود. به گفتن نمونه، یک‌چهارم ماترک به همسر، یک‌ششم به مادر متوفی و یک‌ششم به پدر تعلق می‌گیرد. باقیمانده اموال از جمله طلاها، بر پایه قاعده «ذکر و انثی»، بین فرزندان تقسیم می‌شود؛ بدین صورت که هر دختر یک سهم و هر پسر دو سهم خواهد داشت.

کارشناسان حقوقی یادآور خواهد شد که طلای مادر بعد از فوت، استثنایی در قوانین ارث ندارد و همانند دیگر اموال مشمول قواعد کلی ارث خواهد می بود. بدین ترتیب، تنها راه تحول در نحوه تقسیم طلا یا دیگر اموال، وصیت مادر در نزدیک به یک‌سوم ترکه یا توافق همه وراث بعد از فوت است.